I fəSİL. TÜTÜn haqqinda üMÜMİ MƏlumat
Yüklə 0,57 Mb. Pdf görüntüsü
|
27
Kanadalı mütəxəsislər tərəfindən reallaşdırılan və “Nature Communications”da nəşr olunan araşdırmaya görə, bağırsaqdakı bakteriyalar depressiyanı sürətləndirə bilir. 48
keçmişdə depressiya keçirən şəxslərin hüceyrələrinin bioloji baxımdan daha yaşlı göründüyünü ortaya qoydu. 49 Nəticələri “Molecular Psychiatry” jurnalında nəşr olunan araşdırma çərçivəsində, 2047 adam iştirak etmişdir. Harvard Universitetində aparılan araşdırmada , karbohidratlı yeməklər yeyən qadınlarda depressiyaya rast gəlmə nisbətinin təxminən yüzdə 41 % çox olduğunu göstərdi. 12 il davam edən araşdırmada depressiya keçmişi olmayan 43 min qadın iştirak etdi karbohidratı çox olan yeməklərdən istifadə edənlərdə depressiyaya daha sıx rast gəlindiyi, zeytun yağı, qəhvə, şərab və balıq yemə vərdişi olanlarda isə bu faizin daha az olduğu görüldü. 50 Tədqiqatçıların karbohidratın depressiyaya gətirib çıxardığını yoxsa depressiyadakıların bu cür yeməkləri çox yediyini hələ dəqiqləşmədiyini qeyd etdilər. Araşdırmanın nəticələri "Medical Daily" jurnalında nəşr olundu.
edən Çinli mütəxəssislər, çox balıq yemənin depressiyaya qarşı müdafiə təmin etdiyi nəticəsinə gəldilər. 150 min adamın iştirak etdiyi tədqiqatda, çox balıq yeyənlərin depressiya riskinin yüzdə 17% azaldığını göstərdi. Mütəxəssislər bu vəziyyəti balıqdakı yağ turşularının müxtəlif bucaqlardan beyin fəaliyyətləri üçün əhəmiyyətli olması ilə açıqlayır. 51 Qingdao Universiteti Tibb Fakültəsindən Prof. Dongfeng Zhang "Yüksək nisbətdə balıq istehlakı depressiyanın ilk mərhələlərinin dayandırılmasında faydalı ola bilər.
48 The Journal of Psychiatry and Neurological Sciences,2015:119-126 Ebru Erginbas Kender, Goksen Yuksel, Can Ger, Urun Ozer (www.scopmed.org) 49 Depresyon son araştırmalar , www.e-psikiyatri.com/.../depresyon-eriskin-psikiyatri 50 Kessler RC, Price RH, Wortman CB (1985) Social factors in psychopathology: Stress, social support and coping processes.Ann Rev Psychol, 531-572.1985(/www.researchgate.net/) 51 Goodyer IM, Herbert J, Tamplin A. (2000) First-episode major depression in adolescents: Affective, cognitive and endocrine characteristics of risk status and predictors of onset.Br J Psychiatry, 142-149(bjp.rcpsych.org/content) 28
Bu əlaqənin balığın növüylə dəyişib dəyişmədiyini görmək üçün daha çox araşdırma aparılması lazımdır.
İngilis Guardian qəzeti depressiyanın səbəblərinə bağlı bir araşdırma yazısı nümayiş etdi. Araşdırmaya görə depressiyanın səbəbi fizioloji narahatlıqlar ola bilər. 52
Depressiya və bipolyar pozuntu narahatlığı yaşanan şəxslərin bədənində də iltihab nisbəti artır.
Romatizma oynaq iltihabı yaşayan insanların çoxunda depressiya müşahidə olunur.O cümlədən depressiya yaşayan şəxslərdə iltihab nisbətinin yüksək olduğunu, iltihablı bədənlərdə depressiya əlamətləri müşahidə edildiyi ortaya qoyuldu.
Təhsil səviyyəsi yüksək olanlarda depressiya riskinin artdığı müəyyən olundu. 53 Araşdırmaçılardan Piet Bracke, yüksək səviyyədə təhsil alanların işlərinə motivasiya ola bilmədiyini və təhsil müddətində əldə etdikləri bacarıqlarını tam mənasıyla istifadə edə bilmədikləri üçün stressə girdiklərini müəyyən etdi. "LiveScience" internet saytında nümayiş olunan araşdırmada Bracke, universitet təhsili alanların sayı artdıqca və iş bazarı bu artıma cavab verə bilmədikcə cəmiyyətin ruhi sağlamlığının pozula biləcəyinə diqqəti çəkdi. Daha əvvəl aparılan araşdırmalar, təhsil səviyyəsinin aşağı olması sağlamlıq problemlərinin artırdığını göstərmişdi. 54
55 Dünya
Sağlamlıq Təşkilatının ehtimallarına görə depressiya dünyada gələcək 10 il içində ən çox görülən ikinci xəstəlik olacaq. Yalnız yetkinlərdə deyil, məktəb yaşlı uşaqlarının yüzdə 2-də, yetkinlərin isə yüzdə 5-də depressiya rast gəlinir.Depressiyanın artması səbəbiylə Dünya Psixi Sağlamlıq Federasiyası, 2002-ci il il 10 Oktyabr Dünya Psixi Sağlamlığı Gününün əsas mövzusu olaraq Depressiyanı təyin etdi. Xüsusilə inkişaf etmiş ölkələrdə təsir sahəsini hər keçən gün artıran bu xəstəlik, müasir dünyanın epidemiyası olaraq xarakterizə edilir.
52
Finland: Representative sample of 5993 adults.Acta Psychiatr Scand, :178-184(www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed)
53 KLINIK PSIKOFARMAKOLOJI BULTENI- 2015;162-70 Bilge Burçak Annagür, Özlem Orhan, Ali Özer, Nur Yalçın, Lut Tamam(www.scopmed.org)
54 Sigara bağımlığı Birinci Basým Nisan 2003,Gençöz, F.Gençöz,T.Soykan, A.Soykan, Ç ( www.toraks.org.tr) 55 Risk factors for Alzheimer’s disease: A prospective analysis from Canadian study of Health and Agin Amer , (2002) 445 45(Smyrna Tıp Dergisi) (www.psychenet.de/tr/ruhsal-saglik/
) Yüklə 0,57 Mb. Dostları ilə paylaş:
|