MTD
www.mtddergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2017 Sayı: 10 Kış - İlkbahar
INTERNATIONALREFEREEDJOURNAL OF DESIGNANDARCHITECTURE
January / February / March / April 2017 Issue: 10 Winter – Spring
ID:163 K:05
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 18001-OH-0090-13001706 / ISO 14001-EM-0090-13001706 / ISO 9001-QM-0090-13001706 / ISO 10002-CM-0090-13001706)
(Marka Patent No / Trademark
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
292
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM MİMARLIK DERGİSİ
INTERNATIONAL
REFEREED
JOURNAL
OF DESIGN AND ARCHITECTURE
PRINT ISSN: 2148-8142 - ONLINE ISSN: 2148-4880
Çalışmanın ana materyali literatür verilerine
dayanmaktadır. Çalışmada konuyla ilgili kav-
ram ve tanımlara yer verilmiş, sürdürülebilir-
liği sağlamak amacıyla oluşturulmuş ve ulus-
lar arası dinamiklerde kabul görmüş sertifika
sistemlerine değinilmiş, LEED, BREEAM ve
DGNB sertifika sistemleri ayrıntılı olarak ele
alınmıştır.
Yeşil Bina Sertifika Sistemleri
İnşaat sektörünün sürdürülebilirlik ile il-
gili çalışmaları binalar temel alınarak baş-
lamıştır. Dünya’da çeşitli yasal düzenle-
meler yapılarak, binaların varlık değerleri-
ni artırmaya yönelik kurallar koyulmakta
ve 100 yıllık bir yaşam için üretilmeleri
hedeflenmektedir(Özdemir, 2012). Yapının
çevresel performansını değerlendirmeye yö-
nelik ölçütler belirlenerek sertifika sistemleri
geliştirilmiştir. Günümüzde hem ulusal hem
de uluslararası ölçekte kullanılan çok sayıda
yeşil bina sertifika sistemi bulunmaktadır.
1990 yılında İngiltere’de Yapı Araştırma
Kurumu tarafından geliştirilen “Araştırma
Kurumu Çevresel Değerlendirme Metodu”
BREEAM ölçütlere dayalı sertifika sistemle-
rinin ilk örneğidir.
Dünya’da kullanımı oldukça yaygın
olan BREEAM’i LEED (ABD), SBTool
(Uluslararası), EcoProfile (Norveç), PromisE
(Finlandiya), Green Mark for Buildings
(Singapur), HK-BEAM ve CEPAS (Hong
Kong), Green Star (Avustralya), SBAT (Güney
Afrika), CASBEE (Japonya), Environmental
Status (İsveç) ve DGNB (Almanya) gibi çok
sayıda sertifika sistemi izlemiştir.
BREEAM
BRE (Building Establishment / Yapı
Araştırma Kurumu) İngiltere’de faaliyet
gösteren, sürdürülebilirlik ve çevre koruma
konularında uzmanlık sunan, bağımsız ve
tarafsız, dünyanın önde gelen danışmanlık,
eğitim, test ve sertifikasyon kurumu olup,
çevresel politikaların sürekli güncellenmesi
ve yerel koşulara adapte edilmesi gereklili-
ğine dikkat çekmektedir (BRE, 2011). 1990
yılında uygulamaya geçirilen ölçütlere dayalı
değerlendirme sistemlerinin ilk ve en uzun
süreli örneği olan BREEAM’in hedefleri;
Yapıların çevre üzerindeki yaşam döngü
etkilerini
azaltmak,
Yapıların çevresel faydalara göre tanımla-
masını sağlamak,
Yapılar için güvenilir, çevresel etiketler
oluşturmak,
Mevcut standartların üzerinde binalar yap-
mak,
Piyasayı yapıların çevreye olumsuz etki-
lerini minimize edecek yaratıcı çözümler
üretmeye
teşvik etmek,
MTD
www.mtddergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2017 Sayı: 10 Kış - İlkbahar
INTERNATIONALREFEREEDJOURNAL OF DESIGNANDARCHITECTURE
January / February / March / April 2017 Issue: 10 Winter – Spring
ID:163 K:05
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 18001-OH-0090-13001706 / ISO 14001-EM-0090-13001706 / ISO 9001-QM-0090-13001706 / ISO 10002-CM-0090-13001706)
(Marka Patent No / Trademark
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
293
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM MİMARLIK DERGİSİ
INTERNATIONAL REFEREED
JOURNAL OF DESIGN AND ARCHITECTURE
PRINT ISSN: 2148-8142 - ONLINE ISSN: 2148-4880
Sürdürülebilir yapılara olan talebi artır-
mak,
İlgili kişi ve kurumların bu konuda daha
bilinçli hareket etmelerini sağlamaktır
(BRE,2011b)
Günümüzde farklı ülke ve bölgelere özel
BREEAM sürümleri bulunmaktadır. Bu sü-
rümlerde ofis yapıları, ekolojik konutlar,
apartmanlar, okullar, alışveriş merkezleri,
yurtlar, bakımevleri, endüstri yapıları, ada-
let sarayları, hastaneler, yurtlar ve hapishane
binaları gibi yapılar değerlendirilmektedir.
BREEAM’in değerlendirme kapsamı dışın-
da kalan yapılar için talep üzerine kurulan
BREEAM Bespoke (Sipariş) hazırlanmak-
ta ve değerlendirme kriterleri yapı türüne
özgü olarak belirlenmektedir. Ayrıca İngiltere
dışındaki kullanımlar için BREEAM
International sürümü hazırlanmıştır (Sev ve
Canbay, 2009).
BREEAM kapsamında yapıların çevresel
performansını ölçmek ve değerlendirmek
amacıyla 10 performans kriteri belirlenmiştir.
Sistemdeki her kategorinin belirli bir yüzdesi
ve buna bağlı olarak belirlenen ağırlık katsa-
yısı vardır. BREEAM Sertifikasyon sistemini
oluşturan kriterler;
1. Yönetim (Management)
2. Sağlık (Health & Wellbeing)
3. Enerji (Energy)
4. Taşıma (Transport)
5. Su (Water)
6. Malzemeler (Materials)
7. Atık (Waste)
8. Arazi kullanımı
ve Ekoloji
(Land use & Ecology)
9. Kirlilik (Pollution)
10. Yenilik (Innovation) olarak sıralanmak-
tadır.
BREEAM değerlendirme sisteminin kriterle-
rine göre yapılar toplam 100 puan üzerinden
değerlendirilmektedir.
Tablo 1. BREEAM Sertifika Düzeyleri
Sistem Düzeyleri
Puan
Geçer (Pass)
≥30
İyi (Good)
≥45
Çok iyi (Very good)
≥55
Mükemmel (Excellent)
≥70
Olağanüstü (Outstanding)
≥85
LEED
LEED (Leadership in Energy and
Environmental Design) - Enerji ve Çevre
Tasarımında Liderlik, 1983 yılında Amerika
Birleşik Devletleri’nde yeşil binaları ve ko-
nuyla ilgili dökümanları kolay ulaşılabilir
bir merkezde toplamak amacıyla kurulan
USGBC (The U.S.Green Building Council) –