228
ictimai-siyasi quruluş tamamilə başqa idi. Amma indi bütün
MDB dövlətlərində bazar iqtisadiyyatı prinsipləri üstünlük
təşkil edir. Belə olan halda, əlbəttə, işçilərlə işverənlər
arasındakı münasibətlər tənzimlənməlidir, işçilərin hüquqları
tam şəkildə qorunmalıdır. Dövlət öz tərəfindən qəbul edilmiş
qərarlarla bu sahəyə töhfəsini verməlidir və verir.
Azərbaycanda sosial məsələlərin həllinə son zamanlar böyük
vəsaitlər ayrılır, işçilərin əməkhaqları ildə bir neçə dəfə artırılır.
O cümlədən minimum əməkhaqqı bir neçə dəfə artırılmışdır.
Hesab edirəm ki, gələcəkdə ölkəmizin iqtisadi imkanları
genişləndikcə bu sahəyə daha da böyük diqqət göstəriləcəkdir.
Mən əminəm ki, qurultayda səslənən fikirlər, məruzələr
böyük maraq doğurur və bu baxımdan qurultay uğurlu ola-
caqdır. Eyni zamanda, bu, yeni imkan yaradır ki, müxtəlif
ölkələrdən olan nümayəndələr bir yerə yığışsınlar, görüşsünlər,
öz dostluq münasibətlərini daha da möhkəmləndirsinlər və
ölkələrimiz arasında əməkdaşlıq, o cümlədən bu sahədə sürətlə
inkişaf etsin.
M i x a i l Ş m a k o v (Panavropa Regional Həmkarlar
İttifaqları Şurasının prezidenti, Rusiya Müstəqil Həmkarlar
İttifaqları Federasiyasının sədri, Həmkarlar İttifaqları Bey-
nəlxalq Konfederasiyasının vitse-prezidenti): Sağ olun, hörmətli
İlham Heydər oğlu. Mən, Şmakov Mixail Viktoroviç Rusiya
Müstəqil Həmkarlar İttifaqları Federasiyasının sədri və eyni
zamanda, Panavropa Regional Həmkarlar İttifaqları Şurasının
prezidentiyəm. Möhtərəm İlham Heydər oğlu, bu qəbula görə,
həmkarlar ittifaqları hərəkatında mövcud problemləri Sizinlə
müzakirə etmək imkanına görə minnətdarıq. Biz bilirik ki, Siz
Azərbaycan Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyasına çox
səmimi münasibət bəsləyirsiniz. Heç şübhəsiz, biz Azərbaycan
Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyasının Beynəlxalq Həmkarlar
İttifaqları Konfederasiyasında, Panavropa Regional Həmkarlar
İttifaqları Şurasında apardığı işləri yüksək qiymətləndiririk.
Hazırda Azərbaycan Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyası
bizim təşkilatın Baş Şurasının – Panavropa Regional Həmkarlar
229
İttifaqları Şurasının üzvüdür. Əlbəttə, biz Azərbaycanın
təcrübəsini həmişə təbliğ edirik. Bu təcrübə ondan ibarətdir ki,
sizin ölkənizin, respublikanızın əmək qanunvericiliyində çoxları
üçün bəlkə də hələ əlçatmaz olan belə bir müddəa vardır ki,
işçinin işə qəbul edilməsi, işdən azad olunması ilə bağlı bütün
məsələlər hökmən həmkarlar ittifaqları ilə müzakirə edilməlidir.
Hesab edirik ki, bu, bütövlükdə Azərbaycanın və əlbəttə,
Azərbaycan Həmkarlar İttifaqları Konfederasiyasının çox
böyük nailiyyətidir.
Daha sonra M.Şmakov MDB ölkələrində, o cümlədən Azər-
baycanda işə götürənlərlə işçilər arasında münasibətlərdən, bu
sahədə həllini gözləyən problemlərdən və digər məsələlərdən
danışdı. O qarşıda duran vəzifələrin həlli üçün MDB ölkələri
həmkarlar ittifaqlarının fəal təcrübə mübadiləsi apardığını,
ümumi problemlərin həlli üçün səyləri birləşdirdiyini bildirdi. Bu
baxımdan Bakıda keçirilən qurultayın böyük əhəmiyyətini vur-
ğuladı. M.Şmakov dedi:
– Fevralın 26-da Panavropa Regional Həmkarlar İttifaq-
ları Şurası və Həmkarlar İttifaqlarının Beynəlxalq Konfede-
rasiyası Azərbaycanda qeyri-formal iqtisadiyyata qarşı mü-
barizə məsələlərinin müzakirəsinə və öyrənilməsinə həsr
olunmuş layihəyə başlayacaqdır. Biz Azərbaycanda bu layi-
həni başlamaqla müvafiq orqanlara müraciət etmək istərdik
ki, bu layihə dövlət tərəfindən bəyənilsin və ya dəstəklənsin,
çünki bu elə bir ümumi problemdir ki, onun həlli hamımıza
kömək edə bilər.
N i h a d Y u r d a k u l (
Türk İşçi Həmkarlar İttifaqları
Konfederasiyasının təhsil üzrə katibi): Sizinlə birlikdə olmaqdan
məmnun olduğumu ifadə etmək istəyirəm. Türkiyədə çalışan bütün
işçi qardaşlarımın və bütün türk xalqının Sizə hörmət və ehtiramını
çatdırmaq istəyirəm. Böyük dövlət adamı və böyük lider mərhum
Heydər Əliyevin biz «bir millət, iki dövlətik» müdrik kəlamına
söykənərək, hazırda Sizin liderliyinizlə iki ölkə arasındakı iqtisadi
və sosial əlaqələr genişlənməkdə davam etməkdədir. Bunu məm-
nuniyyətlə vurğulayıram ki, Sizin önərliyinizlə Türkiyə və
230
Azərbaycanın həmkarlar ittifaqları arasında əməkdaşlıq, sosial
əlaqələr bundan sonra da genişlənəcəkdir. Sizin rəhbərliyinizlə
Azərbaycanda həyata keçirilən sosial siyasətin əməkçilərin
mənafeyinə uyğun olaraq, gələcəkdə də inkişaf edəcəyini bilirik.
Sizə bundan sonrakı fəaliyyətinizdə uğurlar diləyirəm.
V l a d i m i r Ş e r b a k o v (
Həmkarlar İttifaqları Ümumi
Konfederasiyasının Baş katibi): Burada olmağımıza imkan
yaratdığınıza görə Sizə çox minnətdaram. Mən Sizin atanızı çox
yaxşı tanıyırdım. O, SSRİ Nazirlər Sovetinin sədrinin birinci
müavini olanda mən Baş direktor idim. Orada rastlaşırdıq.
Ümumiyyətlə, mən ona minnətdaram, onunla 10 il bundan əvvəl
burada görüşmüşdük.
Sizin gözəl ölkənizin bütün uğurlarını diqqətlə izləyirəm. Son
üç ilin göstəriciləri məni heyran etdi. Jurnalda Sizin məqalənizi də
oxumuşam. İndi ölkəniz sosial problemlərin həlli baxımından
Rusiyaya çox oxşayır. Təhsil sistemi, mədəniyyətin inkişafı,
mənzil tikintisi, infrastruktur – bütün bunlar bizə yaxın olan həssas
məsələlərdir, ona görə ki, indi MDB ölkələri müxtəlif tərzdə,
müxtəlif səviyyədə inkişaf edir. Lakin artıq üçüncü ildir ki, biz
minimum əməkhaqqının əhəmiyyətli dərəcədə artırılmasına dair
birgə kampaniya keçiririk. Mən ona görə «əhəmiyyətli dərəcədə»
deyirəm ki, indi biz minimum əməkhaqqının yaşayış minimumuna
bərabər olması məsələsini qaldırmışıq. Bu sahədə məhz
Qazaxıstan, Azərbaycan və Rusiya liderlik edir.
Daha sonra V.Şerbakov MDB ölkələrində, o cümlədən Rusi-
yada sosial məsələlərin həlli üçün görülən ardıcıl tədbirlərdən
danışdı, mövcud problemlərə toxundu, həmkarlar təşkilatlarının da
həmin problemlərin həllinə yardımçı olmaq məqsədi ilə
əməkdaşlığı daha da genişləndirdiyini bildirdi. O, Həmkarlar İt-
tifaqları Ümumi Konfederasiyasının ölkələrimiz arasında in-
teqrasiyanın güclənməsi, qarşılıqlı anlaşmanın və dostluğun daha
geniş vüsət alması üçün mümkün olan hər şeyi etməyə çalışdığını
vurğuladı və Azərbaycan xalqına daha böyük firavanlıq arzuladı.