27
27
“Artıq İmam bu məsələdən xəbərdar oldu, əgər o
Həzrət həcc mərasimində Məkkədə qalsaydı, ehram
halında ikən Bəni-üməyyənin silahlı qüvvələri
vasitəsilə öz qanına qəltan ola bilərdi. Belə bir iş
Kəbə evinə, həcc mərasiminə və islama qarşı
hörmətsizlik hesab edilərdi. Demək iki hörmətsizlik:
1-Peyğəmbər balasına ibadətlə məşğul olduğu
halda hörmətsizlik;
2-Allah evinə hörmətsizlik; Bundan əlavə onlar
“Hüseyn ibni əli (ə) naməlum bir şəxs tərəfindən
öldürülüb, qatil isə qaçıbdır”-deyə, İmamın qanını
hədərə verər və öz cinayətlərinin üstünü ört-basdır
edərdilər.
İmam (ə) ona “Məkkə və Mədinə təhlükəsiz yer
idi, nə üçün oradan çıxıb özünü bəlaya saldın?”-
deyə müarciət edənlərin cavabında buyurdu: “Mən
heyvanların yuvasında da gizlənsəm, onlar mənim
qanımı axıtmayınca əl çəkən deyillər. Mənimlə
onların arasındakı ixtilaf həll olunası deyil, onlar
məndən heç vaxt qəbul edə bilməyəcəyim bir şeyi
tələb edirlər. Onlar da heç cür mənim istəkəlrimi
yerinə yetirməyə hazır deyillər.”
28
28
Üçüncü amil əmr be məruf
Bu amil imamın öz tərəfindən açıq-aydın şəkildə
təsdiq olunan bir məsələdir.
Tarixi qeydlərə əsasən, o zaman imamın qardaşı
Məhəmməd Hənəfiyyə əlil olduğu üçün cihadda
iştirak edə bilmədi və buna görə də Həzrət yazdığı
vəsiyyətnaməni ona tapşırdı. İmam, gələcəkdə
cəddinin dinindən çıxmaqda ittiham olunacağını
bildiyinə görə, vəsiyyətnamədə Allahın birliyinə və
Peyğəmbərin nübüvvətinə şəhadət verərək öz
qiyamının sirrini belə açıqlamışdır:
Onlar məndən beyət istəməsələr də belə,
susmayacağam.
Bütün dünya bilməlidir ki, Hüseyn ibni əli (ə)
şöhrət və məqamı öz qarşısına məqsəd qoymamış,
mal-dövlət dalınca gəzməmiş, fasid, zalım və
riyakar da olmamışdır.
Bu ruhiyyə elə həmin ilk gündən başlayaraq son
anlara qədər onun vücudunda cilvələnmişdi.
ömrünün axır dəqiqələrində görürük ki, o həzrət
yenə də ayağa qalxıb qeyrət, şücaət və igidlik
göstərir, uca səslə fəryad qoparıb deyir:
“Ey əbi Süfyan sülaləsinə tabe olanlar, əgər
Allahı
tanımayıb
qiyamət
gününə
etiqad
etmirsinizsə, heç olmasa dünyada azad yaşayın.”
29
29
Bu üç amil əhəmiyyət etibari ilə eyni dərəcədə
olmasalar da, imamın hərəkatında hər birinin
müəyyən rolu vardır. Kufəlilərin dəvəti elə bir
mühüm məsələ deyildi. Çünki hərbi qüvvəsi olan
bir vilayətin öz hazırlığını elan etməsi zahiri
baxımdan zəfər və tərəqqi üçün təsirlidir. Amma elə
ilk günlərdən ortaya çıxan beyət məsələsi bu
hərəkatın formalaşmasında mühüm təsir göstərdi.
Yadda saxlamaq lazımdır ki, hərəkatdan qabaq
kimsə onu dəvət etməmişdi və İmam (ə) bundan
çox-çox əvvəl öz əhdinə sadiq qalacağını elan
etmişdi. O dövrdə zalım və silahlı bir hökumət öz
düşmənçilik siyasəti nəticəsində elə bir vəziyyət
yaratmışdı ki, Müaviyənin hakimiyyəti altında olan
yerlərdə, o cümlədən Məkkə və Mədinədə xalq,
cümə günləri (cümə namazında) əli ibni əbi Talibə
lənət deyir, bu işi savab bir iş kimi qiymətləndirir və
müsəlmanların
beytül-malını
bu
yolda
xərcləyirdilər. Müaviyə Peyğəməbrin hədislərini
dəyişdirib saxtalaşdırmaq üçün bir çox ruhanilərə
xüsusi maliyyə yardımları edirdi. Elə həmin
ruhanilər Peyğəmbərin hədislərində olan adları
dəyişib əli (ə)-ın düşmənlərinin tərifinə dair çoxlu
saxta hədislər düzəltmişdilər.
30
30
Tarixçilərin yazdıqlarına əsasən, Səmrət ibni
Cəndəb səkkiz min misqal qızıl alıb əli ibni əbi Talib
(ə)-ın əleyhinə bir hədis dəyişdirmişdi.
Bununla yanaşı tarixi dəyişmək də onların əlində
çox çətin iş deyildi. Söz yox ki, sonralar tarixin bir
hissəsi olduğu kimi qaldı və demək olar ki, bu da
Hüseyn əleyhissəlamın hərəkatı kimi fədakar işlərin
sayəsində idi. əgər imam Hüseyn əleyhissəlam
sükut
edib
dinməsəydi,
tarix
bütünlükdə
dəyişdiriləcəkdi!
Beləliklə
imam
Hüseyn
əleyhissəlamın qiyamında beyət məsələsi olduqca
əhəmiyyətli idi.
Üçüncü amil isə əmr be məruf və nəhy əz
münkərdir.
İmam
beyət
məsələsini
nəzərə
almayaraq, Peyğəmbərin bu sahədəki hədis və
məqsədlərini açıq-aşkar bəyan edir, dönə-dönə əmr
be məruf və nəhy əz münkər məsələsinə toxunurdu.
Demək bu amil başqa iki amildən daha əhəmiyyətli
idi. Məhz bu səbəbdən də bu qiyam indiyədək öz
etibarını itirməyib və heç vaxt itirməyəcək də. Bu
qiyamın bütün amilləri dərs olmalıdır, lakin üçüncü
amilin təsiri olduqca dərindir. Çünki dəvət və beyət
məsələsi olmasaydı da, İmam sükut etməyib əmr be
məruf və nəhy əz münkər hökmünü yerinə
yetirmək üçün qiyam edərdi. Burada birinci amil
31
31
(dəvət) ilə üçüncü amil (əmr be məruf və nəhy əz
münkər) arasındakı fərqlər aydınlaşır.
Beyət məsələsində imamdan bir şey istəyirlər,
İmam isə onların cavabında buyurur:
“Sizin istədiyinizi yerinə yetirə bilmərəm. Demək
bu qiyamın amili təkcə dəvət və ya beyət olsaydı,
kufəlilər dəvət etməsəydilər və hökumət o
Həzrətdən
beyət
istəməsəydi
Hüseyn
əleyhissəlamın onlarla işi olmazdı, özü isə rahat
olardı və bir hadisə də baş verməzdi. Amma üçüncü
səbəbə görə imam Hüseyn əleyhissəlam etiraz edən,
tənqidçi, qiyamçı, müsbət bir insan idi...
Bununla belə qiyam üçün başqa bir amil lazım
deyildi. Fəsad hər yerə yayılmış, Allahın haramı
halal, halalı isə haram edilmiş, müsəlmanların
beytül-malı bir tayfanın əlinə düşərək qeyri-şəri
yolla sərf edilirdi.
Peyğəmbər (s) buyurmuşdu: “Hər kim belə bir
vəziyyəti görüb etraz etməsə, şəraiti dəyişməyə
cəhd göstərməzsə, Allah qanunu üzrə belə
adamların zalım, sitəmkar və Allahın dinini
dəyişdirənlərə
layiq
olan
yerə
aparılmaları
yaxşıdır.”
İmam cəddinin buyurduğuna əsaslanaraq deyir:
“Belə bir şəraitdə vəziyyəti başa düşənlər etiraz
Dostları ilə paylaş: |