International refereed journal of design and architecture print issn

MTD
www.mtddergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
Ocak  /  Şubat / Mart  / Nisan  2017 Sayı: 10 Kış - İlkbahar 
INTERNATIONALREFEREEDJOURNAL OF DESIGNANDARCHITECTURE
January / February / March / April 2017 Issue: 10 Winter – Spring
ID:147 K:248
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
 (ISO 18001-OH-0090-13001706 / ISO 14001-EM-0090-13001706 / ISO 9001-QM-0090-13001706 / ISO 10002-CM-0090-13001706)
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
43
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM MİMARLIK DERGİSİ
INTERNATIONAL REFEREED
JOURNAL OF DESIGN AND ARCHITECTURE
PRINT ISSN: 2148-8142 - ONLINE ISSN: 2148-4880
pacakları  çizimin  herhangi  bir  kurala  bağlı 
olmadığı ve doğru-yanlış şeklinde değerlen-
dirilmeyeceği söylenmiştir. Son aşamada ise 
elde  edilen  zihin  haritalarının  çözümlemesi 
yapılarak  kırsal  peyzaj  kimliğini  yansıtan 
kültürel peyzaj bileşenlerine göre analiz edil-
miş ve kırsal peyzaj kimliği mekânsal olarak 
değerlendirilmiştir.  Kırsal  kimlik  algısının 
değerlendirileceği  zihin  haritalarının  oluşu-
munda etkili olacağı düşünülen alt faktörler; 
öğrenim durumu, meslek, ikamet etme süresi 
olarak belirlenmiştir.
BULGULAR
Çalışmanın  Örneklemine  İlişkin  Sosyo-
Demografik Veriler
Araştırma  örneklemi,  zihin  haritalama  yön-
temi  için  yerel  halktan  mahallenin  (köyün) 
ileri gelenlerinden 5 kadın ve 5 erkek olmak 
üzere toplam 10 kişi olarak belirlenmiştir. Bu 
katılımcı  grubuna  önceden  hazırlanan  Zihin 
Haritası  Değerlendirme  formları  uygulan-
mıştır. Tablo 1’de yerel halk içinden seçilerek 
anket formu uygulanan bireylerin sosyo-de-
mografik durumuna ilişkin sayısal veriler yer 
almaktadır. 

---

MTD
www.mtddergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
Ocak  /  Şubat / Mart  / Nisan  2017 Sayı: 10 Kış - İlkbahar 
INTERNATIONALREFEREEDJOURNAL OF DESIGNANDARCHITECTURE
January / February / March / April 2017 Issue: 10 Winter – Spring
ID:147 K:248
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
 (ISO 18001-OH-0090-13001706 / ISO 14001-EM-0090-13001706 / ISO 9001-QM-0090-13001706 / ISO 10002-CM-0090-13001706)
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
44
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM MİMARLIK DERGİSİ
INTERNATIONAL REFEREED
JOURNAL OF DESIGN AND ARCHITECTURE
PRINT ISSN: 2148-8142 - ONLINE ISSN: 2148-4880
Tablo 1. Yerel Halkın Sosyo-Demografik Durumu
CİNSİYET
ÖĞRENİM DURUMU
Kadın
5 İlkokul
9
Erkek
5 Ortaokul
1
Toplam
10
Diğer
0
YAŞ
Toplam
10
41-50
5
MESLEĞİ
50-60
2 Çiftçi
5
61 ≤
3 Aşçı
1
Toplam
10
Emekli
1
DOĞUM YERİ 
Ev hanımı
3
Nallıhan
10 Toplam
10
Diğer
0
MEDENİ DURUM
Toplam
10 Evli
10
EVİN YAPI MALZEMESİ
Bekâr 
0
Ahşap
4 Toplam
10
Kerpiç dolgu
2
İKAMET SÜRESİ
Tuğla dolgu
2 14-19 yıl
1
Betonarme
2 20 yıl ≤
9
Toplam
10 Toplam
10
Tablo  1’e  göre  zihin  haritası  değerlendir-
me  formunun  uygulandığı  tüm  katılımcılar 
Nallıhan’da  doğmuş  ve  1  kişi  dışında  geri 
kalanı yaşamları boyunca Nallıhan’da ikamet 
etmiştir. Yarısı 41-50 yaş grubunda yer alan, 
3’ü  61  yaş  üzerinde  ve  2’si  50-60  yaş  gru-
bunda olan katılımcılardan biri dışında tümü 
ilkokul  mezunudur.  Çalışmaya  dâhil  edilen 
grubun  mesleki  dağılımına  bakıldığında  ço-
ğunluğun çiftçilik yaptığı, 3 kişinin ev hanımı 
olduğu  görülmektedir.  Geri  kalan  kısım  ise 
aşçı ve emekliden oluşmaktadır. Yerleşimde 
mevcut  konut  dokusundaki  birliği  sorgula-
mak  amacıyla  yaşamakta  oldukları  evlerin 
yapı  malzemesi  sorulduğunda  ise  4  kişinin 
tarihi ahşap evlerde ikamet ettiği; kerpiç dol-
gu,  tuğla  dolgu  ve  betonarme  yapı  malze-
melerinin ise her üçü için 2’şer kişi olduğu 
görülmektedir. Bu noktada konut dokusunda 

---

MTD
www.mtddergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
Ocak  /  Şubat / Mart  / Nisan  2017 Sayı: 10 Kış - İlkbahar 
INTERNATIONALREFEREEDJOURNAL OF DESIGNANDARCHITECTURE
January / February / March / April 2017 Issue: 10 Winter – Spring
ID:147 K:248
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
 (ISO 18001-OH-0090-13001706 / ISO 14001-EM-0090-13001706 / ISO 9001-QM-0090-13001706 / ISO 10002-CM-0090-13001706)
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
45
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM MİMARLIK DERGİSİ
INTERNATIONAL REFEREED
JOURNAL OF DESIGN AND ARCHITECTURE
PRINT ISSN: 2148-8142 - ONLINE ISSN: 2148-4880
birlik olmadığını, böylelikle doku özelliği ta-
şımadığını söylemek mümkündür. 
Anket  formunun  uygulandığı  katılımcı  gru-
buna  Beydili  mahallesinde  (köyünde)  yaşa-
maktan  memnun  olup  olmadıkları  soruldu-
ğunda; 5’i kadın 5’i erkek toplam 10 kişiden 
oluşan grubun 8’i burada yaşamaktan “mem-
nunum”,  kalan  2  kişi  ise  “kısmen  memnu-
num” cevabını vermiştir.
Zihin Haritalarına İlişkin Veriler
Zihin  haritalarının  çözümlenmesiyle  kır-
sal  peyzaj  kimliği  algısı  değerlendirilmiştir. 
Yerel halk tarafından çizilen zihin haritaları-
nın çözümlemeleri yapılmıştır. Bu çözümle-
meler sonucunda haritalarda çizilmiş toplam 
23 öge tespit edilmiştir. Bu ögelerin bir kısmı 
kültürel  peyzaj  bileşenleriyle  ilişkilendiri-
lemediğinden bu sınıflandırmaya dâhil edil-
memiştir.  Dolayısıyla  kültürel  peyzaj  bile-
şenleriyle ilişkilendirilerek, mekânsal olarak 
anlamlı görülen 15 öge belirlenmiştir.
Kültürel peyzaj bileşenleri; “Yerleşim Alan-
ları”, “Tarım Alanları”, “Tarihi ve Arkeolojik 
Ögeler”,  “Geleneksel  Kültür  Ögeleri”  ve 
“Ulaşım”  olmak  üzere  5  başlık  altında  top-
lanmıştır.  Bu  başlıklar  altında  zihin  harita-
larında  tespit  edilen  mekânsal  ögeler  ve  çi-
zimleri  Tablo  2’de  verilerek  incelenmiştir. 
Bu  incelemeler  yapılırken  öncelikle  zihin 
haritalarının oluşumunda etkili olacağı varsa-
yılan alt faktörler (öğrenim durumu, meslek, 
ikamet etme süresi) belirlenmiştir. Daha son-
ra  bu  faktörler  göz  önünde  bulundurularak 
zihin  haritaları  yorumlanmıştır.  Tablo  2’de 
belirtildiği  gibi  “Yerleşim  Alanları”  başlığı 
altında  zihin  haritası  çizimlerinde  saptanan 
ögeler köy meydanı, mezarlık, turizm evi ve 
çizim  yapan  bireylerin  yaşamakta  oldukları 
evleridir.  “Ev”  mekânsal  ögesine  kadın  ve 
erkek katılımcıların çizimlerinde eşit ağırlık 
verildiği görülürken; köy meydanı, mezarlık 
ve turizm evi gibi dışsal ögeler erkek katılım-
cılar tarafından daha fazla çizilmiştir.

---