Inocte 2017 II. International New Tendencies Congress in Ottoman Researches
Yüklə 4,02 Kb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Inocte 2017 International New Tendencies Congress in Ottoman Researches September 12-14, 2017 Baku
- Anahtar Kelimeler
Inocte 2017 International New Tendencies Congress in Ottoman Researches September 12-14, 2017 Baku 109 OHANNES APRESYAN’IN BELGESEL BİYOGRAFİSİNDE ‘AZERBAYCAN OLAYLARI’ VE SOSYOLOJİK TESPİTLER Türkan ERDOĞAN * ÖZET Bu bildiride Amerikalı yazar Leonard Ramsden Hartill’in Ermeni subay Ohannes Apresyan’ın hem hayat öyküsünü hem de onun 1905 yılından 1922 yılına kadarki geçen zaman zarfında Azerbaycan coğrafyasında tanıklık ettiği siyasi, ekonomik ve kültürel olayları içeren eseri, edebiyat ve kültür sosyolojisi açısından analiz edilecektir. Nitel içerik analizi tekniğinin kullanılacağı çalışmada tematik bir çözümleme yapma yoluna gidilecektir. Çalışmamıza konu edindiğimiz eser, edebiyat sosyolojisi açısından “belgesel biyografi” denilen türün örnekleri arasındadır. Belgesel biyografiler belli bir kişinin hayat öyküsünü aktarmanın yanı sıra aynı zamanda sözkonusu kişinin yaşadığı dönemin ve toplumunun tarihsel, siyasal, ekonomik ve sosyo-kültürel koşulları ve yaşanılan toplumsal olaylar hakkında da bilgi verici nitelikte olup bir anlamda birer “sosyal belge” olma değerine de sahiptir. İnceleyeceğimiz eser, Amerika’da 1928 yılında “Men Are Like That” adıyla yayınlanmıştır. Türkçe çevirisi ise 1990 yılında “Bir Ermeninin Anılarında Azerbaycan Olayları (1918-1922)” adıyla yayınlanmıştır. Eserin Türkiye’de yayınlandığı tarih aynı zamanda Sovyetler Birliği’nin dağılmaya başladığı ve Doğu bloğunun çöküşe geçtiği bir yıl olması bakımından ayrıca önem arz etmektedir. Eserden hareketle bildiride 1905 Rus Devrimi ile 1917 Rus Devriminin (Ekim Devrimi/Sovyet İhtilali/ Bolşevik İhtilali) Azerbaycan coğrafyasında yaşayan Ermeni ve Türk nüfusunu nasıl ve ne şekilde etkilediği, göçün sosyal hayat üzerindeki etkisi, Ermeni kültüründe Türk imgesini belirleyen etmenler ve Çarlık Rusya’nın Osmanlı coğrafyasına yönelik resmi politikası, 1917-1922 yılları arasında süren iç savaşın toplumsal sonuçları, 1905 olayları, 1917-1922 yılları arasında süren iç savaş, Menşevik ve Bolşevikler arasındaki politik mücadelenin farklı milletlere mensup topluluklar üzerindeki etkisi, sürgünler, kitlesel göçler gibi hususlar çalışma kapsamında ele alınacaktır. Anahtar Kelimeler: Belgesel biyografi, Ohannes Apresyan, Azerbaycan, Leonard Ramsden Hartill, Edebiyat sosyolojisi * Prof. Dr., Pamukkale Üniversitesi, email: terkene@yahoo.com , TÜRKİYE Inocte 2017 International New Tendencies Congress in Ottoman Researches September 12-14, 2017 Baku 110 MEDENİYETİN MİLLİ SECİYE İLE İLİŞKİSİ ÜZERİNE (PAYLAŞMANIN MİLLİ VE DİNİ TEMELLERİ ÜZERİNE PERSPEKTİF DENEMESİ Veli ATMACA * ÖZET İyilik Yapmanın, diğerleri gibi insancıl bir duygu ve fıtrî olduğuna inanıyoruz. Çünkü hiçbir insan kötülük yapmak istemez. Buna rağmen herkes iyilik yapmayı tercih eder. Ancak içinde büyüdüğü kültürün ve şartların tesiriyle, iyilik yapmanın amacı, şekli ve yöntemi gibi konular yöresel ve kültürel farklılıklar arzeder. Ama ne olursa olsun, eğer toplumun mânevi kuralları veya yazısız kânunları denilen kültürel ve örfi yapısında iyilik yapma düşüncesi ve niyeti yerleşmişse, o milletin geçmişinde kurumsallaşmış hatta destanlaşmış olan birçok iyilik şekline rastlarız. Öbür yandan bir toplumun kültüründe insana ve diğer varlıklara pragmatik ve oportünist bakış açısı hakimse; hakimiyet ve baskı, insanı köleleştirmek ve onu sadece güç elde etmek üzere rant aracı görme düşünce ve duyguları egemen ise bu toplumda, bazı yardımlaşma örneklerine misaller verilebilirse de, esasen vahşet, zulüm ve şiddet boy gösterebilir. Netice olarak medeniyet denilen değerler bütünü, güzel ahlâk ve insan başta olmak üzere bütün varlıklara karşı saygı ve sevgi temeline dayanmaya mecburdur. Şiddet ve zulmün medeniyet kurduğundan söz edilemez. Anahtar Kelimeler: Vakıf, İştişare, İyilik, Medeniyet, Seciye * Prof. Dr., Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İlahiyat Fakültesi, email: vatmaca@mehmetakif.edu.tr , TÜRKİYE Inocte 2017 International New Tendencies Congress in Ottoman Researches September 12-14, 2017 Baku 111 OSMANLI- AZƏRBAYCAN DÖVLƏTLƏRİ: ETKİLEŞİM VƏ ORTAQ DƏYƏRLƏR DASTANLAR, NAĞILLAR, ƏFSANƏLƏR, MİFLƏR Xəndanə BABAZADƏ * ÖZET Osmanlı döneminde gelişen Türk edebiyatı varlığını 13. yüzyıl sonlarından 19. yüzyılın ortalarına kadar sürdürmüştür. 6 asırlık bir tarihi dönem boyunca, Osmanlı edebiyatı diğer Türk halklarının edebiyatına etkisiz kalmamıştır. Osmanlı edebiyatının etkilediği Türklerden biri de Azərbaycan türkcəsidir.13, 14, 15- yüzyıl Azerbaycan ve Osmanlı edebiyatı arasında çok farklılık dikkate çarpmır.Türk halklarının edebiyatı için bir çok ortaq motif mevcuttur. Türk destanları için ortak olan motiflere dikkat edelim: Türk destanları için ortak olan motiflerden biri at motividir.Dastanlarda kahramanların adı atları ile birlikte çekilir. Bu atlar efsaneleşmiş yaratıklara dönüşüyor, yaralanan kahramanların yanından ayrılmazlar. Kahramanlar atları ile birlikte doğar ve ölürler. Türklerin birçok eski inançlarına mitolojide, masallarda, edebiyat örneklerinde rastlıyoruz. Türklerin eski dini inançları ve temasta olduğu dinlər- zerdüştlük, şamanizm, tenqriçilik, Budizm, mani gibi inançlar türk edebiyatında iz bırakmışdır.Buna örnek olarak bir çok Türk masalında yer alan ejderha, div motivini gösterebiliriz. Eski Türk inançlarında dünyanın bir ya da birkaç ejderha tarafından döndürüldüyünə inanılıyordu. Bu ejderha da "evirən" adlandırılıyordu. Her birinin kendine has özelliklere sahip olmasına rağmen, tüm Türk halkları ve de Azerbaycan Türkçesi ve Osmanlı Türkçesi için ortak özelliklere sahip janrlardan biri də masal janrıdır. Masal türünde olan benzer motifler de Türklerin ortak inançlarından oluşan motivlərdir.Biz Azerbaycan halk masalı olan "Məlikməmməd" masalı ile Türk halk masalı "Küçük oğlan ve Zümrüdü Anka kuşu" masalı arasındaki benzerlikten yararlanarak, tüm Türk ve Azerbaycan halklarının masalları arasındaki ortak özellikleri göstereceğiz. Ayrıca Azerbaycan ve Türkiye masalları dil ve üslup yönünden de hemen hemen aynıdır. Azerbaycan ve Türkiye masallarını karşılaştırırken giriş bölüme dikkat edelim. Anahtar Kelimeler: Ortaq motivlər, Osmanlı-Azərbaycan dövlətləri-mifologiya, Osmanlı- Azərbaycan dövlətləri-nağıl, Osmanlı-Azərbaycan dövlətləri-dastan, Ortaq yazarlar * Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti, email: xendanebabazade@gmail.com , AZERBAYCAN Yüklə 4,02 Kb. Dostları ilə paylaş:
|