Infrastructure for Electronic Business on the Internet

Figure 2.6 The DSL as a point-to-point solution.

Legend: ATU-C - DSL modem on the side of the access provider's network;

ATU-R - DSL modem on the side of the service subscriber's premises (customër's network or residential terminal).

Comment: Network interfaces of ATU-C and ATU-R may be compatible with one or more of the following: Ethernet, fast Ethernet, frame relay, ATM, ISDN, T-1/E-l, etc. The ATU-C and ATU-R are connected through a local loop.
Figura 2.6 jep një prespektive më globale të ADSL,nga ana e komunikimit pike-më-pike (point to point). Ajo mund të verehet nga figura qe sistemi përbehet nga tre fusha kryesore: (a) The network access provider's domain (b) Fusha e lidhjes point to point bazohet në një formë të ADSL, dhe (c) The local area domain. Tri fushat janë të nderlidhura ngushtë(are tightly interconnected and correlated.).

Përcaktimi i fushes në hyrje të rrjetit ADSL përfshin sherbimë të ndryshmë (si Frame Relay, ATM, ose në Internet), plus hyrja në rrjetin ADSL. Interface i fushes se lidhjes point-to-point është zbatuar më një modem të përshtashem (ATU-C).



Figure 2.7 One-dimensional and two-dimensional line coding.

Legend: T - Duration of one signaling interval.

Comment: The left-hand side of the picture shows an example of one-dimensional binary line coding, using the two-level phase shift keying.

The right hand side of the picture shows an example of two-dimensional binary line coding, using the four-level phase shift keying.

These simple cases represent the starting point for encoding used in DSL systems.

Fusha e lidhjes point-to-point përfshin lidhjen locale të modemit në anën e network access provider domain dhe modemin në anën e zonës locale. Gjatësia e local loop është përcaktuar nga Figura 2.4.



Figure 2.8 Bit mapping for the 64-level CAP.

Legend: CAP - Carrierless amplitude/phase modulation.

Comment: With more levels of coding, the margin to line impairments and all kinds of noise becomes smaller.
local area domain mund të përfshije një pjese të madhe të rrjetit corporate local area ose just a simple residential user përsonal computer environment. Interface fusha e lidhjes point-to-point është zbatuar më një modem të përshtatshem (ATU-R).

Funksionimi themëlor i të dyve CAP dhe DMT shpjegohet më mire duke përdour Figuren 2.7. Ajo tregon PSK-në (phase shift keying) për rastin e modelimit binar (një-dimensional line coding) dhe rastin e modelimit kuaternare (quaternary) (dy-dimensional line coding). Për rastin një-dimensional, shenjat e linjave të mundshmë janë, për më tëpër të paraqitura në Figuren 2.7 (sinjal x), ose inverse e tij (dy mundesi). Për rastin dy-dimensional, shenjat e linjave të mundshmë janë, për më tëpër sinjal x dhe inverse e tij, ose sinjal y dhe inverse e tij (kater mundesi). Në rastin një-dimensional, sinjal x korrespondon më bitin 0 dhe inverse e tij më bitin 1, ose anasjellta. Në rastin dy-dimensional, kater format e ndryshmë të sinjalit (në fushen analoge) korrespondojen më dibits 00, 01, 11, or 10 (në fushen dixhitale). Kohezgjatja e simbolit të periodes (intervali i sinjalizimit) shenohet më T.



Figure 2.9 Channel multiplexing in CAP systems.

Legend: f,(Iow,high) - Lower sub-channel border-line frequencies;

f?(low,high) - Higher sub-channel border-line frequencies.

Comment: Note that the telephone service continues to exist after the two additional CAP channels are added.

Drejtimi (approach) i CAP fillon nga rasti dy-dimensional në Figuren 2.7 dhe shfrytëzon kodimin multilevel më shumë agresivitët (more aggressively), i treguar në Figuren 2.8. Sinjali i drejtimit(approach) 64-CAP është gjithashtu dy-dimensional, por më shumë nivele në secilin prej dy dimensioneve. Secila pike e shkruar në anë të Figures 2.8 korrespondon më një kombinim të ndryshem më 6 bit. Më shumë nivele të kodimit, zhurma e margin ulet(the noise margin decreases), dhe behet më e veshtire të përballoje demtimet e kanalit të transmetimit (transmission channel impairments). Sistemi 64-CAP është përzgjedhur si je tregti optimal në mës të kompleksitetit të sistemit(system complexity) dhe përformaces të sistemit(system përformance).

Figura 2.9 tregon se si dyshja e telit të përdredhur(twisted pair) është i përdorur në rastin e CAP. Sherbimi telefonik konvencional(The conventional telephone service) vazhdon të veproje në frekuence më pak se 4KHz. Frekuenca më e lartë (see Figure 2.4 for information on the width of the spectrum used) është përdorur për transmetimin simplex ose duplex. Pjesa e sipërme e spektrit është e ndare në dy pjese. Pjesa më e ulet dhe pjesa e ngushtë është përdorur për transmetim duplex dhe për kanalin e kontrollit. Pjesa më e lartë dhe më e gjere është përdorur për transmetimin simplex dhe për kanalin e kontrollit.



Figure 2.10 Structure of a CAP transceiver.

Legend: AGC - Automatic gain control;

A/D - Analog to digital converter; D/A - Digital to analog converter.

Comment: This figure depicts the DSL modem on the side of the access provider, since the downstream data go towards the analog line, and vice versa - the upstream data go from the analog line.
Figura 2.10 tregon bllokun e diagrams të brendshem të marresit-transmetues (transceiver) CAP. Të dhënat downstream (psh., ofruesi i sherbimit të internetit (Internet service provider))fillimisht hyjnë në pjesen e transmetuesit CAP( procesimi digjital i sinjalit) dhe pastaj ana e përparmë e ADSL-se përfundon (procesimi analog i sinjalit). Të dhenat upstream nga linja ADSL shkojnë fillimisht në anën e përparmë të përfundimit analog dhe pastaj përms pjeses marrese të CAP digital. Bllokimet në pjeset analoge dhe dixhitale janë paraqitur shkurtimish në Figuren 2.10. Për strukturen dhe funksionimin e tyre të brendshem,lexues të interesuar i janë drejtuar burimëve(sources) të tjera (ky liber pranon egzistëncen e një njohurie baze në kompjuter dhe në inxhinierinë e komunikimit). Sigurisht, është e qartë nga dikutimet e mëparshmë qe transmetimi ADSL përdor sinjale analoge dhe transmetimi i të dhenave të internëtit përdor sinjale dixhitale.

Drejtimi(approach) DMT fillon nga i njëjti rast dy-dimensional i për shkruar në Figuren 2.7 dhe shfrytëzojnë transmetimin shumëkanalesh të një sinjali të tille, sic tregohet në Figure 2.11. Përseri,sherbimi telefonik ekzistues vazhdon të funksionoje normalisht,frekuenca më poshtë se 4kHz nuk përdoret për ADSL-në. Frekuenca më të larta (shikoni Figuren 2.4 për informacion mbi gjersinë e spektrit të përdorur) janë përdorur për një numër kanalesh paralele. Ekzistënca e standarte për ADSL në tipin e kabllit UTP (universal twisted pair) përfshin 256 nënkanale, secili prej tyre 4 KHz gjeresi, e cila krijon sinjalin total të kapacitetit të linjës e cila është 1MHz e gjere. Natyrisht, nën-kanali më I ulet përfshin kanalin baze telefonik bandwith (më të ulet se 4KHz).

Figure 2.11 Channel multiplexing in DMT systems.

Legend: DMT - Discretë multitone;

UTP - Universal twisted pair cable type.

Comment: Again, like in the case of CAP, the telephone service continues to exist after the DMT is incorporated.
Figura 2.12 tregon bllokun e diagrams të brendshmë të marresit-transmetues(transceiver) DMT. Të dhënat downstream (psh., të dhenat input nga ofruesi i sherbimit të internetit (Internet service provider)) si fillim fusim bitin buffer dhe encoder dhe pastaj procesorin inverse FFT për të formuar fushen e mosterave për kohen e sinjalit të përbëre. Keto mostra përcillen në kanë të ndryshmë, për transmetimin analog pas konverimit dixhital në analog, dhe kalon më filtrim më të ulet. Në drejtimin e kundert, sinjalet analoge nga linja ADSL janë të konvertuara në formën dixhitale, të ekspozuara (subjected) në procesorin FFT, dhe në fund më bitin buffer dhe encoder. Zemra e sistemit është transformimi Fourier. Transmetimi i të dhenave mbi nën kanale parallel nënkupton interval të gjata sinjalizimi në cdo nënkanal dhe më shumë kohe për të kopjuar më shpërndarjet e sinjalit të cdo lloji. Drejtimi(approach ) DMT besohet të jetë më I fuqishem; kjo do të thotë një përformance më e mire (arritje të mëdha ose norma të larta).

Tipi i sinjalit i gjetur në sistemin DMT nuk është i ri. Ndoshta për here të pare është përdorur në vitë ’60 në sistemin Kineplex për transmetimin e të dhenave mbi HF (frekuence e lartë(high frequency)), kanale radio. Keto kanale përfshijnë jo vetem zhurma shtëse të tipeve të ndryshmë (Gaussian, impulse, etj.), por gjithashtu dhe zhurmat multiplicative të llojeve të ndryshmë (signal fading due to the time-changing spectral characteristics of the HF radio channel).

Figure 2.12 Structure of a DMT transceiver.

Legend: ADC - Analog to digital converter;

DAC - Digital to analog converter;

LPF - Low pass filter;

P/S - Parallel to serial converter;

S/P - Serial to parallel converter;

QAM - Quadrature amplitude modulation.

Comment: Note that the processing of the signal in one specific DMT channel is not too complex (requires less sophisticated resources).

Nëse transmetimi i të dhenave mbi nën-kanalet paralele më shpejtësi të ulet është përdorur, intervali i sinjalizuar në cdo nën-kanal të fundit të gjatë(sic është treguar më pare). Si pasoje, në anën marrese të kanalit analog, është më e lehtë për nxjerrjen e sinjalit nga zhurma. i njëjti tip sinjali është përdorur në implementimin më të fundit të VLSI chips për modemet HF. Më në fund, i njëjti tip sinjali është përdorur për rezolucion të lartë GPS (global positioning system(system i pozicionit global)) i bazuar në komunikimin më radio HF (zgjidhja e GPS bazuar në komunikim satelitor është konsideruar më keq se zgjidhja e fituar nga komunikimi radio HF, sepse gjatësite fizike qe përfshinë sinjali janë më të gjata në rastin e infrastructures baze të satelitit).

Krahasimi CAP dhe DMT nuk është i hapur. Prodhuesit e paisjeve CAP pretëndojnë qe konsumi i energjise i CAP është i ulet, dhe anasjellas. Kjo ceshtje është ndoshta më shumë e varur nga teknologjia e implementimit se sa nga algoritmi themëlor. Prodhuesit e paisjeve CAP ndonjëhere nënvleresojnë dobinë e DMT në mjedisin e internetit, thjeshtëë sepse ajo ishte përdorur më pare në mjedisin e VOD (video on demand(video sipas kerkeses). Të dyja drejtimet mund të behen normë adaptive, except that the engineering of rate adaptivity with CAP is easier if coarse granularity is used (në hapa rreth 300 Kbps), dhe the engineering of rate adaptivity with DMT është relativisht e lehtë të implementoje if fine granularity is used (në hapa 32Kbps). Mbetët për tu pare qe një nga të dyja rezulton të behet më konkuruese në treg, në përfundim. Sigurisht, si tipike, nuk është vetem arsye teknike, por gjithashtu arsye jo-teknike, qe të përcaktoje rezultatin përfundimtar të një konkursi.

2.2 Krahasimi i ADSL dhe Cable Technologies

Ka një gare ndermjet teknologjise ADSL dhe cable technology. Në kohen qe po shkruhej ky liber, normat popullore për ADSL ishin 9 Mbps për downstream dhe 1 Mbps për upstream. Në rastin e cable technology, normat popullore ishin 3 Mbps (të dyja downstream dhe upstream).

Karakteristika qe ADSL mund të përshtatët lehtësisht më shpejtësite downstream dhe upstream më nevojat tipike në internet është e dobishmë por jo vendimtare por jo vendimtare në përcaktimin e teknologjise qe do të përdoret. Shpejtësia dhe cmimi i cable technology është përmiresuar gjatë vitëve të fundit; kabllot po mërren më të shpejtë dhe më pak të shtrenjtë. Ky është vecanërisht rasti qysh kur standarti IEEE 802.14 është themëluar (the cable TV metropolitan area network standard).

Një avantazh i rendesishem i ADSL është në të qenurit në gjendje për të arritur shpejtësi të mëdha. Për shembull, shpejtësia shumë e lartë DSL (52 Mbps downstream dhe 13Mbps upstream) ka qënë në dispozicion për mjaft kohe. Një nga kompanitë e pare qe ofroi ketë shpejtësi Orckit Communications, dhe në site-n(vendodhjen) e tyre WWW dikush mund të gjeje mjaft informacion mbi ketë temë.

Në anën tjeter, për një përdorim më të njohur, Microsoft ka vendosur të investoje rreth SIB në një kompani të quajur Comcast, për të zhvilluar UDSL (universal DSL) nga viti 2000. Mjaft e cuditshmë, shpejtësia e UDSL është relativisht e ulet (1.5Mbps downstream dhe 512Kbps upstream). Mëgjithatë, analiza e tregut ka treguar se tregu i populluar nuk është akoma gati për një shpejtësi jashtëzakonisht të lartë, dhe se kufiri i lartë i fitimit është arritur potëncialisht më shpejtësi relativisht të ulet të UDSL. Nëse avantazhi i shpejtësise të DSL është eliminuar is, atëhere “gara” e teknologjise ADSL dhe cable technology vendosen në baza të tjera.

Disavantazhet krahasuese të teknologjise ADSL do të përmblidhen shkurtimisht ketu. Nëse teknologjia DSL është përdorur, një ndares (splitter) 4KHz është e nëvojshmë, në mënyre qe të ndahet zeri nga DSL. Një splitter i tille nuk është i nevojshem nëse është përdorur cable technology. Infastruktura e teknologjise DSL është më pak e përhapur, sepse modifikimet janë të nevojshmë në sistemet PBX (public branch exchange). Tjetra, teknologjia DSL është më e shtrenjtë për tu shfrytëzuar. Në disa zona, ADSL mund të jetë më shum sec është rreth dy here më shumë e shtrenjtë, sepse kjo nënkupon jo vetem tarifen baze, por gjithashtu dhe modemin analog dhe një linjë të dytë. Se fundi, në krahasim më DSL, eksperiencat tradicionale të kompanive kabllore (cable compagnie) mund të shfrytëzohen në mënyre më efikase në mjediset e shtëpive.

Sigurisht, cable technology është karakterizuar gjithashtu më një numër disavantazhesh. Cable technology nënkupon qe të dhenat janë derguar kur bandwidth është në dispozicion, kështu qe dergimi i numrit të fiksuar të paketave në kohe nuk mund të jetë i garantuar. Besohet se cable technology lejon më shumë rreziqe në siguri (nderhyrje mund të behet në problemet e cable technology). Tjetra, vetem rreth 20% of the cable technology egzistuese mund të mund të transmetoje upstream, ndersa absolutish e gjithe teknologjia DSL mund të transmetoje upstream. Se fundi, të gjitha shtëpitë dhe bizneset kanë linjë telefonike, i cili është një avantazh i dukshem i DSL, nderkohe qe nuk është rast më cable technology. Është vleresuar se vetem rreth 60% në shtëpi dhe vetem rreth 20% e bizneseve përdorin kabllo.

Për më shumë informacion për ketë temë, lexues të interesuar i janë referuar [Lawton98], dhe ofertat e vecanta në një ose një tjeter fushe (DSL ose cables). Rezultati i “gares” varet shumë nga norma e investimeve të reja.

Autori dhe bashkpunëtoret e tij kanë qënë aktiv në forma të ndryshme për implementimin transmetues-marres (transmitter/receiver) të sinjalit DMT, dhe puna është botuar gjeresisht. Puna e ngjashmë është në fushen e kontrollit të kursit ATM (hartimi i një motori kerkimi, në baze të algoritmit hashing zbatohet plotësisht në hardware, duke përdorur teknologjinë FPGA). Për më shumë detaje, shiko WWW site të autorit.

2.3 Problema

1. Hollesira mbi tipin e komunikimit dhe Objekteve switching qe mund të përmiresohen lehtë për të mundesuar përdorimin e ADSL. Çfarë janë tipet e komunikimit dhe Objekteve switching (PABX ose të ngjashmë) qe janë të veshtira për të përmiresur ADSL? Shpjegoni pse?

Duke përdorur të dhenat nga Figura 2.4, njohur më raportin e gjeresise të spektrit shpejtësise se arritur, për teknika të ndryshmë të DSL. Cili është konkluzioni?

Gjej më shumë të dhena mbi dallimet ndermjet HDSL dhe SDSL. Cili drejtim është më shumë I përshtatshem për bizneset, dhe cili për aplikimet në shtëpi? Shpjegoni pse?

Shpjegoni pse DMT ka imunitët të mire të zhurmës impuls. Në mënyre qe ti pergjigjeni kesaj pyetje, jeni të lire të konsultoheni më literature ekzistuese mbi modemin e të dhenave radio më frekuence të lartë.

Në rastin e DMT, shpjegoni rolin e nën-kanalit më të ulet, e cila përputhet më sherbimin e telefonit ekzistues. Si është I përdorur ky nën-kanal?

Zhvillon fiksimin e vijave të lakuara, e cila për shumë parametra dizenjuese (Develop the set of curves, which for various design parameters), tregon kur është më mire të përdoresh ADSL dhe kur të përdoresh cable technology. Cdo ceshtje e përmëndur në [Lawton98] mund të përdoret si parameter në ketë kthese (curves).

Mundohuni të zhvilloni disa hardware dhe software alternative dhe ti implementoni më ADSL. Në zgjidhjen software-ike, cila pjese duhet të sillet në hardware (should be ported into hardware), për shpejtësi më të mire? Në zgjidhjen hardware-ike, cila pjese duhet të sillet në software (should be ported into software), për kompleksitetin e ulet?

Jepni shembuj në cilat teknologji ndryshimi nënkuptojmë ndryshimin në algoritmin më të mire të përdorur për të dhenë një aplikacion. Shpesh here, kur ndryshon teknologjia, inxhinieret harrojnë të rivelersojnë kushtët sipas të cilave zgjidhja e përdorur më pare ishte më e mira, dhe vazhdojnë ta përdorin atë, mëgjithese nuk është më e mira tani.

Benin je ekspëriment në mjedisin tuaj, për të gjetur cili është raporti optimal i bandwidth download-to-upload. Çfarë përmban ky raport? Raporti 10:1 shpesh here është cituar si më optimali. Ju lutem, komentoni mbi ketë!

Mësoni më shumë për zhvillimet e fundit në forumin ADSL, dhe shpjegoni të mirat dhe të keqijat e zgjidhjeve e diskutuara.

KAPITULLI 3

Software tools for EBI

Ekzistojnë disa toolse software të cilat përdoren për të zhvilluar aplikacionet e EBI. Disa nga ata kanë qënë përdorur si rruge përpara se teknologjia EBI është zhvilluar,ndersa të tjerët kanë qënë të zhvilluar vecanërisht për të ndare në mënyre shumë të mire eficencen dhe funksionalitetin e aplikimit të EBI. Ky kapitull përmbledh disa nga keto. Teknologjia e bazes se të dhenave, e cila gjithashtu përfaqeson një gure ndertimi i rendesishem për EBI, janë jashtë qellimit të ketij libri dhe uk do të trajtohen.

3.1 HTML

Në ditët e sotmë shumë njërez ngaterrojnë internetin më WWW, i cili është vetem një nga sherbimet e internetit. WWW është krijuar në CERN( keshilli europian për kerkimet nukleare-Conseil Europeen pour le Richerche nucleare) në Gjeneve dhe Zvicerr, dhe shkakun kryesore për krijimin e ketij aktiviteti në emërgjencen e tij ishte të mos lejontë hyrjen universale të dokumentëve të shumtë të punonjësve të CERN dhe të mos lejontë lidhjen e dokumentëve bashke. Aktiviteti u njoh më emrin “Wide Area Hypermedia Information Retreival Initiativ”. Idea kryesore të përktheje konceptin “hypertext”, një gjuhe e cila do të mund të nderfuse linke brenda dokumentave kështu qe përdoruesi mund të shkoje nga njëri dokument në tjetrin duke i lidhur ato në kerkim të informacionit. Ky koncept, për sa i përket përdorimit të protokollit TCP/IP për rilidhjen e xhepave shpërndares dhe emërgjences të sistemit të sistemit të programimit të quajtur shfletues për leverdinë e të parit dokument të shkruar në gjuhen hypertext prodhon një pranim më të shpejtë të WWW. HTML është një aplikim i një gjuhe tjeter të quajtur SGML( standart generalize markup language). HTML është shenues i vertëtë i gjuhes ( gjatë vitëve 90 ishte gjuha më e përdorur në publikimin e Internetit) . Nderkohe qe SGML është një metode për krijimin e structures se ndryshueshmë të dokumentëve (pro një metode më të cilen ju mund të përcaktoni sintaksen e gjuheve të tilla si HTML, përcaktimi i një structure dokumenti duke përdorur një gramatike specifike të quajtur definicion i tipit të dokumentit(DTD), shton shenjuesin qe të tregoje kapitujt strukturor qe ju keni përcaktuar në DTD. Dokumentat e shkruar në HTML encompass të dy informacionin local dhe atë remot dhe janë të shfaqur më programë shfletuese popullore. Përvec shfletuesit ka disa toolse qe përdoren për të mbajtur dokumentët në WWW si psh: (a) një varietët Toolset e autorizuar (më pak ose më shumë editore të sofistikuar për krijimin dhe shtimin e dokumentëve HTML qe përdorin një konstrukt gjuhe në nivel të lartë) (b) të gjitha llojet e filtrave (toolse qe kthejnë dokumentët legacy në formatin HTML) (c) një varietët i gjuheve të skriptuera përdoren për të bere dokumënetët WWW të nderveprojnë më perdoruesin dhe qe të gjenerohen në mënyra dinamike. (d) të gjithe llojet e tools-ve për indexing dhe indexing të bazuara në kerkim si psh: WAIS( Wide area information servers) qe përdoren për lehtësimin e kerkimitdhe terheqjen e informacioneve nga WWW.

Koncepti tradicional i WWW është i bazuar në një arkitëture klasike klient/server. Thelbi i veprimit është ilustruar në figuren 3.. dokumenti është i vendosur në faqen WWW. Serveri WWW është aktualisht një program qe i pergjigjet kerkesave të HTTP (protokolli i transferimit të hipertekstit- hypertext transfer protocol). Në anën tjeter perdoruesi i dokumentëve është i lokalozuar në faqen e klientit.

Klienti WWW është një nderfaqe programi i cili inicion kerkesen e HTTP. Klienti WWW si fillim lidhet më serverat WWW të specifikuar nga rruget specifike të lidhjes nga URL( burimi universal lokalizues- Universal Resource Locator) dhe vendi i kerkeses të skedarit i të cilit emri ndodhet në URL. Serveri WWW pergjigjet skedarit të derguar. Klienti WWW i formatit të nderfaqes se programit dhe shfaqjes të dokumentit HTML të marre.



Figure 3.1 Basic principles of WWW.

Legend: ETF - School of Electrical Engineering, University of Belgrade; HTML - Hypertext Markup Language; HTTP - Hypertext Transfer Protocol; WWW - World Wide Web.

Comment: Note that "INFORMATION ABOUT ETF BELGRADE" is a file containing the needed data.
Pasi dokumenti është pranuar dhe shfaqet, disa opsione të tjera janë në dispozicion (ruajtjen, shtypje, etj.)

Kuptimi i vendodhjes se serverit në Internet është URL. URL do të thotë burimi universal i lokalizuar. Ajo specifikon adresen e një Interneti të një materiali të rregjistruar nga një server host të lidhur më internetin cdo skedar ne internet, nuk ka rendesi se cila është protokolli, kanë një URL unike. URL janë të përkthyera nmë adresa numërike duke përdorur internetin Domain Name System DNS. Adresa numërike është faktikisht URL reale. Përderisa stringat numërike janë të veshtira për tu përdorur nga njërezit. Adresat α-numërike janë përdorur nga perdoruesit. Pasi përkthimi është bere, web serveri mund të dergoje faqen e kerkuar të perdoruesi Web browser. Pjeset përberese të URL janë:

protokolli (b) hostname (c) pathi i direktorise pjeset funksionale janë (d) emri i skedarit (nqs nuk jepet, index.html është e pranuar) (e) port ( nqs nuk jepet 8080 është e pranuar) (f) kerkon komponentët (g) kerkon variabel. Për shembull, kjon është një URL e një faqeje Web e një ETF :

http://www.etf.bg.ac.yu: 1999/~vm/book/books.html? comvar#

Tipi i sistemi( protokolli) është http, emri i sistemit (host) është www.etf.ac.ya parta e sistemit (host) është 1999, dhe pathi i direktorise është /~vm/book/. Emir I skedarit është books.html dhe termi convar I referohet kerkimit të komponentëve ose variablave. Pjesa tjeter janë të ndryshueshmë.

Kodimi në HTML është i mundur por rralle here konsumohet. Në vend të kesaj shpesh here identifikohet toolse speciale për një krijim efficient për ruajtjen dhe mbajtjen në html janë të sugjeruara. Toolsa më të leverdisshem janë ato të tipit WYSIWYG( Çfarë ju keni është Çfarë ju shikoni- What You See is What You Get). Shpesh here disa toolset e mira të tipit WYSWYG ( duke mbledhur disa nivele minimale të imagjinimit në pjesen e perdoruesit ). Në konkurimin e disa manipulimëve të lehta, toolset e tilla zakonisht ndajnë sintaksen e kerkuar dhe është korrektësi automatike. Shembulli i autorevet të mire të toolseve janë HoTMetaL, asistënti HTML, kompozimi netscape, faqet kryesore etj. Disa nga ato janë të dhena.

Pyetja është Çfarë presim në nderfaqen e HTML dhe nga Çfarë ndiqet. Në nderfaqen e kapacitetit ka dy mundesi zgjidhje (a) zgjerimi i HTML ekzistuese (b) krijimi i supersetëve të reja gjuhesore në nderfaqen e përformances( në sensin më të gjere) zhvillimet e reja më të mëdha janë ( a) sigurimi (b) karikimi (c) shpejtësia

Konkurimi i mundshem i HTML përfshihet, por janë të limituara në qeshtje si gramatika, matematika, kontrolli i shfaqjes, magazinimi për një kerkim më efficient. Gjuhet e reja përfshijnë VRML( gjuha shenjuese virtuale reale) e orientuar nga eficienca e një aplikimi më të specializuar ose XML(extënsible marup language) e orinetuar në një kerkim më specific( m,e shumë detaje mbi XML do të trajtohen më poshtë në ketë liber).

Për detaje të HTML, XML, VRML, CGI dhe ASP lexuesit e inetresuar mund të referohen në tekstet e librave të specializuar ose në literaturen origjinale të manufactures.

3.2 CGI

Mënyra se si është përshkruar deri tani, WWW nënkupton përmbajtjen statike , dhe është në thelb një faqe një drejtimore. Në rastin e përmbajtjes statike WWW, shuma e bashkeveprimit në mës një klienti WWW dhe një serveri WWWështë e kufizuar pet ti derguar/pergjigjur kerkesave të HTTP dhe duke terhequr filet e krijuara. Gjithashtu faqet duhet të redaktohen , të hartuara, të lidhura manualisht (pa motivim të vecantë për përmbajtjen dinamike)

Në rastin e përmbajtjes dinamike WWW bashkeveprimi ndermjet një klientit WWW dhe një serverit WWW është maksimale, dhe faqet (ose pjeset ) të marra të gjeneruara/të ndryshuera (kur një klient WWW kerkon një faqe nga serveri WWW )

Më futjen e CGI (Cammon Gateway Interface), WWW u be një nderfaqe e dyanshmë, duke beret e mundur nderveprimin ndermjet klientëve dhe serverave. Programet CGI janë aplikacione qe mund të ekzekutohen në serverin virtual qe ndervepron më shfletuesin Web. Kur një faqe WWW po është hapur, përdoruesit ekzekutojnë një program script të inkorporuar në një skedar në makinen server të lidhur më filet HTML më anë të hiperlinkut . Informacion nga klienti (që shkakton fillimin e ekzekutimit të programit script, si dhe kalimi i parametrave input dhe të dhënat për këtë program script) është kaluar në serverin përmës një zëvendësuesi një lloj formë e nderfaqes, siç janë fletët e të dhënave , mënutë, kuti të kontrolluar, si dhe struktura të ngjashmë.

CGI Scripts janë ruajtur në faqen e serverit, në një direktori të quajtur cgi-bin. Scripts përdorin inputë standarte për të marrë të dhënat e kaluar nëpërmjet formave, dhe output standarte për të prodhuar kodin HTML. Programet CGI mund të jenë të shkruara në disa gjuhë të programimit të ndryshmë. Deri tani, më e përdorura gjeresisht në gjuhën e programimit CGI e përdorur në internet është një gjuhë e quajtur Perl. Të tjera gjuhë programimi popullore CGI përfshijnë C, C + +, Miva dhe PHP3. Mëgjithatë, CGI Scripts nuk janë të integruara në filet HTML .

3.3 ASP

Shumë të meta të CGI janë tëjkaluar nga ASP (Active Server Pages). ASP janë skedarë teksti më zgjerimin .asp , që mund të përmbajë të dy server-side scripting dhe klientit-side scripting. Server-side ekzekutohet nën Server Information Internet (IIS) dhe ka edhe versione që të ekzekutohen nën UNIX. Shpesh, më qëllim të kodit të server-side është për të ndërtuar HyperText markup language (HTML)tags të cilat do të dergohen në shfletues.

Çdo klient side scripting në ASP janë ekzekutuar nga shfletuesi. Shpesh, ky klient-side scripting është bërë më JavaScript, por ai gjithashtu mund të bëhet më VBScript. Prezantimi për të ndjekur përshkruan qasjen Microsoft - [ASP Microsoft 98].


Koncepti ASP është e bazuar në server-side Scripts integruar plotësisht më file HTML. Këto skriptë janë të ndara nga pjesa tjeter e skedave HTML më duke përdorur karakteret speciale (<% dhe%>), dhe mund të vendoset kudo brenda (ose jashtë) një dokument HTML. Motori server side scripts proceson të gjitha skedaret .asp të kërkuara nga klientët WWW. Pjeset e kodit HTML iu dërgohen klientëve, dhe pjeset e skriptit janë duke u interpretuar. Të dhënat Output prodhuar gjatë periudhës se ekzekutimit të scriptit(s), janë miratuar nga klienti, se bashku më kodin HTML.

Motori standart Microsoft script suporton VBScript (Visual basic script edition)dhe ghuhen JavaScript. Të tjera gjuhe skriptimi mund të suportohen nqs është shtuar motori i përshtatshem i sitit të serverit script. Puna më ASP është shumë e rehatshmë për shkak se nuk ka kompilimë manuale ose lidh programet e cila është shumë e nevojshmë.

Gjithashtu është e mundur për të përdorur editorin e faqes visuale WWW dhe të vendosim skriptimin visual. Në mënyre qe të jetë në gjendje për të ekzekutuar aplikacionet ASP, si fillim duhet të instalohet serveri i microsoftit të informacionit të internetit në serverin Windows NT dhe Microsoft Peer Web Service në workstation Windows Nt(për të pakesuar kerkesat e përdoruesve më workstation Windows 95/98, microsoft web server përsonal nevojitët )

Si përfundim , kur klient browser kerkon në skedarin .asp nga serveri WWW, serveri WWW i referohet motorit të ASP, dhe scripti fillon të ekzekutohet. Rezultatët e ekzekutimit të skriptit janë përcjelle tëk klientët se bashku më dokumentët HTML. Vini re se perdoruesi(klienti)nuk janë në gjendje për të pare përmbajtjen e skedareve .asp(të cilat janë të rendesishmë për sigurinë e biznesit)

Gjithashtu ASP përfshin ndertimin e Objekteve dhe metodave për operacione të përdorura më se shpeshti, ashtu si: (a) Ndarja e informacionit për përdoruesit, (b) të numëruar nga hitët e faqes, (c) terheqja e vlerave të miratuara nga browseri i klientit për server, (d) Dërgimi i të dhënave output të klientit, etj

Si përfundim ASP duke përfshire komponentët e serverit ActiveX për: (a) terheqja e të dhenave nga baza e të dhenave duke përdorur ADO ose të Dhenat Objektive të ActiveX (b)shfaqja e reklamave (c)përcaktimi i aftesive browser (d) leximi më/ose shkrim i skedareve ,(e)menaxhim faqesh navigimi etj.

Si një shembull të ASP, mërrni parasysh formën e mëposhtmë [Microsoft99], e integruar në një dokument HTML (të dhënat janë vetë-shpjeguese):