SELÇUKLU YÜKSELİŞ DÖNEMİ MÂVERÂÜNNEHİR FAKİHLERİ VE FIKIH İLMİNE
KATKILARI
401
Kuşkusuz Serahsî, Hanefî mezhebinin önde gelen isimlerindendir.
Bunu hukuk metodolojisine dair yazdığı Usûlü'l-Fıkh adlı eseri
19
ile esas
olarak Hanefî fıkhının tartışmasız en etkili eseri olan el-Mebsût’a
20
borçludur.
Bu iki eserinin yanısıra, Şeybânî’nin uluslararası hukuka dair es-
Siyerü’l-kebîr’i ile ez-Ziyâdât, Ziyâdâtü’z-Ziyâdât, el-Câmi
ʿ
u’s-sagīr ve el-
Câmi
ʿ
u’l-kebîr adlı eserlerine yaptığı şerhleri vardır.
21
4. Hâherzâde, Ebû Bekr b. Muhammed b. Hüseyn el-Buhârî (ö.
483/1090): Dayısı meşhur Buhara kadısı Ebû Sâbit Muhammed b.
Ahmed el-Buhârî olduğu için, “kız kardeşin oğlu” anlamına gelen
Hâherzâde
lakabıyla
anılmıştır.
Zamanında
Hanefîler’in
Mâverâünnehir’deki en meşhur hukukçularından biri oldu, bundan
dolayı da kendisine “devrin Nu’mân’ı” denildi. Fetva kitaplarında sıkça
adı geçmektedir. Buhara’da vefat etti.
22
En meşhur eseri; yazma nüshalarında Fevâ’idü’l-Kudûrî,
Şerhu/Hallü müşkilâti’l-Kudûrî gibi adlarla da anılan Hanefî fıkhının
temel metinlerinden Kudûrî’nin (ö. 428/1037) el-Muhtasar adlı eserinin
şerhi’dir. (Süleymaniye Ktp., Hasan Hüsnü Paşa, nr. 421, Şehid Ali Paşa,
nr. 847, Hüsrev Paşa, nr. 92)
Ayrıca Şerhu’l-Câmi’i’l-kebîr, el-Mebsût, el-Muhtasar, et-Tecnîs,
Fetâvâ, Şerhu Edebi’l-Kādî, Kitâbü’z-Zahîre, el-Îzâh, Şerhu Kitâbi’l-Hiyel
li’l-Hassâf adlı eserleri de vardır.
23
Dostları ilə paylaş: |
