I. Definicja ekonomii jako nauki Ekonomia jako nauka o naturalnych prawach gospodarowania



Yüklə 445 b.
tarix01.12.2017
ölçüsü445 b.
#13329


ROZWÓJ EKONOMII JAKO NAUKI- PODSTAWOWE PROBLEMY METODOLOGICZNE I UJĘCIE RETROSPEKTYWNE

  • I. Definicja ekonomii jako nauki

  • Ekonomia jako nauka o naturalnych prawach gospodarowania

  • punkt odniesienia: naturalny porządek ekonomiczny

  • Analogia do porządku przyrodniczego

  • Prawa ekonomii jako prawa rynku i konkurencji

  • Kapitalizm (gospodarka oparta na rynku, prywatnej własności i wolnej przedsiębiorczości jako naturalny porządek ekonomiczny; tzw.monizm metodologiczny

  • Kapitalizm a inne porządki społeczno-ekonomiczne


I. Definicja ekonomii jako nauki – c.d.

  • 2. Ujęcie historyczne i instytucjonalne ekonomii jako nauki

  • Ekonomia jako socjologia życia gospodarczego i nauka o

  • zmieniających się w czasie porządkach społeczno-

  • ekonomicznych (Marx, szkoła historyczna)

  • Ekonomia jako teoria ewolucji systemu ekonomicznego

  • (instytucjonalizm)

  • czynnik wspólny: kluczowa rola nauki i technologii w

  • rozwoju gospodarczym ( determinizm technologiczny)



I. Definicja ekonomii jako nauki – c.d.

  • 3. Definicja Robbinsa oparta na kategorii „ograniczoności” (scarcity)

  • Punkt wyjścia: ograniczoność zasobów i dóbr,

  • nieograniczoność potrzeb

  • Cechy zasobów (czynników produkcji):

    • fizyczna ograniczoność,
    • zróżnicowana produktywność,
    • możliwość alternatywnego zastosowania


I. Definicja ekonomii jako nauki – c.d.

  • 3. Definicja Robbinsa oparta na kategorii „ograniczoności” (scarcity) – c.d.

  • Cechy potrzeb:

    • nieograniczoność,
    • uporządkowanie (zgodność preferencji),
    • zmienność znaczenia w czasie
  • Ekonomia jako (abstrakcyjna) logika wyboru, nauka o alternatywnych sposobach wykorzystania ograniczonych zasobów w celu wytwarzania dóbr i usług zaspokajających nieograniczone potrzeby

  • Ekonomia zajmuje się wyłącznie relacjami między celami i środkami ich zaspakajania



I. Definicja ekonomii jako nauki – c.d.

  • 4. Ekonomia jako dziedzina matematyki stosowanej

  • Ujęcie L.M.E. Walrasa

  • Ekonomia jako teoria ogólnej równowagi ekonomicznej

  • Definicja T. Koopmansa (activity analysis)

  • Ekonomia jako nauka o optymalnym rozdziale

  • ograniczonych zasobów, jakimi dysponują firmy

  • Definicja P.A. Samuelsona

  • Ekonomia jako nauka o warunkach równowagi i

  • stabilności systemów ekonomicznych



I. Definicja ekonomii jako nauki – c.d.

  • 5. Próby rozszerzania pola badawczego ekonomii jako nauki (tzw. imperializm ekonomiczny)

  • Imperializm ekonomiczny: zawłaszczanie przez

  • ekonomię domen (obszary badań) właściwego dla innych

  • nauk społecznych; np. nowa ekonomia instytucjonalna

  • Imperializm ekonomiczny vs. współpraca z innymi

  • naukami społecznymi i przyrodniczymi (ekonomia i finanse behawioralne, ekonomia ewolucyjna, ekonomia psychologiczna i inne)



II. Neoklasyczna koncepcja ekonomii jako nauki – główne elementy paradygmatu metodologicznego ENC

  • Metodologiczny indywidualizm

  • wymiar behawioralny (koncepcja homo

  • economicus hipoteza maksymalizacji użyteczności HMU)

  • Wymiar poznawczy (konieczność identyfikacji „bazy mikroekonomicznej wszystkich zjawisk i procesów gospodarczych; relacja mikroekonomia –

  • makroekonomia)

  • Wymiar ideologiczny (wolność gospodarowania)



II. Neoklasyczna koncepcja ekonomii c.d.

  • Metodologiczny indywidualizm – c.d.

  • ogólny neoklasyczny model postępowania jednostki: optymalizacja działań jednostek

  • optymalizacja statyczna i dynamiczna – statyka i dynamika gospodarcza

  • modyfikacje koncepcji homo oeconomicus we współczesnej ekonomii

    • h.oe. jako koncepcja heurystyczna o charakterze
    • stochastycznym,
    • H. Simon- koncepcja racjonalności ograniczonej (satysfakcja zamiast maksymalizacji czy optymalizacji
    • H. Leibenstein – człowiek selektywnie racjonalny
    • REMM- uczący się i oceniający homo oeconomicus


II. Neoklasyczna koncepcja ekonomii c.d.

  • 2. Koncepcja równowagi w ENC

  • równowaga jako fikcja heurystyczna i jako rzeczywista cecha gospodarowania

  • statyka i dynamika gospodarcza a równowaga statyczna i dynamiczna

  • równowaga mikroekonomiczna i makroekonomiczna (stabilizacja makroekonomiczna)



II. Neoklasyczna koncepcja ekonomii c.d.

  • 2. Koncepcja równowagi w ENC – c.d.

  • równowaga rynkowa: cząstkowa i ogólna (na rynkach dóbr finalnych, dóbr pośrednich i czynników produkcji), równowaga ogólna statyczna i dynamiczna

  • Równowaga a nierównowaga (kontrowersje między ekonomią neoklasyczną a keynesowską)

  • równowaga jako kategoria stochastyczna



II. Neoklasyczna koncepcja ekonomii c.d.

  • 3. Krytyczny racjonalizm (Popper)

  • rodowód” – filozofia pozytywizmu jako powszechnie akceptowana ogólna metodologia nauki

  • istota tzw. falsyfikacjonizmu jako kryterium oceny „naukowości” uogólnień nauki ekonomii (hipotezy, modele, teorie itp.)



III. Kryteria postępu/rozwoju ekonomii jako nauki

  • 1. kryterium zdolności do objaśniania zjawisk i procesów gospodarczych (kryterium tzw. realizmu naukowego)

  • 2. kryterium utylitarności

  • 3. kryterium siły predykcji (Friedman)

  • 4. kryterium efektywności Mongina (tzw. realizmu instrumentalnego): wyższej (rosnącej) w stosunku do teorii konkurencyjnych efektywności w rozwiązywaniu problemów naukowych



IV. Główne kryteria wyodrębniania kierunków (szkół) w ekonomii

  • 1. Interpretacja kategorii i praw ekonomicznych

  • 2. Rynek i państwo jako mechanizm koordynacji i optymalizacji (w skali makro) działalności gospodarczej

  • 3. Sposób interpretacji wartości/ceny dobra, źródeł bogactwa społecznego i czynników wzrostu gospodarczego



IV. Główne kryteria wyodrębniania kierunków (szkół) w ekonomii

  • Interpretacja kategorii i praw ekonomicznych

  • a) Naturalna a historyczna

  •       b) Deterministyczna a stochastyczna

  •       c) Przyczynowo-skutkowa (kauzalna) a funkcjonalna

  •   d) Ekonomia jako nauka zajmująca się badaniem modeli i teorii ekonomicznych a nie poszukiwaniem obiektywnych praw/prawidłowości gospodarowania

  • e) Ekonomia jako nauka budująca kolejne paradygmaty i programy badawcze



Rynek i państwo jako mechanizmy regulacji: paradygmat rynku versus paradygmat państwa (planowania)

  • Istota paradygmatu rynku

  • Podmioty kierują się obserwacją zmian cen

  • Rynek ma cechę efektywności alokacyjnej

  • Na rynku występuje trwała tendencja do równowagi

  • Równowaga efektywna – maksymalizacja dobrobytu (optimum Pareto)



Rynek i państwo jako ... c.d.

  • Paradygmat rynku – punkt odniesienia to rynek doskonale konkurencyjny (idealny)

  • Rzeczywistość ekonomiczna: występowanie licznych błędów rynku (market failures)

  • Istota błędów rynku: naruszanie warunków konkurencji i systemu prywatnych praw własności

  • Błędy rynku wiążą się z: mono/oligopolami, efektami zewnętrznymi, dobrami publicznymi, niedoskonała informacją, niepewnością i ryzykiem



Rynek i państwo jako ... c.d.

  • Niedoskonałości/błędy rynku – potrzeba regulacji publicznej

  • Regulacja publiczna nie jest sprzeczna z paradygmatem rynku

  • Normatywna i ekonomiczna interpretacja regulacji publicznej

  • Zróżnicowanie błędów rynku powoduje potrzebę zróżnicowania metod i instrumentów regulacji publicznej



Rynek i państwo jako ... c.d.

  • Punkt wyjścia paradygmatu państwa: trwała niezdolność mechanizmu rynkowego do maksymalizacji dobrobytu, przez m.in.:

  • Brak tendencji do równowagi makroekonomicznej (keynesizm)

  • Potrzeba bezpośredniego określania i realizowania przez państwo celów społecznych (instytucjonalizm, szkoła historyczna, merkantylizm)

  • Tendencja do „anarchii produkcji” i marnotrawstwa zasobów ekonomicznych (marksizm)

  • Regulacja państwowa jako quasi-rynek



Yüklə 445 b.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə