I bob. Lotin tilining italyan tiliga aylanishi


Lotin tilining boshqa tillarga ta'siri



Yüklə 79,83 Kb.
səhifə4/10
tarix04.06.2022
ölçüsü79,83 Kb.
#88821
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Lotin tili kurs ishi

1.2. Lotin tilining boshqa tillarga ta'siri
Lotin tili o'zining xalq (so'zlashuv) xilma-xilligida - vulgar lotin deb ataladigan (ma'nosi - xalq) - umumiy roman nomi ostida birlashgan yangi milliy tillar uchun asos tili bo'lgan. Ularga tegishli italyan tili, Apennin yarim oroli hududida lotin tilining tarixiy o'zgarishi natijasida yaratilgan frantsuz va provans tillari sobiq Galliyada, Pireney yarim orolida ispan, katalan va portugal tillarida, Romansh hududida Rim mustamlakasi Reziya (hozirgi Shveytsariyaning bir qismida va shimolida - Sharqiy Italiya), Ruminiya - Rimning Dakiya (hozirgi Ruminiya) provinsiyasi hududida, Moldaviya va boshqalar, ayniqsa Sardiniyaliklar bo'lishi kerak. barcha zamonaviy roman tillari ichida klassik lotin tiliga eng yaqin til sifatida qayd etilgan.
Roman tillarining umumiy kelib chiqishiga qaramay, hozirda ular o'rtasida sezilarli farqlar mavjud. Bu lotin tilining bosib olingan hududlarga bir necha asrlar davomida kirib kelganligi, uning o'zi asosiy til sifatida biroz o'zgarib, mahalliy qabila tillari va dialektlari bilan murakkab o'zaro ta'sirga kirishganligi bilan izohlanadi. Rivojlanayotgan turdosh roman tillarida uzoq vaqt davomida shakllangan hududlarning tarixiy taqdiridagi farq ham taniqli iz qoldirdi.
Shunga qaramay, barcha roman tillari o'zlarining lug'atlarida, shuningdek, kamroq darajada morfologiyada lotin xususiyatlarini saqlab qoladilar. Masalan, frantsuz tilining og'zaki tizimi mashhur lotin tilida allaqachon tasvirlangan fe'l shakllarining keyingi rivojlanishini anglatadi. Fransuz adabiy tilining shakllanishi davrida unga lotin sintaksisi kuchli taʼsir koʻrsatib, uning taʼsirida fransuz tili grammatikasida zamon kelishigi va ketma-ketligi qoidalari, alohida kesim yasalishi, infinitiv burilishlar shakllangan.
Rimliklarning german qabilalarini o'ziga bo'ysundirishga urinishlari miloddan
avvalgi 1-asr boshlarida bir necha bor amalga oshirilgan. e. va miloddan avvalgi
1-asr. e., muvaffaqiyatli emas edi, lekin rimliklarning nemislar bilan iqtisodiy aloqalari uzoq vaqt davomida mavjud edi; ular asosan Reyn va Dunay boʻylab joylashgan Rim garnizon koloniyalari orqali oʻtgan. Bu nemis shaharlarining nomlarini eslatadi: Köln (nemis Kyoln, lotincha koloniyadan - aholi punkti), Koblenz (nemis Koblenz, lotincha konfluentesdan - so'zma-so'z to'plangan, Koblenz Mozelning Reynga quyilishida joylashgan), Regensburg ( Nemis Regensburg, lot. regina castra dan), Vena (lot. vindobona dan) va boshqalar.
Britaniyada lotin tilining eng qadimiy izlari latdan olingan -chester, -caster yoki -castle komponentli shahar nomlaridir. castra - harbiy lager va castellum - istehkom, foss - latdan. fossa -- ariq, col(n) dan lot. koloniya - turar joy: german qabilalari, sakslar va jutlarning ingliz qabilalari tomonidan bosib olinishi nemislar tomonidan Rimliklardan allaqachon qabul qilingan so'zlar hisobiga ingliz qabilalari tomonidan qabul qilingan lotincha qarzlar sonini oshirdi.

Xo'jayeva L.U., Zohidova X.A., Rahmatullayeva Z.Z.- Lotin tili


https://peskiadmin.ru/uz
ziyouz.com.


Yüklə 79,83 Kb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə