International refereed journal of design and architecture print issn

MTD
www.mtddergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
Ocak  /  Şubat / Mart  / Nisan  2017 Sayı: 10 Kış - İlkbahar 
INTERNATIONALREFEREEDJOURNAL OF DESIGNANDARCHITECTURE
January / February / March / April 2017 Issue: 10 Winter – Spring
ID:144 K:240
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
 (ISO 18001-OH-0090-13001706 / ISO 14001-EM-0090-13001706 / ISO 9001-QM-0090-13001706 / ISO 10002-CM-0090-13001706)
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
65
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM MİMARLIK DERGİSİ
INTERNATIONAL REFEREED
JOURNAL OF DESIGN AND ARCHITECTURE
PRINT ISSN: 2148-8142 - ONLINE ISSN: 2148-4880
B.  Giriş  Eyvanı;  Eyvan,  Karakurt  han-
ılıcasının konaklama odalarını oluşturan “U” 
planın güney kolunun ortasında yer almakta-
dır (Resim 9). 
Resim 9. Eyvanın Avludan Görünüşü
Eyvanın üst örtüsünün tonoz olduğu kalıntı-
larından  anlaşılmaktadır.  Eyvanın  genişliği 
4.46  m.  uzunluğu  5.25  m.  olup,  zemini  taş 
döşemedir.  Eyvana,  taç  kapı  benzeri  bir  iç 
portal kapısı ile girilmektedir. İç portal kapı-
sının üzerinde, taş lento ile lento üzerinde çı-
kıntı yapan düzgün kesim taşlardan oluşmuş 
kemer bulunmaktadır. Kapının genişliği 0.99 
m., yüksekliği 1.58 m’dir. Kapının üst ve yan 
taşları içten 7 cm. diş yapmıştır. Ayrıca, ey-
van girişinin doğusunda, ahırın gözetlendiği 
0.62  m.  genişliğinde  dar  ve  alçak  bir  geçit 
boşluğu bulunmaktadır.
C.  Ilıca  Odaları;  Avlunun  kuzeyinde  yer 
alan ılıca kısmı, iç içe iki oda şeklinde plan-
lanmıştır (Resim 10). Avludan açılan bir ka-
pıyla girilen ilk oda soyunmalık, buradan açı-
lan kapıyla girilen ikinci oda ise, ılıca havu-
zunun bulunduğu odadır. 
Resim 10. Ilıca Odalarının Görünüşü
Ilıca havuzu bu odada yapılan kazılar sonucu 
ortaya çıkartılmıştır (Resim 11) 
Resim 11. Ilıca Havuzu Kalıntıları ile Du-
varda Ilıca Suyunun Aktığı Boşluk
Mermerden yapılmış bu havuz, Selçuklu dö-
nemi ılıca havuzları hakkında önemli bilgiler 
vermektedir. Ilıca suyu, odanın doğu cephesin-
deki  duvar  yüzeyinde  bulunan  boşluktan  ha-
vuza akmaktadır. Soyunma odasının genişliği 
4.30 m., uzunluğu 4.35 m., havuzun bulundu-
ğu odanın genişliği 4.30 m., uzunluğu ise, 4.50 

---

MTD
www.mtddergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
Ocak  /  Şubat / Mart  / Nisan  2017 Sayı: 10 Kış - İlkbahar 
INTERNATIONALREFEREEDJOURNAL OF DESIGNANDARCHITECTURE
January / February / March / April 2017 Issue: 10 Winter – Spring
ID:144 K:240
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
 (ISO 18001-OH-0090-13001706 / ISO 14001-EM-0090-13001706 / ISO 9001-QM-0090-13001706 / ISO 10002-CM-0090-13001706)
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
66
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM MİMARLIK DERGİSİ
INTERNATIONAL REFEREED
JOURNAL OF DESIGN AND ARCHITECTURE
PRINT ISSN: 2148-8142 - ONLINE ISSN: 2148-4880
m’dir. Kare mekânlı bu odaların her ikisinin de 
üzerinin kubbe ile örtülü olduğu kalıntıların-
dan anlaşılmaktadır. Ilıca odalarında kasnağın 
oturduğu kemerlerin kesiştiği köşelerde bulu-
nan tuğla pandantifler üzerinde, su buharının 
tahliyesi amacıyla 10 cm çapında dairesel boş-
luklar bulunmaktadır (Resim 12).
Resim 12. Tuğla Pandantifler Üzerinde 
Daire Kesitli Buhar Tahliye Boşlukları 
Ayrıca, ılıca odalarında kubbe kasnağın otur-
duğu  kuzey  kemer  ayakları  1.90  m.  kuzeye 
doğru genişletilerek duvar içinde eyvan oluş-
turulmuştur (Resim 13). 
Resim 13. Ilıca Odaları Kuzey Duvarı   
İçinde Oluşturulan Eyvanın Görünüşü
iii.  Ahır  Kısmı;  Yapının  güneyinde  bulu-
nan ahırlar eş odaklı planın üçüncü halkasını 
oluşturmaktadır. Giriş holü ahırı iki bölüme 
ayırmıştır. (Resim 14). Ahır odaları bu holün 
sağında ve solunda yer almaktadır. Giriş ho-
lünün genişliği 3.10 m’dir. Ahır odaları doğu 
batı yönünde dikdörtgen bir plana sahiptir.
Resim 14. Ahır Bölümünü İkiye Ayıran 
Giriş Holünün Görünüşü
Girişe göre sağ yanda bulunan ahır odasının 
dış genişliği 7.90 m. dış uzunluğu ise 18.50 
m’dir. Sol yanda bulunan ahır odasının dış ge-
nişliği 7.85 m. dış uzunluğu ise 16.60 m’dir. 
Ahır bölümünün üst örtüsü yıkık olduğundan 
örtü  sistemi  hakkında  yeterli  bilgiye  sahip 
olunamamıştır. Ancak,  benzer  diğer  han  ör-
nekleriyle  karşılaştırıldığında  örtünün  tonoz 
olması gerekmektedir. 
Cephe Özellikleri
Karakurt han-ılıcasında, dış cepheler ve av-
luya bakan iç cepheler olmak üzere iki farklı 
cephe karakteri bulunmaktadır. Dış cepheler 

---

MTD
www.mtddergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
Ocak  /  Şubat / Mart  / Nisan  2017 Sayı: 10 Kış - İlkbahar 
INTERNATIONALREFEREEDJOURNAL OF DESIGNANDARCHITECTURE
January / February / March / April 2017 Issue: 10 Winter – Spring
ID:144 K:240
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
 (ISO 18001-OH-0090-13001706 / ISO 14001-EM-0090-13001706 / ISO 9001-QM-0090-13001706 / ISO 10002-CM-0090-13001706)
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
67
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM MİMARLIK DERGİSİ
INTERNATIONAL REFEREED
JOURNAL OF DESIGN AND ARCHITECTURE
PRINT ISSN: 2148-8142 - ONLINE ISSN: 2148-4880
gösterişsiz, sade bir görünüme sahip olmakla 
beraber, iç cephelerde oda giriş kapıları üze-
rinde yapılan lento ve kemer düzenlemeleri iç 
cepheleri daha gösterişli hale getirmiştir.
Dış Cepheler
Güneyde açılmış esas giriş portali dışında dış 
cepheler tamamen sağırdır. Yapının doğu dış 
cephesi han ve ahır duvarlarından oluşmuş-
tur.  Bu  cephede  han  kısmı  34.45  m.,    ahır 
kısmı  7.90  m.  uzunluğa  sahiptir.  Doğu  dış 
cephe  duvarının  kuzey  köşesi  kesme  taşlar-
la örülerek birbirlerine kenetlenmiştir.  Cep-
hede duvarların alt sıraları iri ocak taşlarıyla 
örülmüş, üst sıralar ise, daha küçük boyutlu 
taşlarla yapılmış düzensiz örgü sistemine sa-
hiptir (Resim 15). 
Resim 15. Doğu Cephesi Kuzey Köşede 
Kenetli Örgü İle Duvar Örgü Sistemi
Yapının kuzey cephesi de, doğu cephesi gibi 
gösterişsizdir.  Cephenin  uzunluğu  37.80 
m’dir.  Cephe  duvarının  alt  sıraları  iri  ocak 
taşları ile sıralı biçimde örülmüş, üst sıralar 
ise daha küçük boyutlu moloz taşlarla örül-
müştür (Resim 16).
Resim 16. Kuzey Dış Cephe Duvarı  
Yapının batı dış cephesi, 41.85 m. uzunluğun-
da  düzgün  sıralı  ocak  taşlarıyla  örülmüştür 
sağır bir cephedir. (Resim 17). 
Resim 17. Batı Dış Cephe Duvarı 
Yapının  ahır  boşluğuna  bakan  güney  dış 
cephesi ise, diğer cepheler gibi sade ve gös-
terişsizdir.  Duvar,  alt  kısımlarda  iri  boyutta 
düzgün  sıralı  örülmüş  ocak  taşlarından,  üst 
kısımlarda ise daha küçük boyutlu moloz taş 
örgüsünden  oluşmuştur.  Duvarın  uzunluğu 
toplam  38.00  m’dir.  Güney  cephesinin  or-
tasında duvarı doğu ve batı olmak üzere iki 
parçaya ayıran iç portal kapısı bulunmaktadır 
(Resim 18). 

---