International refereed journal of design and architecture print issn



Yüklə 38,03 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə5/147
tarix17.11.2018
ölçüsü38,03 Mb.
#80180
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   147

MTD
www.mtddergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
Ocak  /  Şubat / Mart  / Nisan  2017 Sayı: 10 Kış - İlkbahar 
INTERNATIONALREFEREEDJOURNAL OF DESIGNANDARCHITECTURE
January / February / March / April 2017 Issue: 10 Winter – Spring
ID:141 K:231
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
 (ISO 18001-OH-0090-13001706 / ISO 14001-EM-0090-13001706 / ISO 9001-QM-0090-13001706 / ISO 10002-CM-0090-13001706)
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
2
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM MİMARLIK DERGİSİ
INTERNATIONAL REFEREED
JOURNAL OF DESIGN AND ARCHITECTURE
PRINT ISSN: 2148-8142 - ONLINE ISSN: 2148-4880
GİRİŞ
Kentlerdeki yeşil alanların temel unsurların-
dan biri olan kent parkları, özellikleri, işlev-
leri ve sağladığı olanaklar kapsamında kent-
lerdeki insanların yaşamında oldukça önem-
lidir.  Kent  parklarının  özellikleri  değerlen-
dirildiğinde  kullanıcılara  sağladığı  faydalar 
yalnızca  fiziksel  olmayıp,  duygulanımsal  ve 
bilişsel olarak da faydaları olabileceği düşü-
nülmektedir. Bu kapsamda, parklarda yapılan 
fiziksel aktivitelerin yanı sıra, güzel bir park 
ortamında bulunmanın mutluluk getirebilece-
ği, aynı zamanda da parktaki peyzaj mimari 
çalışmalarının o parkı kullananların düşünce 
dünyasında önemli bir yeri olduğu söylenebi-
lir.   Bu bağlamda, insan- çevre etkileşiminin 
yarattığı etkiler psikoloji ve mimarlığın ortak 
bir buluşma noktası olmasına rağmen bu et-
kileşimin irdelenmesinin alan yazında sınırlı 
kalması  bulgular  ve  uygulamada  yaratacağı 
sonuçlar bakımından merak uyandırmaktadır. 
Eko-sistem  yaklaşımı  ile  insanların  etkileşi-
mini öne çıkaran ve bilişsel ve duygulanımsal 
iyiliği ele alan kavramlardan birisi de öznel 
iyi  olma  halidir  (ÖİOH,  subjectivewell-be-
ing).  ÖİOH  kavramı,  duygulanımsal  iyioluş 
ve bilişsel iyi oluş olarak alan yazında açık-
lanmaktadır (Diener, 1984).  Duygulanımsal 
iyi oluş, olumsuz duyguların azlığı ve olumlu 
duyguların çokluğunu ifade eder (Duckworth, 
Steen, &Seligman, 2005).  Bilişsel iyi olma 
hali ise,  tüm yaşam memnuniyetinin değer-
lendirilmesini (Diener, 1984) gelişme ve bü-
yüme düşüncesini kapsamaktadır (Diener ve 
ark.,  2010).  Bu  değerlendirme  sonucunda 
olumlu duygular ne kadar çok olursa, olum-
suz duygular ne kadar az olursa, yaşam mem-
nuniyeti ne kadar çok olursa o kişinin öznel 
iyi  olma  halinin  yüksek  olduğu  söylenebil-
mektedir.  Öznel  iyi  oluşun  bireyin  yaşadığı 
çevre ile ilişkisi olduğu belirtilse de (Thomp-
sonCoonvd., 2011) çevrenin bireylerin hisset-
tikleri mutluluk ile etkileşimsel olduğu belir-
tilse de (Lafortezza, Carrus, Sanesi ve Davies, 
(2009), multi-disipliner olarak bu ilişkileri ele 
alan görgül kısıtlı çalışmalar bulunmaktadır. 
AMAÇ
Bu çalışma, kent parklarının insan yaşamında-
ki etkisini ele almaktadır. Bu doğrultuda, kent 
parklarının  kullanımının  öznel  iyi  olma  hali 
ile ilişkisi değerlendirilmektedir. Bu kapsam-
da, psikoloji alan yazınında öne çıkan öznel 
iyi olma hali kavramı üzerine kent parklarını 
kullanma durumu ve parkların özelliklerinin 
rolü incelenmesi hedeflenmektedir. Bu çerçe-
vede; kent parkları kullanma durumunun ve 
kent  parklarının  özelliklerinin  yeterliliğinin 
duygulanımsal ve bilişsel öznel iyi oluşu art-
tıracağı beklenilmektedir. 
Araştırmanın Kısıtlıkları: Araştırma sonuç-
larının öz bildirimlere dayanması ve araştır-
manın kesitsel (cross-sectional) yöntem içer-
mesidir


MTD
www.mtddergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
Ocak  /  Şubat / Mart  / Nisan  2017 Sayı: 10 Kış - İlkbahar 
INTERNATIONALREFEREEDJOURNAL OF DESIGNANDARCHITECTURE
January / February / March / April 2017 Issue: 10 Winter – Spring
ID:141 K:231
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
 (ISO 18001-OH-0090-13001706 / ISO 14001-EM-0090-13001706 / ISO 9001-QM-0090-13001706 / ISO 10002-CM-0090-13001706)
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
3
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM MİMARLIK DERGİSİ
INTERNATIONAL REFEREED
JOURNAL OF DESIGN AND ARCHITECTURE
PRINT ISSN: 2148-8142 - ONLINE ISSN: 2148-4880
Araştırmanın Problemi: Park kullanımı bi-
reylerin  öznel  iyi  oluş  düzeyini  etkilemekte 
midir? Park kullanımı bireylerin fiziksel, zi-
hinsel  ve  sosyal  iyilik  hallerini  etkilemekte 
midir?  Park  kullanımı  bireylerin  duygulanı-
mında olumlu değişimler yaratmakta mıdır?
Bu  bağlamda  öznel  iyi  olma  hali  ve  alt  bi-
leşenleri olan fiziksel, zihinsel ve sosyal iyi 
olma hali ve park kullanımı ile ilişkisini gös-
teren bir model temel alınmıştır (Şekil 1).
Şekil 1.  Parkın Kullanımı-Fiziksel,  
Sosyal, Zihinsel İyi Olma Hali İlişkisi
YÖNTEM 
Kent Parkları: Çalışma alanı olarak Ankara 
kentindeki  kent  parklarından Altınpark,  Bo-
tanik Parkı ve Gençlik Parkı seçilmiştir. Ça-
lışmanın amacı parkların özelliklerinin ve bu 
alanların  sunduğu  aktivite  imkânlarının  in-
sanların duygu durumları üzerindeki etkileri-
ni duygulanımsal ve bilişsel fiziksel, zihinsel 
ve sosyal iyi olma hali kapsamında inceleme-
ye  yönelik  olduğu  için,  parkların  seçiminde 
bu duruma dikkat edilmiştir.
Seçilen  parklar  en  baskın  özelliklerine  göre 
şu şekilde gruplandırılmıştır:
1- Botanik Parkı: Göreceli olarak doğal alan 
miktarının  fazla  olduğu  ve  kullanıcıların 
dinlenme, seyir, doğa ile baş başa kalma 
vb. amaçlı kullanımının yaygın olduğu bir 
park
2- Gençlik Parkı: Göreceli olarak daha fazla 
sosyalleşme imkânı tanıyan özelliklere sa-
hip, kullanıcıların buluşma, bir araya gelip 
birlikte vakit geçirme mekânı olan bir park
3- Altınpark: Göreceli olarak fiziksel aktivite 
imkânı tanıyan ve kullanıcıların genellikle 
fiziksel aktiviteler için tercih ettiği bir park
Altınpark,  Altındağ  ilçesine  bağlı  Aydınlı-
kevler  ile  Hasköy  Mahalleleri  arasında  yer 
almaktadır. Bu park 640.000 m²’lik bir alan 
üzerinde  tesis  edilmiştir.  Botanik  Parkı, 
Ankara’nın güneyinde Çankaya Vadisi için-
de yer almaktadır. Yaklaşık 65000m
2
 büyük-
lüğündedir.  Gençlik  Parkı,  Altındağ  ilçesi-
nin Ulus semtinde yer almakta olup 275.000 
m² alan üzerine kurulmuştur. 
Katılımcılar:  Araştırmanın  katılımcılarını 
Ankara’da yaşayan 213 kent parkı kullanıcısı 
oluşturmuştur. Altı katılımcı araştırma soru-
ları ve anketlerinde %5 den fazla kayıp değe-
re sahip olduğu için analiz dışı bırakılmıştır. 
Analizler 207 katılımcı üzerinden gerçekleş-
tirilmiştir.  Katılımcıların  %  55.6’sı  erkektir 


Yüklə 38,03 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   147




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə