International refereed journal of design and architecture print issn

MTD
www.mtddergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
Ocak  /  Şubat / Mart  / Nisan  2017 Sayı: 10 Kış - İlkbahar 
INTERNATIONALREFEREEDJOURNAL OF DESIGNANDARCHITECTURE
January / February / March / April 2017 Issue: 10 Winter – Spring
ID:150 K:251
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
 (ISO 18001-OH-0090-13001706 / ISO 14001-EM-0090-13001706 / ISO 9001-QM-0090-13001706 / ISO 10002-CM-0090-13001706)
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
241
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM MİMARLIK DERGİSİ
INTERNATIONAL REFEREED
JOURNAL OF DESIGN AND ARCHITECTURE
PRINT ISSN: 2148-8142 - ONLINE ISSN: 2148-4880
nun 
(Resim 2) sadece temel izlerini görmek 
mümkündür (Erdem vd., 2010: 34-37).
Bu çalışma ile Konya’da yer alan tarihi Sille 
yerleşmesinin geleneksel dokusu saptanarak 
mimari açıdan değerlendirme amaçlanmıştır. 
Çalışmada tarihi Sille yerleşmesindeki gele-
neksel evlerin mimari özellikleri, geçmişteki 
önemi, bugünkü durumu, eski önemini tekrar 
kazanması için bir değerlendirme yapılmıştır.
Grafik 1. Tarihi Sille Yerleşmesinde 
Çalışma Alanı Aksı Ve Yakın Çevresi
Çalışmanın Kapsamı
Yerleşmedeki  geleneksel  evlerin  sosyal  ve 
mimari açıdan incelenmesi daha önceden bir-
çok çalışma için araştırma konusu olmuştur. 
Bu nedenle, bu çalışmanın amacı geleneksel 
evleri mimari açıdan metodik bir bakış açı-
sıyla değerlendirmektir. 
Sille  yerleşmesindeki  geleneksel  sivil  yapı-
lar  dış  ve  iç  değerleri  açısından  derecelen-
dirilmiştir.  Bölgedeki evlerin tümüyle ilgili 
iç  değerlere  ulaşılamayacağı  için,  dış  ve  iç 
değerler farklı sınıflandırılmıştır.  Dış değer-
lendirmede 47 geleneksel ev incelenirken, iç 
değerlendirmede sadece 18 ev hakkında ça-
lışma yapmak mümkün olmuştur 
(Grafik 1).
Resim 3. Eğimli Sokak Dokusunda Seki 
Kullanımı
Resim 4. Dar Sokaklar

---

MTD
www.mtddergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
Ocak  /  Şubat / Mart  / Nisan  2017 Sayı: 10 Kış - İlkbahar 
INTERNATIONALREFEREEDJOURNAL OF DESIGNANDARCHITECTURE
January / February / March / April 2017 Issue: 10 Winter – Spring
ID:150 K:251
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
 (ISO 18001-OH-0090-13001706 / ISO 14001-EM-0090-13001706 / ISO 9001-QM-0090-13001706 / ISO 10002-CM-0090-13001706)
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
242
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM MİMARLIK DERGİSİ
INTERNATIONAL REFEREED
JOURNAL OF DESIGN AND ARCHITECTURE
PRINT ISSN: 2148-8142 - ONLINE ISSN: 2148-4880
Resim 5. Geleneksel Pencere
GELENEKSEL SİLLE SİVİL 
MİMARLIK YAPILARININ 
ÖZELLİKLERİ
Tarihi  Sille  yerleşmesinde  arazi  yapısı  böl-
genin ana karakterini şekillendirmiş, mahal-
leler  sokaklar  ve  evler  teras  düzeninde  yer-
leşmiştir. Vadi tabanından geçen derenin iki 
kıyısından başlayarak mahalleler ve sokaklar 
kademe  kademe  yukarıya  doğru  yükselmiş-
tir.  Bu  kademelenmenin  bir  sonucu  olarak 
yapılar  araziye  uyumlu  biçimde  yerleştiril-
miştir. Birbirlerinin güneşini ve manzarasını 
kesmeyen yapılar, mahremiyetlerini engelle-
meyecek şekilde konumlanmıştır. Tarihi yer-
leşmedeki bu uyum, yapıların iç düzenini ve 
detaylarını  da  etkilemiş,  oranlı  ve  kademeli 
bir yükselme gerçekleştirmiştir.
Eğime  dik  doğrultuda  uzanan  sokaklar,  yü-
rümeyi  ve  tırmanmayı  kolaylaştırmak  için 
basamaklı,  sekili  yapılmışlardır 
(Resim  3). 
Cephe karakteri olarak Sille evleri, Anadolu 
Türk evi cephe özelliklerinden izler taşımak-
tadır. Plan olarak yapının esas katını oluştu-
ran üst katta Türk evi plan tiplerinden birini 
tekrarlamış olsa da arazinin eğimli olması ve 
arsaların sınırlı boyutta olmaları nedeniyle alt 
katlarda bu karakterin değiştiği görülmekte-
dir. Zemin katlarda genellikle ahır, samanlık, 
besi  damı  ve  mutfaktan  oluşan  müştemilat, 
servis mekânları yer almaktadır. Bunların ara-
sında taşlık adı verilen orta mekân bulunmak-
tadır. Arazi eğiminin fazla olduğu kesimlerde 
ikinci bir zemin kat (bodrum) bulunmaktadır. 
Daha çok alt sokaktan kullanılan bu katın bu-
lunduğu yapılarda ahır, samanlık ve yakacak 
deposu burada yer almaktadır. Eğer ev çarşı 
içerisinde, ticari aktivitenin yoğun bulunduğu 
bölgede ise bu katta dükkânlar yer almakta-
dır. Sille’de arazinin sınırlı olması nedeniyle 
sokaklar dar evler birbirine çok yakın konum-
lanmıştır 
(Resim 4). Evin nüfusu artıp ev ye-
tersiz kalınca genelde iki kardeş, akraba veya 
iki komşu evleri arasındaki yolun üzerini ah-
şap kirişlerle kapatıp buraya iki oda yapmak-
ta, birini birisi diğerini ötekisi kullanmakta-

---

MTD
www.mtddergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
Ocak  /  Şubat / Mart  / Nisan  2017 Sayı: 10 Kış - İlkbahar 
INTERNATIONALREFEREEDJOURNAL OF DESIGNANDARCHITECTURE
January / February / March / April 2017 Issue: 10 Winter – Spring
ID:150 K:251
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
 (ISO 18001-OH-0090-13001706 / ISO 14001-EM-0090-13001706 / ISO 9001-QM-0090-13001706 / ISO 10002-CM-0090-13001706)
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
243
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM MİMARLIK DERGİSİ
INTERNATIONAL REFEREED
JOURNAL OF DESIGN AND ARCHITECTURE
PRINT ISSN: 2148-8142 - ONLINE ISSN: 2148-4880
dır. Altı yol, geçit veya küçük bir avlu olan bu 
mekâna “hanay” adı verilmiş olup daha çok 
yeni gelinin yatak odası olarak kullanılmak-
tadır.  Bu  odalar  kullanılmadığı  zamanlarda 
hafif  eşyaların  ve  erzakların  konulduğu  yer 
olarak  değerlendirilmiştir.  Sille  evinin  esas 
katı olan üst kat, plan olarak geleneksel Türk 
evi plan şemasının özelliklerini taşımaktadır. 
Konya ve çevresinde, arası mabeynli bir çift 
oda veya arası mabeynli iki çift oda tarzında 
yani orta sofalı plan şemasının bir çeşitleme-
si  olarak  karşımıza  çıkmaktadır.  Geleneksel 
Sille  evleri  dış  biçim  olarak  kübiktir.  Evler 
düz damlı olup çatılı olanı yok denebilecek 
kadar az sayıdadır. Birçok yapının üzerindeki 
çatının sonradan yapıldığı ilk bakışta anlaşıl-
maktadır. Pencere düzenleri geleneksel Türk 
evi pencere düzenini yansıtmaktadır 
(Resim 
5).  Bazı  yapılarda  malzemenin  zamanla 
yıpranıp  çürümesi,  evlerin  bakımlarının  ya-
pılmaması  sonucu  özellikle  üst  kat  çıkma 
cephelerinin  yıkılarak  içeriye  çekildiği  gö-
rülmektedir. Ancak bu durum doku siluetini 
fazla etkilememektedir. Yapılacak basit veya 
orta  derecedeki  müdahalelerle  cepheler  öz-
gün  biçimlerine  kavuşturulabilme  imkânına 
sahiptir.
Duvar örgüsünde taşların arasının kireç har-
cı ile kavisli çizgili derzlenmesi sonucu Sille 
evlerinin dış cepheleri sıvanmamıştır. Yalnız 
çıkmaların daha hafif olmaları için, bağdadi 
sistemle  yapılması  nedeniyle  bu  bölümler 
sıvanmıştır. Dikkatlice yapılacak bir araştır-
mada Silledeki evlerin (
Resim 6) hemen he-
men tamamının üst kat cephelerinin değiştiği, 
ancak özgün çizgilerini pencere yenilemeleri 
dışında  korudukları  söylenmektedir  (Erdem 
vd., 2010: 34-37).
Resim 6. Dar Ve Kıvrımlı Sokak Yapısı 
Üzerinde Bitişik Cepheli Konumlanmış 
Sille Evleri
ALAN ÇALIŞMASI
Bu bölümde tarihi Sille dokusunda yer alan 
Geleneksel Sille Evlerinin mimari özellikleri 
dış ve iç olarak ikiye ayrılmış ve incelenmiş-

---