www.kitabxana.net
Milli Virtual Kitabxananın e-nəşri
Soyuq yuxu
(Hekayə Türkiyədə 2011-ci il Yunis Əmrə hekayə yarışmasında birinci yeri qazanıb)
Qaranlıqdı. Gecəni ürpərdən, qara boşluğun qatran pərdələrini cıraraq əks-səda verən bir
zəng səsi eşidilir. Axşamdan başlayan külək bir müddət sanki zəng səsini dinləyir, ani olaraq
qanadlarını salıb dayanır, süzür...
Pansionatın binasının beton divarlarını aşan o səs yaxınlıqdakı Cincavat çayının uğultusunu
da batırır və bu dəli çayın boz-bulanıq sularına qarışaraq qara bir ilan kimi axıb gedir.
Zəng səsinin ardınca koridorlarda bir qaçışma başlayır. Aşağı mərtəbədən beton döşəməni
aramsız döyən taxta ayaqqabı, yalın ayaq səsləri və artaraq uşaq pıçıltılarını udan şkafların qapı-
larının cırıltıları gəlir.
Gündüzlər zamanı dilim-dilim bölən bu səs on dəqiqəlik bir tənəffüs, ya da qırx dəqiqəlik
bir dərs, gecələr isə səssizliyə dəvət, "kameralara!" çağırışıdı. Uşaqların hamısı bu çağırışa boyun
əyir. Zəng səsi onlara yaxşı tanışdı, nə məna verdiyini əzbərdən bilirlər. Bir azdan çarpayıların
soyuq, dəmir tutacaqlarından yapışıb yataqlarına qalxacaqlar. Sükut içində üzən kameralar qəbi-
ristanlığa dönəcək. Yüzlərlə uşaq ədyallara bürünüb ana nəvazişindən uzaq, qəmli bir yuxuya ge-
dəcək.
Sonra bir quş leysanı başlayacaq. Narahat quşlar uçuşacaq havada. Qaya göyərçinləri, göy
qumrular, yaşılbaş sonalar,
telli durnalar, qızlarquşular…
Uzaq dağ kəndlərindən qadınlar quş donunda qanad çalaraq gələcəklər. Əvvəl pansionat
binasının damına qonacaqlar, sonra pəncərələrin taxtalarına... Qaranlıqda quşlar pəncərələrə çır-
pılacaq. Kimi tapdığı balaca bir boşluqdan səssizcə bir uşağın yuxusuna girəcək, kimi də ürkək
baxışlarıyla səhərə qədər donub qalacaq havada.
Dan yeri ağaranda bir zəng səsiylə uşaqlar təzədən yataqlarından sıçrayıb qalxacaq və quş-
lar bu səsdən hürkəcəklər. Qarlı dağlara doğru uçub gedəcəklər...
Su kranları bir-bir açılır. Alaqaranlıq koridorlar su səslərini udur. Otaqlardan koridora sızan
zəif işıqlar da ayazlı gecənin qolları arasında donub ölür.
Pansionatın binası qaranlıq, kimsəsiz, koridorlar boş, səssiz, dilsiz, divarlar çılpaq, soyuq-
du... Müəllim otağında təkəm. Külək ağacları yolmaşdıyaraq pəncərələrdən qəzəblə keçir...
***
Növbətçi qalan günü insanı məngənə kimi sıxan bu soyuq, quru, ölü bənizli solğun divarlar
arasında son zənglə birlikdə işıqlar sönən kimi qoca bir qadın tutur əllərimdən. Anamdı, nənəm-
di, seçə bilmirəm. Külək o qadının ətəyini oynadır, ətəyi üzümə toxunur. Bir əlim onun əlindədi,
əlimi buraxmır. Arxasınca qaçıram. Gedirik, qaranlığı yara-yara gedirik. O qadın
məni illər öncə-
ki divarları əhəng suvaqlı, beş uşaqlı kərpic bir evə aparır. O kərpic evin ən böyük oğlu mənə şe-
irlər oxuyur, nağıllar danışır. Gözlərimi yumub dinləyirəm və otuz il əvvəlki səsləri eşidirəm.
Əvvəl qulaqlarıma qırıq-qırıq sətirlər gəlir: kişnəyən qara atlar, şappıldayan qırmanc, qıvrılan,
açılan, uzanan yollar, o yolların çatdığı viranə bir karvansara və o karvansaranın divarları, külə-
yin qarşısında quru yarpaqlar kimi əsən bir adam...
…Sonra illərin o üzündən, zülmət qaranlıqlar içindən gözlərimin önünə nağıl qəhrəmanları
sıyrılıb gəlir, hamısını görürəm. Əl uzatsam, toxunacağam. Suyun qabağını kəsən, iriaddımlayan,
dağyelləyən
, yerdinləyən
, yerin yeddinci qatındakı divlər, ağlayan pəri, bəxtsiz şahzadə, qan-irin
axan Çatalçeşme, ulu ağaclar, dəli sular, kor quyular, nəhəng saraylar və qanadları göyü örtən
Anka*…
Özümə yer tapmıram. Bilmirəm haradayam. Otuz günəş ili uzunluğunda bir ipin ucuna
bağlanıram. O ipin digər ucu əlçatmaz, ünyetməz bir yerə bağlıdı. İllər öncəsinə gedib gələn, bö-
yük bir boşluqda hey yellənən bir kəfkirəm...
www.kitabxana.net
Milli Virtual Kitabxananın e-nəşri
Birdən gecələri o kərpic evin otaqlarında dinlənilən şeirlər, nağıllar uzaqlaşır, itir. Mən o
evin kiçik otağında lap yalqız qalıram. Sonra səhər açılır. Böyük qardaşım sübhdən atamın əlin-
dən tutub gedir. Gedir. Mən hələ də əlimi buraxmayan qoca qadının əlindən xilas olub onların
ardınca qaçıram. Mavi, sınıq-salxaq bir mikroavtobus toz dumanı içində uzaqlaşır.
"Böyük qardaşım getdi! Böyük qardaşım getdi!", - deyə yerə uzanıb ağlayıram.
O qoca qadın: "Gələcək, ağlama!", - deyir, məni ovutmağa çalışır. Ona inanmıram. Anamın
atama söylədiyi giley dolu sözlər qulaqlarımda cingildəyir: "Barmaq boyda uşağı qürbətə atıb
gəldin." Atam cavab vermir.
Hər gecə "Böyük qardaşım niyə gəlmədi?", - deyə soruşuram. Qoca qadın həmişə eyni ca-
vabı verir: "Pansionata getdi,
məktəb bitsin, gələcək. Sən yat, yat!"
...Və qaz lampası sönür. Qoca qadın bir xəyal kimi çıxıb gedir. Kərpic evin bütün otaqların-
da qara bir hayula gəzir. Dəli külək dayanmadan uğuldayır, pəncərələri titrədir. Qorxaraq yata-
ğıma girib yorğanı başıma qədər çəkirəm. Az sonra ağacları kökündən çıxardan div dişlərini iti-
ləyib gəlir və yatağıma əyilib şüşələri titrədən səsiylə soruşur: "Kim yatmış, kim oyaq?"
Yatsam, səs verməsəm div məni yeyəcək. Sonra iri bir ağacı kökündən çıxardıb dişlərini
qurdalayacaq. Divin dişləri arasından bir-bir qanlı qollarım, qıçlarım töküləcək.
Div dişlərini bir-birinə sürtür. Sanki göy guruldayır və təzədən soruşur: "Kim yatmış, kim
oyaq?" Qorxudan titrəyərək cavab verirəm: "Nənə! Hamı yatmış, bir mən oyaq..."
Div donquldanaraq gedir. Mən yorğanın altından başımı çıxardıb gözlərimi tavana dikirəm.
Otaqdakı əşyalar əyilib bükülür, qəfildən şəklini dəyişir. Divin dişləri tavandan asılan yabaya
dönür. Ocaqdakı son közlər divin qanlı ağzıdı...
"İnsan ətinin iyi gəlir! İnsan ətinin iyi gəlir!", - deyə divin uşaqları üstümə qaçır. Böyük
qardaşımı axtarıram. Döşəyimin sağ yanı boşdu... Əllərimlə yastığı yoxlayıram, boşa çıxır, ürə-
yim sıxılır. Qaranlıq gecələrdə məni qorxu-hürküdən azad edən o səs yoxdu. Əllərimi o qızıl saç-
lı qoca qadının əllərindən qurtarıb yavaşca müəllim otağına dönürəm. Bu an hər yan yalnız pan-
sionatdan ibarət olur. Bütün təkliklər, qorxular, həsrətlər... sislər, duman içində, uzaq bir qürbət-
də buğlanır, buğlanır və otağıma yağır. Ağlayıram. Qaranlığı parçalayan o zəng səsi hələ qulaq-
larımdadı. Kameraların işığı sönəndə masaya qoyduğum kitab orda eləcə durur. Kitaba könülsüz
baxıb gözlərimi pəncərəyə, uzaq qaranlıqlara dikirəm. Nə o qoca qadın, nə kərpic ev, nə pansi-
onata gedən böyük qardaşım, nə də ağlayaraq tozlu yollarında qaldığım o kənd... heç biri yoxdu.
Hamısı tünd bir qaranlıqda, keçmiş zamanda itib-batıb. Kameralardakı uşaqların qardaşlarını dü-
şünürəm. O an bədənim yüz parçaya bölünür və parça-parça uzaq dağ kəndlərinə səpələnirəm.
Göydə bulud narahatdı, yerdə ağaclar… Sərt bir külək əsir. Bütöv Ay buludlu gecəni zəifcə işıq-
landırır. Buludlardan sıyrıldığı zaman Təkəldinin (dağ) zirvəsində, dik qayalıqlarda gümüş bir
tac kimi parıldayır. Buludlar gündüzlər qardan gəlinliyinin ətəklərini düzənliyə sərən Təkəldinin
üzünü qara bir duvaq kimi örtüb. Pansionatın şüşələrinə qədər uzanan akasiyanın zərif budaqla-
rını bir-bir yerə əyən külək pəncərələrdən muğam üstdə inləyən bir tar səsi kimi keçir. Üşüyü-
rəmmi, qorxurammı, bilmirəm. Bədənimdə buz kimi bir əl gəzir. Dişlərim bir-birinə dəyir, ürpə-
nir, titrəyirəm. Akasiyanın budaqları bir qədər aralıdakı kiçik söyüd ağacına doğru qırılanacan
əyilir, söykənir və təkrar dikəlir. Bu dəli külək nə vaxt əssə bu akasiya həmişə kiçik söyüd ağa-
cıyla dərdləşir. Bəlkə də tələsirmiş kimi dördnala çapan və uğuldadıqca ağacların incə, nazik bu-
daqlarını şax-şax qoparıb yerə tökən küləkdən
şikayət edir, kim bilir...
Eni-uzunu bir neçə addımlıq otaqda gəzişirəm. Dörd bir tərəf beton, bir masa, bir yataqdı...
Gecə arşın-arşın uzanır və ona yoldaşlıq edən bir hüzn durmadan artır. Təklik məni dirhəm-dir-
həm xırdalayır. Masaya yönəlirəm və yenidən kitabın səhifələrini çevirirəm.
Atasını gözləyən bir uşaq... Kameralardakı uşaqlara bənzəyir. Dirənə-dirənə kəndin yaxın-
lığındakı yüksək bir təpəyə dırmaşır. O təpə, zirvəsi qarlı, gümüş taclı Təkəldi olmalıdı. Min bir
ümidlə o təpəyə çıxan o uşağa qoşuluram. Onunla birlikdə çölnoxudu bitkisindən, otlardan yapı-
şaraq qan-tər içində zirvəyə çatmaq, əlimi müşahidə borusu kimi gözlərimə tutub uzaq üfüqlərə,
sislər içindəki gölə, o göldə üzən
ağ gəmiyə baxmaq, atama əl eləmək istəyirəm...