International refereed journal of design and architecture print issn



Yüklə 38,03 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə128/147
tarix17.11.2018
ölçüsü38,03 Mb.
#80180
1   ...   124   125   126   127   128   129   130   131   ...   147

MTD
www.mtddergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
Ocak  /  Şubat / Mart  / Nisan  2017 Sayı: 10 Kış - İlkbahar 
INTERNATIONALREFEREEDJOURNAL OF DESIGNANDARCHITECTURE
January / February / March / April 2017 Issue: 10 Winter – Spring
ID:166 K:271
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
 (ISO 18001-OH-0090-13001706 / ISO 14001-EM-0090-13001706 / ISO 9001-QM-0090-13001706 / ISO 10002-CM-0090-13001706)
(Marka Patent No / Trademark
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
284
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM MİMARLIK DERGİSİ
INTERNATIONAL REFEREED
JOURNAL OF DESIGN AND ARCHITECTURE
PRINT ISSN: 2148-8142 - ONLINE ISSN: 2148-4880
Resim 6. Camii İç Mekanı, Mihrap ve 
Minber görünüşü ((Kurak Açıcı, 2010).
Sonradan birçok kez onarılmış, ön cephe 
duvarları kaldırılarak yerine kalın iki sü-
tun yerleştirilmiş, üzerine de kemerler çev-
rilerek kubbenin ağırlığı bunların üstüne 
bindirilmiş ve asıl cephe duvarları geriye 
alınarak  plan  büyütülmüş,  ayrıca  bir  de 
“son cemaat yeri” eklenmiştir. Üzerindeki 
kitabe  1882’deki  onarıma  aittir  (Edhem, 
2001: 346).
Caminin esas planı ters T şeklindedir. Öndeki 
üç bölümlü son cemaat yeri muhtemelen ona-
rımlarla değiştirilmiş ve kırma çatı ile örtül-
müştür
 
(Albayrak, 1998: 217).
Şekil 6. İskender Paşa Cami’nin günü-
müzdeki planı (1897), (Tuluk, 2007: 23)
Avlusunda  bulunan  medresesi  yıkılmış  ve 
batı  tarafında  bulunan  mezarlık  kaldırılmış 
sadece İskender Paşa’nın mezarı bırakılmış-
tır.  Değişik  zamanlarda  yapılan  ilavelerle 
orijinalliği bozulan cami iyi bir taş işçiliğine 
sahiptir.  Karpuz,  ön  bölümdeki  üç  bölümlü 
son cemaat yerinin son onarımlarla değiştiril-
miş ve kırma çatı ile örtülmüş olabileceğini 
söyler. Son cemaat yerinden iç avluya gelinir. 
Bu kısmın yarısında ahşap mahfil bulunmak-
tadır. Bu mahfil son cemaat yerinin üzerine 
yerleştirilen  mahfille  birlikte  kullanılmak-
tadır.  İç  avlu,  yan  duvarlara  ve  güneyden 
iki sütuna oturan ortada bir kubbe, doğu ve 
batısındaki  tonoz  parçaları  ile  örtülmüştür. 
Harim  kısmı  pandantiflere  oturan  kubbeye 
sahiptir. Cami altta büyük, yuvarlak kemerli, 


MTD
www.mtddergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
Ocak  /  Şubat / Mart  / Nisan  2017 Sayı: 10 Kış - İlkbahar 
INTERNATIONALREFEREEDJOURNAL OF DESIGNANDARCHITECTURE
January / February / March / April 2017 Issue: 10 Winter – Spring
ID:166 K:271
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
 (ISO 18001-OH-0090-13001706 / ISO 14001-EM-0090-13001706 / ISO 9001-QM-0090-13001706 / ISO 10002-CM-0090-13001706)
(Marka Patent No / Trademark
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
285
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM MİMARLIK DERGİSİ
INTERNATIONAL REFEREED
JOURNAL OF DESIGN AND ARCHITECTURE
PRINT ISSN: 2148-8142 - ONLINE ISSN: 2148-4880
üstte  ise  sivri  kemerli  alçı  şebekeli  pencere-
lerle aydınlatılmıştır. İri yapraklı kıvrım dallı 
bordürler ve kartuşlarla 19. yy başı süsleme-
lere sahip mihrap ve minber, mermerden ya-
pılmıştır.  Caminin  içerisinde  kalemişi  süsle-
meler bulunmaktadır. İç avlunun kubbesinde, 
pandantiflerde görülen bu tezyinat geç dönem 
özellikleri taşımaktadır. Caminin H. 936, M. 
1529 tarihli inşa kitabesi giriş kapısının üze-
rinde iken yapının bugünkü haline kavuştuğu 
1882 yılı onarımına ait kitabe bulunmaktadır. 
Bugün ayakta kalan avlu kitabesi de bu yıllar-
da yapılmış olmalıdır. Son cemaat yerine 1971 
yılında  doğudan  bir  kapı  açılmış  ve  batıya 
yeni bir kısım ilave edilmiştir (Karpuz, 1989: 
36-37) (Şekil 6). 
SONUÇ
Değerlendirilen  tüm  İskender  Paşa  yapıları 
içerisinde en önemli yere sahip olan İskender 
Paşa Camisidir. 
Eski gravür ve resimlerden İskender Paşa 
Camii’nin birçok kez değişikliğe uğrayarak 
günümüzdeki biçimini aldığı anlaşılmakta-
dır. Orijinalinde tek üniteli bir mekan tipo-
lojisi  gösterirken,  sonradan  kuzey  duvarı 
kaldırılıp  yerine  iki  sütun  eklenerek  ana 
mekanın kuzeye genişletildiği ve önüne gü-
nümüzde var olan son cemaat revakı eklen-
diği  anlaşılmaktadır. Tek  şerefeli minaresi 
batı yüzeyinde, orijinal cami beden duvarı-
nın bittiği köşede yer almaktadır.
Caminin avlusunda bulunan medresesi yı-
kılmış, batı yönündeki haziresi de kaldırıl-
mıştır.  Cami,  değişik  zamanlarda  yapılan 
onarımlarla orijinalliğinden uzaklaşmıştır.  
Günümüze  kadar  çeşitli  eklemelerle  gelen 
İskender  Paşa  Cami,  gelişmeye  elverişli  bir 
yapıya sahiptir. Sürekli gelişen değişen yapı-
sıyla eskisi gibi anıt değerini taşımaya da de-
vam etmektedir.
İskender  Paşa  Camii,  bulunduğu  konu-
mu itibari ile her zaman göz önünde olan 
ve çok fazla insanın ibadet için ziyaret et-
tiği  bir  cami  olma  özelliğini  korumakta-
dır. Kent meydanı, kent için bir lokomotif 
vazifesi  görmekte  ve  ulaşımın  da  merkezi 
olması  özelliğini  taşımaktadır.  Bu  nedenle 
de cami, her gün çok yoğun bir kullanıma 
cevap vermektedir.
İskender  Paşa  Camisi,  şu  anki  yapısıyla  bile 
kendi gibi sürekli bir büyüme içerisinde olan 
şehre ve özellikle de bulunduğu şehir meyda-
nına yetmemektedir. Geniş bahçesi hatta bu-
lunduğu sokak özellikle Cuma günleri dolup 
taşmaktadır.
Şehrin merkezinde mimarisi ve bu zamana ka-
dar hayatta kalmasıyla dikkat çeken İskender 
Paşa Camii Müslüman halka hizmet vermeye 
uzun yıllar devam edecek gibi görünmektedir.


Yüklə 38,03 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   124   125   126   127   128   129   130   131   ...   147




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə