10
X ə y y a m
(laübali gülüşlə birər-birər göstərər)
İki dostum – Rəmzi,
Şən Xərabati anıb gəldi bizi.
Qayğı bilməz, içərək əyləniriz,
Ayrı olsaq da həqiqətdə biriz.
X ə r a b a t i
( kinayəli qəhqəhə ilə)
Şimdi anlat, baqalım, bunlar kim?
X ə y y a m
İştə, bunlar da bənim həmdərsim;
Biri Sabbah, o biri Xacə Nizam.
R ə m z i
Sən nəsin?
X ə y y a m
Bən də sapıtmış Xəyyam.
(Gülüşürlər)
S a b b a h
(Rəmziyə)
Bu gülüşlər nə demək? Hey, sarsaq!..
X a c ə N i z a m
(bir kitab alaraq oqumaq için yan odaya keçərkən, Sabbaha)
Bəri gəl, onları asudə bıraq.
11
S a b b a h
( Xəyyama)
Nə olur, böylə azıb getsə bəşər,
Səncə əfsanəmidir xeyr ilə şər?
X ə y y a m
Bizə gülməzsə həqayiqdəki sirr,
Sərxoş ol, ya ayıq ol, fərqi nədir?
S a b b a h
(coşaraq, Xərabatini göstərir)
Sana bir eşmi o divanə səfil?
Bir düşün, mədrəsə meyxanə deyil!
X ə y y a m
Kaş ki, olsaydı... İçib sən də bir az
İncəlirdin...
S a b b a h
Yetişir... Sus, yaramaz!
X ə y y a m
Bumu zevq əhlinə layiq ikram?
R ə m z i
Gedəlim, içdiyimiz oldu haram.
S a b b a h
Ramazan aqşamı, hər dildə niyaz,
Sizə İblis olur ancaq dəmsaz.
12
X ə r a b a t i
Bən ayıldım...
R ə m z i
Gedəlim, saçma yetər...
S a b b a h
(bağırır)
Sayğısız...
X ə y y a m
Həddini çoq aşma, yetər...
X a c ə N i z a m
(gələr)
Dur, nə olmuş?
S a b b a h
( Rəmzini göstərər)
Bəni təhqir eylər.
X ə y y a m
Nə yazıq...
R ə m z i
Gəl, gedəlim...
(Xərabati ilə bərabər çıqarlar)
13
S a b b a h
Haydı, yetər.
(İçəri girən xidmətçiyə şərab sürahisini və qədəhi göstərir)
Durma, al, bunları rədd et buradan,
Al da qır həpsini...
Əbu Tahir çıqar.
X ə y y a m
(Sabbahı yan baqışla süzərək gülər)
Bədbaxt insan!..
X a c ə N i z a m
Çoq təəssüf, umulur şeymi bu hal?
Düşünün, hər ikiniz əql-kəmal.
Yaşadıq bunca zamandır gülərək,
Bu qırıqlıq, bu soyuqluq nə demək?
(əllərini bir-birinə verir)
Barışın, son gecəmizdir barışın,
Hər kimin yıldızı parlarsa yarın,
Arqa olsun da gərək bir-birinə,
Çıqalım bəlkə səadətli günə.
And içək!
X ə y y a m
Anda nə hacət, söz bir.
S a b b a h
Razıyım bən də, gözəl bir tədbir.
14
X a c ə N i z a m
Bunu vaqtilə sən açdın gerçək,
Yüksələn düşkünə yardımçı gərək.
Ə b u T a h i r
( xızlı addımlarla girər)
Gəliniz, minbərə çıqmışdır imam,
Saray ərkanı bu gün burda tamam.
X a c ə N i z a m
Gedəlim camiyə.
X ə y y a m
Camidənsə,
Musiqi məclisi xoşdur bəncə.
( Bərabər çıqarlar)
S a b b a h
Biri vaiz, biri sazəndə arar,
Bən sükut istərim, ancaq bu qadar.
(Taxçadan bir şüşə alar, su töküb çalqar)
Ə b u T a h i r
O nədir?
S a b b a h
İştə, əcaib dərman,
Bir yudum içdimi bundan insan,
Bütün aləm görünür cənnət ona,
Bunu hind alimi öyrətdi bana.
15
Ə b u T a h i r
Cənnət istərsin əgər, camiyə var,
Çoq saray qızları gəlmiş...
S a b b a h
(e’tinasız)
Nə çıqar?..
Bu sırada qapı barmaq ucu ilə vurulur.
Baq, gələn kimdir?
Ə b u T a h i r
(qapını açıb baqar, heyrətlə)
O işvəli nur
Qız deyil, sanki şəfəq yavrusudur.
Çıqar, dalğın baqışlı Sevda girər, əyilər.
Buyurun, kimsiniz?..
S e v d a
İsmim Sevda...
S a b b a h
Əmriniz?
S e v d a
Lütf edin, imkan varsa
Baqınız taleyimin yıldızına,
Açınız həp gələcək ömrü bana.
16
S a b b a h
(məmnun gülümsəyişlə)
Bəni hardan tanıyor heykəli-naz?
S e v d a
Şanlı Xəyyamı, əcəb, kim tanımaz.
S a b b a h
(ətrafa)
O nə həşmət, nə gözəl, şux əndam,
Şübhə yoqdur, bəni sanmış Xəyyam.
(taxçadan üstürlabı götürər)
Cəbrə, ya hikmətə vaqif bir adam,
Səncə bir falçımı ya?! Anlayamam.
S e v d a
Xayır, əsla!.. Bilirim, şairsin,
Elmi-hey’ətdə ki pək mahirsin.
Nə olur, göydəki yıldızlara baq,
Bir xəbər ver bana.
S a b b a h
Dur, etmə məraq.
S e v d a
O nədir?
S a b b a h
Aləti-kəşf, üstürlab,
Bizə yalnız bu verir bəlli cavab.
Dostları ilə paylaş: |