Hücresel proteinlerinin tümünde sürekli yıkım ve yapım bütün yaşam formlarında görülmektedir

Hücresel proteinlerinin tümünde sürekli yıkım ve yapım bütün yaşam formlarında görülmektedir

• Hücresel proteinlerinin tümünde sürekli yıkım ve yapım bütün yaşam formlarında görülmektedir

• İnsanlar her gün total vücut proteinlerinin,

• Özellikle kas proteini kaynaklı olarak %1-2’sini yıkarlar
• Serbest aminoasitlerden %75-80’i protein sentezinde kullanılır
• Geri kalan %20-25’i üre oluşturur

• Diyetle günlük 30-60 g protein (serbest amino asit) alması gerekir

Hayvanlarda, amino asitler üç farklı metabolik durumla oksidatif yıkıma uğrar.

• Hayvanlarda, amino asitler üç farklı metabolik durumla oksidatif yıkıma uğrar.

• 1. Proteinlerin yıkımıyla açığa çıkan bazı amino asitler eğer yeni protein sentezi için gereksinim yoksa, oksidatif parçalanmaya uğrar.

• 2. Bir diyet proteince zenginse ve alınan amino asitler vücudun protein sentezi gereksinimi aşıyorsa, fazlası yıkılır; amino asitler depolanmaz.

• 3. Karbohidratların ya hiç olmadığı veya uygun yararlanılmadığı , açlıkta veya diyabetes mellitusta (DM) yakıt olarak hücresel proteinler kullanılır.

Tüm bu metabolik durumlarda amino asitler amino gruplarını kaybederek, amino asitlerin “karbon iskeletlerini” koruyarak α-keto asitleri oluşturur.

• Tüm bu metabolik durumlarda amino asitler amino gruplarını kaybederek, amino asitlerin “karbon iskeletlerini” koruyarak α-keto asitleri oluşturur.

• α-keto asitler oksidasyona uğrayarak CO2 ve H2O’ya dönüşür, veya sıklıkla glukoneogenezle beyin, iskelet kası ve diğer dokuların yakıtı olan glukoza çevrilebilen 3 veya 4 C’lu birimleri sağlar.

Glutamat ve glutamin azot metabolizmasında kritik rol oynar

• Glutamat ve glutamin azot metabolizmasında kritik rol oynar

• Hepatositlerin sitozolünde, çoğu amino asitlerin amino grupları glutamat oluşturmak için α-ketoglutarata transfer edilir

• Glutamat sonra amino grubunun NH4+ oluşturmak için uzaklaştırıldığı mitokondri içine taşınır

• Çoğu dokuda oluşan fazla amonyak glutaminin amid azotuna çevrilir, karaciğere geçerek, karaciğer mitokondrisine girer.

• Kasta fazla amino grupları genellikle piruvata transfer edilerek, karaciğere amino gruplarının taşınmasındaki diğer önemli molekül, alanin oluşur

Karaciğere ulaşan L-aminoasitlerin katabolizmasında 1. Basamak aminoasitlerden amino grubunun aminotransferaz veya transaminaz olarak adlandırılan enzimlerle uzaklaştırılmasıdır.

• Karaciğere ulaşan L-aminoasitlerin katabolizmasında 1. Basamak aminoasitlerden amino grubunun aminotransferaz veya transaminaz olarak adlandırılan enzimlerle uzaklaştırılmasıdır.

• Transaminazlar (aminotransferaz) insan organizmasında yaygın olarak dağılmışlardır ve özellikle kalp kası, karaciğer, iskelet kası ve böbrekte aktiftirler.

• Amin aktarmalar geri dönüşümlü bir reaksiyon olduğundan, transaminazlar amino asitlerin hem katabolizmasında hem de biyosentezlerinde işlev görürler

• Transaminasyon (amin aktarma), genelde bir α-aminoasit ve bir α-keto asit şeklinde olan bir amino asit çifti ile bir keto asit çiftini birbirine çevirir

-Ketoglutarat / L-glutamat çifti tüm transaminasyon reaksiyonlarında amino grup alıcı / verici çiftini oluşturur.

• -Ketoglutarat / L-glutamat çifti tüm transaminasyon reaksiyonlarında amino grup alıcı / verici çiftini oluşturur.

• Bu transaminasyon reaksiyonunda -amino grubu -ketoglutaratın -C atomuna aktarılır ve -ketoasit ve L-glutamat oluşur. Glutamatta biyosentetik reaksiyonlarda amino grubu vericisi olarak rol oynar.

• Tüm aminoasitlerin amino grupları bu reaksiyon sayesinde -ketoglutaratta toplanıp, glutamat oluşmaktadır.

• -ketoglutaratın amino asit metabolizmasındaki tek rolü amino asitlerden amino grubu alarak glutamat haline geçmektir.

En önemli iki tanesi AST ve ALT’dir.

• En önemli iki tanesi AST ve ALT’dir.

• Tüm aminotransferazlar prostetik grup olarak piridoksal fosfata (PP) bağlıdır.

Bu enzimin katalizlediği reaksiyon diğer aminotransferazlardan farklı olarak, glutamat oluşum yönünde değil, aspartat oluşum yönünde işler.

• Bu enzimin katalizlediği reaksiyon diğer aminotransferazlardan farklı olarak, glutamat oluşum yönünde değil, aspartat oluşum yönünde işler.

• AST aminoasit katabolizması sırasında amino gruplarını glutamattan oksaloasetata transfer eder ve oluşan aspartat bir azot kaynağı olarak üre döngüsüne girer.

• Üre molekülünün 2 tane azotu vardır. Bunlardan biri serbest amonyaktan diğeri aspartattan sağlanmaktadır.

Aminoasitlerin çoğunun -amino grubu -ketoglutarat ile transaminasyona girerek glutamatta toplanır.

• Aminoasitlerin çoğunun -amino grubu -ketoglutarat ile transaminasyona girerek glutamatta toplanır.

• Hepatositte glutamat sitozolden mitokondriye glutamat taşıyıcıları ile taşınır ve mitokondride glutamat dehidrogenaz ile oksidatif deaminasyona uğrar ve -ketoglutarat ve amonyak (amonyum iyonları) oluşur.

• Aminotransferaz ve glutamat dehidrogenazın etkisi transdeaminasyon olarak adlandırılır. Çok az bir aminoasit transdeaminasyonu atlar ve direkt olarak oksidatif deaminasyona uğrar.

• Glutamatın deaminasyonu ile oluşan -ketoglutaratda TCA’da (Krebs çemberi, Trikarboksilik asit döngüsü) glukoz sentezinde kullanılır.

Glutamin, amonyağın nontoksik bir transport şeklidir; normalde kanda diğer amino asitlerden çok daha yüksek derişimde bulunur.

• Glutamin, amonyağın nontoksik bir transport şeklidir; normalde kanda diğer amino asitlerden çok daha yüksek derişimde bulunur.

• Glutamin biyosentetik tepkimelerin bir kısmında amino grubu kaynağı olarak da işlev görür.

• Glutamin kanla karaciğer ve böbreğe taşınır

• Glutaminaz enzimiyle glutamini glutamat ve NH4+’e çevirir.

Glutamat mitokondriye girebilir, glutamat dehidrogenaz tepkimesi NH4+ açığa çıkarır veya oksaloasetatla transaminasyona uğrayarak, üre sentezinin diğer azot vericisi olan aspartat oluşur.

• Glutamat mitokondriye girebilir, glutamat dehidrogenaz tepkimesi NH4+ açığa çıkarır veya oksaloasetatla transaminasyona uğrayarak, üre sentezinin diğer azot vericisi olan aspartat oluşur.

• Kuvvetli kasılan iskelet kasları anaerobik olarak çalışır, glikolizden piruvat ve laktat ürettiği gibi protein yıkımından amonyak üretir.

• Piruvat ve laktat glukoza dönüşerek kasa geri dönerken, amonyak atılım için üreye çevrilir

Amin grupları, eğer yeni amino asitlerin sentezi veya diğer azotlu ürünlerin üretimi için yeniden kullanılmayacaksa tek bir son atım ürününe yönlendirilir.

• Amin grupları, eğer yeni amino asitlerin sentezi veya diğer azotlu ürünlerin üretimi için yeniden kullanılmayacaksa tek bir son atım ürününe yönlendirilir.

• Suda yaşayan çoğu türlerde (kemikli balıklar gibi) amino azotu amonyak şeklinde atıldığından ammonotelik hayvanlar olarak adlandırılır; çoğu hayvanlar üreotelik olup amino azotunu üre şeklinde atar; kuşlar ve sürüngenler ürikotelik’tir, amino azotunu ürik asit olarak atar.

• Üreotelik organizmalarda amonyak hepatositlerin mitokondrisi içine depolanarak üre döngüsü içinde üreye çevrilir.

• Üre yapımı daima karaciğerde gerçekleşir. Üre kan akımına geçerek böbreğe gelir ve idrara geçer.

Üre döngüsüne azot akışı bir organizmanın diyetine göre değişir.

• Üre döngüsüne azot akışı bir organizmanın diyetine göre değişir.

• Diyet başlıca proteinse amino asitlerin karbon iskeletleri yakıt olarak kullanılarak fazla amino gruplarından daha çok üre yapılır.

• Uzun süreli açlık durumlarında organizmanın metabolik enerjisini sağlamak için kas protein yıkımı başladığında üre üretimi de önemli ölçüde artar.

Aminoasit katabolizmasında major rol oynayan organdır. Lösin, izolösin ve valin hariç tüm aminoasitlerin katabolizmasına katılır. Ayrıca nonesansiyel aminoasitlerin uygun karbon zincirlerinden de sentezinden sorumludur.

• Aminoasit katabolizmasında major rol oynayan organdır. Lösin, izolösin ve valin hariç tüm aminoasitlerin katabolizmasına katılır. Ayrıca nonesansiyel aminoasitlerin uygun karbon zincirlerinden de sentezinden sorumludur.

• Gastrointestinal sistemde ve diğer dokularda çeşitli deaminasyon reaksiyonları ile oluşan amonyak karaciğerde üreye çevrilip detoksifiye edilir ve idrarla atılır.

• Üre siklusu reaksiyonları sadece karaciğer mitokondrilerinde gerçekleşmektedir

Vücutta en fazla yer kaplayan dokulardan biridir ve nonhepatik aminoasit katabolizmasının önemli bir kısmını gerçekleştirir.

• Vücutta en fazla yer kaplayan dokulardan biridir ve nonhepatik aminoasit katabolizmasının önemli bir kısmını gerçekleştirir.

• Kas doku, dolaşımdan aminoasitleri spesifik proteinlerinin sentezi için alır ve alanin, aspartat, glutamat ve dallı zincirli amino asitlerin katabolizmasına katılır.