İlham əLİyevin dünya ədəbiyyatının görkəmli
Yüklə 2,87 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- O.HENRİ QIZIL VƏ MƏHƏBBƏT
FİRON VƏ XORAL nin birinin bənövşəyi şüşəsindən xəfif işıq nəzərə çarpırdı. Görünür, orqançalan bazar günü xoralını ifa etmək üçün öz alətinin yanında qalmışdı. Çünki Sopinin qulaqlanna musiqinin həzin sədalan dəyirdi və o, çuqun barmaqlıqlara sıxılaraq duruxub qaldı. Ay sakitcə doğub gecəni işıqlandırdı; faytonlara və yoldan ötənlərə az- az rast gəlmək olurdu; kamizlərin altında sərçələr yuxulu-yuxulu dkkildəyirdilər - düşünmək olardı ki, adam kənd qəbiristanlığındadır. Və orqançalanın ifa etdiyi xoral Sopini çuqun barmaqlığa bənd etdi, çünki o, bu musiqini əvvəllər çox eşitmişdi - o vaxtlar onun həyatında anası var idi, o vaxtlar onun həyatında qızılgüllər, cəsarətli məqsədlər, dostlar, təmiz fikirlər və təmiz yaxalıqlar var idi. Qədim kilsənin pəncərələrindən süzülən musiqinin təsiri altında Sopinin qəlbində qəfil və qəribə dəyişikliklər baş verdi. O, yuvarlandığı bədbəxtliyi, məhv olmuş ümidləri, mövcud həyatını doğuran dəyişməz səbəbləri dəhşətlə xatırladı. Ürəyi yeni əhvalına uyğun ahənglə döyünməyə başladı. O, qəfil özündə qara taleyi ilə mübarizə aparmaq qüvvəsi hiss etdi. O, çirkabdan qurtulacaq, o, yenidən adam olacaq, onu öz əsirinə çevirən yamanlıqlara qalib gələcək. Hələ vaxt var, o cavandır. O, əvvəlki saf arzularını bərpa edib, onları həyata keçirmək naminə bütün qüvvəsini səfərbər edəcək. Orqanın təntənəli, buna rəğmən şirin musiqisi onda dönüş yaratmışdı. Sabah səhər o, şəhərin işgüzar hissəsinə gedəcək, özünə iş tapacaq. Bir xəz ustası ona yükdaşıyan yeri təklif etmişdi. Elə günü sabah onu axtanb tapacaq və bu işə götürülməsini ondan xahiş edəcək. O, adam olmaq istəyir. O... Sopi kiminsə əlini çiynində hiss etdi. Tələsik nəzər saldığı zaman qarşısında polisin enli sifətini gördü. -
Burada nə edirsiniz? - polis soruşdu. -
Heç nə, - Sopi cavab verdi. -
Onda gedək, - polis dedi. -
Üç aylığa Adaya, - ertəsi gün səhər hakim belə bir qərar çıxardı. 29
downloaded from KitabYurdu.org O.HENRİ QIZIL VƏ MƏHƏBBƏT Keçmiş fabrik sahibi və “Evrika” sabununun patentçisi olan qoca Entoni Rokvoll Beşind küçədə yerləşən evinin kitabxanasının pəncərəsindən boylanıb gülümsədi. Sağ tərəfdə yaşayan qonşusu - aristokrat və klubmen C. van Şuylayt Saffolk-Cons fasadı italyan İntibahı üslubunda heykəltəraşlıq əsərləri ilə bəzədilmiş sabun sarayına nifrətlə baxıb onu gözləyən maşına əyləşdi. -
Müflis olmuş qoca müqəvvanın lovğalığına bax! - keçmiş sabun kralı düşündü, - sağlamlığının qeydinə qal da, dondurulmuş Nesselrode, yoxsa tezliklə yerin Edem muzeyi olacaq. Gələn yay bütün fasadı qırmızı, ağ və göy zolaqlarla bəzəyəcəyəm - onda görərik holland bumunu necə sallayacaq. Elə bu vaxt bütün ömrü boyu qapı zənglərindən xoşu gəlməyən Entoni Rokvoll kitabxananın qapısına yaxınlaşıb elə bir səslə “Mayk!” deyə bağırdı ki, bir vaxtlar o səs Kanzas çöllərində eşidiləndə az qalırdı göy üzü yerindən oynayıb Kanzas düzünün üstünə düşsün. -
gələn xidmətçiyə əmr etdi. Gənc Rokvoll kitabxanaya gəldiyi vaxt qoca qəzeti kənara qoyub tamamilə qınşsız çəhrayı sifətinə səmimi bir ciddiyyət verərək ona baxdı; bu vaxt o, bir əli ilə çallaşmış saçlarını qarışdırır, bir əllyləsə cibindəki araqlan cingildədirdi. -
Riçard, yuyunduğun sabuna görə nə qədər pul ödəyirsən? - Entoni Rokvoll soruşdu. Cəmi altı ay əvvəl kollecdən evə qayıtmış Riçard azca təəccübləndi. O, ilk dəfə bala gedən qızlar kimi hər an gözlənilməz ifadələr işlədən atasına hələ tam alışa bilməmişdi. -
Deyəsən, hər düjününə altı dollar, ata. -
Bəs kostyuma? -
Adətən, altmış dollar. 30 downloaded from KitabYurdu.org QIZIL VƏ MƏHƏBBƏT -
Sən centlmensən, - Entoni qətiyyətlə söylədi. - Mənə deyirdilər ki, guya, gənc aristokratlar sabuna görə iyirmi dörd, kostyuma isə yüz artıq pul xərcləyirlər. Sənin pulun onlannkın- dan az deyil, amma sən özünü iddiasız və təvazökar aparırsan. Mən özüm köhnə “Evrika”dan istifadə edirəm - təkcə vərdiş etdiyimə görə yox, həm də ona görə ki, o, digərlərindən daha yaxşıdır. Əgər bir parça sabuna on sentdən artıq ödəyirsənsə, deməli, pis ətirə və bükülməsinə görə səndən əlavə pul qoparırlar. Amma sənin yaşında, sənin mövqeyində və vəziyyətində olan cavanlar üçün əlli sent tamamilə münasib məbləğdir. Təkrar edirəm: sən centlmensən. Eşitdiyimə görə, guya, centlmenlərin yetişməsi üçün üç nəsil dəyişməlidir. Əvvəllər belə idi. Amma indi pulun hesabına bu daha asan və tez başa gəlir. Pul səni centlmenə çevirib. Elə mən özüm də, demək olar, centlmenəm, Allaha and olsun! Heç nəyim qonşulardan əskik deyil - aralarında torpaq aldığıma görə gecələr də gözünə yuxu getməyən sağdakı və soldakı lovğa hollandlar kimi nəzakətli, xoşagələn və mehribanam. -
Elə şeylər var ki, pulla almaq mümkün deyil, - gənc Rok- voll qaşqabağını sallayıb dedi. -
həmişə pulun tərəfdanyam. Bütün ensiklopediyanı başdan-ayağa oxumuşam: pul ilə alınması mümkün olmayan şeyi çox axtardım; görünür, gələn həftə əlavə cildlərə də baxmaq lazım gələcək. Mən bütün başqa şeylərin əksinə olaraq pulun tərəfindəyəm. Yaxşı, özün de görüm, nəyi pulla almaq olmaz? -
Hər şeydən öncə, o, adamı yüksək cəmiyyətə çıxara bilməz, - qəlbi qınlmış Riçard dedi. -
soruşdu. - Yaxşısı budur, de görüm, əgər Astorlann birincisi üçüncüdərəcəli vaqonda getmək üçün yolpulu tapa bilməsəydi, sənin o yüksək cəmiyyətinin vəziyyəti necə olardı? Riçard ah çəkdi. -
səslə davam etdi. - Elə buna görə də səni yanıma çağırmışam. Nəsə əhvalın xoşuma gəlmir, oğlum. Artıq iki 31 downloaded from KitabYurdu.org Yüklə 2,87 Mb. Dostları ilə paylaş:
|