43
Murad
Ah, mərhəmət!..
Yoqsa məhv edərlər bəni bu saət.
Səlma
(Evi göstərərək)
Haydı gir, çabuq bir tərəfdə saqlan;
Allah böyükdür, bir şey olmaz, inan!
Murad
Ah, xanım, bir sənsin bənim pənahım;
Bən qərib kimsəyim, yoq bir günahım.
Səlma
Haydı gir içəri, gizlən bir yanda;
Təlaş etmə, kəndini bil amanda!
Murad
(Kəndi kəndinə)
Orxan! Orxan! İştə sənin yüzündən,
Qatil oldum...
Səlma
Artıq çəkil, durma sən!
Murad
Allah razı olsun...
Səlma
Tez çəkil, durma!
44
Murad
Ah!
( Deyə içəri girər.)
Səlma
Zavallı! Pək çoq qorquyor amma;
Kim bilir! Hanki vicdansız qudurmuş.
Biçarəyi məhv etmək istiyormuş.
Həm qərib, həm kimsəsiz, həm köməksiz...
Bütün dünya toplanıb gəlsə hərgiz,
Allah şahid, bən onu verməm ələ.
İnsaf yoqmu? Səlma ölməmiş hələ!
Səlim
(Əlində xəncər, təlaş ilə qoşaraq)
Ah, o xain nerdə? O qatil nerdə?
Səlma
Kim? Oğlum!..
Səlim
Ah, o miskin, rəzil nerdə?
Səlma
Yavrum! Qanpoladdan xəbər ver bana!
Səlim
Burdan biri qaçmadımı bir yana?
(Əcələ başqa bir tərəfə qoşmaq istər)
45
Səlma
(Qollarından tutub təlaş ilə)
O kim? Nasıl qatil bu?
Səlim
Çərkəs Murad...
Orxanın yoldaşı, alçaq bir cəllad!
Səlma
Səlim, vaz keç, oğlum! Qaçan qovulmaz.
Səlim
Xayır, bir vəhşiyə mərhəmət olmaz.
Səlma
Kim kimi öldürmüş? Bir söylə, anlat!
Səlim
Sorma, ah, bilməm...
Səlma
Nə var, söylə?
Səlim
Heyhat!..
Bu bir cinayətdir ki, ağzım, dilim
Söyləməkdən aciz...
Səlma
Ah, Səlim, Səlim!
Hər nə var, aç söylə, anlat həpsini...
46
Səlim
İştə səfil Orxan, vicdansız dəni
Vurulmuş İsmətə; qarşılıq yalnız
Təhqir eyləmiş onu biçarə qız,
Alçaq hərif bundan çoq öfkələnmiş,
Qanpoladın gəldiyini öyrənmiş;
Fürsətdir deyə kəsmiş yolu cəllad,
Pusub durmuş yanında İzzət, Murad.
Birdən-birə hər üçü...
Səlma
Söylə, söylə!
Səlim
Hücum eyləmiş qurşunla, xəncərlə,
Bən qoşaraq qaçırmayıb fürsəti;
Varıb gördüm ki, Orxanı, İzzəti
İlk atəşdə Qanpolad yerə sərmiş;
Hər ikisi parçalanmış, gəbərmiş.
Səlma
Südüm halal olsun, oğul, Qanpolad!
Pəki, sonra?
Səlim
Ah, fəqət xain Murad
Nişanlamış Qanpoladın qəlbini;
Səlma
Ah!..
Səlim
Sağalmaz bir yara açmış dəni...
47
Səlma
(Təhəssürlə)
Of! Quzum, toy qismət olmadı sana!
(Şiddətlə ağlar, bir az sonra təbdili-tevr ilə)
Xayır, xayır, göz yaşı dökməm ona!
Gərçi dünyadan almamış kamını,
Qanlısından almış intiqamını.
Səlim
Fəqət Murad!? Qaçsa da sağ qurtulmaz.
(Bir tərəfə qoşmaq istər)
Səlma
(Hiddətli)
Səlim, bıraq getsin, qaçan qovulmaz.
Yüzlərcə öylə miskin parçalansa,
Bir tükünə dəyməz oğlumun əsla!
Səlim
(Gəldiyi tərəfə baqar, birdən-birə həyəcan ilə)
Gəl, ana, oğlun gəldi İştə!
Səlma
(Yola baqaraq)
Eyvah!
Kaş ki, öləydim, görmiyəydim, Allah!
48
(Hər ikisi yola doğru qoşar, sonra Qanpolad yaralanmış olduğu
halda bir ləzginin yardımilə görünür. Səlim, Səlma da ətrafını almış
olurlar.)
Səlma
(Oğlunu bağrına basıb ağlayaraq)
Oğul, oğul!
Qanpolad
Of, ana!
Səlma
Can, Qanpolad!
Ah, sana kim qıydı, kim? Hanki cəllad?
Qanpolad
... Ağlama, hiç kimsə qıymamış bana,
Düşmanım qanlı taleyimdir, ana!
(Bu sırada anasının qucağına yıqılıb uzanaraq)
Ana! Hiç təlaş etmə, hiç sıqılma!
Səlma
Ah, yavrum! Kaş ki, məhv olaydı Səlma,
Görmiyəydi səni al qan içində...
Ləzgi
(hiddət və təəssüflə)
Ah, Murad, alçaq Murad.
49
Səlim
Durma sən də,
Haydı, fürsətdir, intiqam almalı!
Qanpolad
Səlim! İstəməz...
Ləzgi
Xayır, tez bulmalı!
Əvət, xain gərək həddini bilsin,
Namərd izi yer yüzündən kəsilsin.
(Hər biri bir tərəfə qoşub gedər)
Qanpolad
Səlim! Bıraq, haqsız yerə dökmə qan!
Bən kəndim intiqam aldım onlardan.
Səlma
Ah, yavrum, quzum! Sən rahatsız olma!
Nasıl? Yaran nasıl?
Qanpolad
Of, yandım, ana!
Alavlandı qəlbim, tükəndi səbrim;
Ah, bir az su... Atəş almış hər yerim.
Səlma
Aman, evladım, su zərərdir sana...
Qanpolad
Ah, nerdə İsmət? Çağır gəlsin bana!
Dostları ilə paylaş: |