İmamların siması tarix guşəsində
.....................................................................................................................
28
vəziyyətdən və zəmanənin qüdrətindən istifadə edən adamlar idi. Elə buna
görə də, mamın ordusunda yaranan böhran və hər iki tərəfin öz qoşunlarını
səfərbər etməsilə həmzaman Kufənin adlı-sanlı qəbilələrinin başçılarından
bir neçəsi mam Həsənə (ə) xəyanət edərək Müaviyəyə məktub yazıb
bildirdilər ki, onlar onun hökumətini himayə edirlər. Onlar məktubla
Müaviyəni məxficə raqa tərəf hərəkət etməyə dəvət edərək söz verdilər ki,
Müaviyə raqa yaxınlaşan kimi ya mam Həsəni (ə) tutub ona verəcək, ya da
ona sui-qəsd edəcəklər.
Müaviyə həmin məktubları olduğu kimi mam Həsənə (ə) göndərib
bildirdi ki, bu cür insanlara arxalanıb döyüşə necə hazır ola bilərsən?
1
Xain sə
rkə
rdə
mam Həsən (ə) Müaviyə ilə döyüşmək məqsədi ilə Kufəni tərk etdikdən
sonra Übeydullah ibn Abbası on iki min nəfərlik döyüşçü ilə ordunun ön
hissəsinə, özünün ən yaxın dostlarından olan Qeys ibn Səd və Səid ibn Qeysi
isə Übeydullaha müşavir və canişin təyin etdi. Belə ki,
bu üç nəfərdən birinin
başına bir iş gəlsəydi, növbə ilə digəri onun işini görməli idi.
mam Həsən (ə) qoşunun hərəkət edəcək səmtini müəyyən edib belə
göstəriş verdi ki, Müaviyənin qoşunu ilə rastlaşdıqda onların hərəkətinin
qarşısını alıb mamı bu işdən xəbərdar etsinlər və mam da əsas ordu ilə
onlara qoşulsun.
2
Übeydullah ibn Abbas öz ordusunu hərəkətə gətirdi. Onun ordusu Məskin
adlı bir yerdə Müaviyənin ordusu ilə üz-üzə gəldi və Übeydullahın ordusu
elə oradaca düşərgə saldı. Az bir zamanda mama xəbər çatdı ki, Übeydullah
Müaviyədən bir milyon dirhəm alıb səkkiz min nəfərlə onun tərəfinə
keçmişdir.
Təbii ki, bu sərkərdənin xəyanəti vəziyyətin böhran içində olduğu belə bir
vaxtda ordunun döyüş ruhiyyəsinin zəifləməsinə və mam Həsənin (ə)
nizami mövqeyinin bir-birinə dəyməsinə çox böyük təsir göstərmişdi. Çox
ş
ücaətli, imanlı və Əlinin (ə) ailəsinə qarşı vəfalı olan Qeys ibn Səd ordunun
sərkərdəliyini öz öhdəsinə götürür və özünün ruhlandırıcı çıxışı ilə döyüş-
1
Ə
l- rş
ad, sə
h.191
2
Mə
qatilut-talibin, sə
h,40