International refereed journal of design and architecture print issn



Yüklə 38,03 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə50/147
tarix17.11.2018
ölçüsü38,03 Mb.
#80180
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   147

MTD
www.mtddergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
Ocak  /  Şubat / Mart  / Nisan  2017 Sayı: 10 Kış - İlkbahar
INTERNATIONALREFEREEDJOURNAL OF DESIGNANDARCHITECTURE
January / February / March / April 2017 Issue: 10 Winter – Spring
ID:154 K:254
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 18001-OH-0090-13001706 / ISO 14001-EM-0090-13001706 / ISO 9001-QM-0090-13001706 / ISO 10002-CM-0090-13001706)
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
103
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM MİMARLIK DERGİSİ
INTERNATIONAL REFEREED
JOURNAL OF DESIGN AND ARCHITECTURE
PRINT ISSN: 2148-8142 - ONLINE ISSN: 2148-4880
Resim 1. Konsept Eskizi ve Royal Ontario 
Müzesi Ek Binası, D. Libeskind (Url1)
Bir  başka  yaklaşım  ise  tasarım  konusu  ile 
ilişkili  unsurlardan  yola  çıkmaktır.  Örneğin 
Libeskind  tarafından  tasarlanan  Royal 
Ontario  Müzesi  ek  binasında  mevcut  müze 
koleksiyonu  tasarım  konusunun  içeriği  ola-
rak  konsepti  belirlemiştir.  Koleksiyon  ağır-
lıklı olarak değerli taşlardan oluşmaktadır ve 
konsept biçimsel olarak kristalin formundan 
elde  edilmiştir  (Resim  1).  Nitekim  bu  form 
yapının daha sonra The Crystal (kristal) ola-
rak bilinmesini sağlamıştır (Url1). 
Diğer taraftan işlevin salt içerik olarak biçimi 
belirleyişinden de söz edilebilir. Bu yaklaşım 
Louis Sullivan’ın “biçim işlevi izler” metafo-
ru ile somutlaşır. Aynı dönemde Corbusier’in 
mimariyi  işleyen  bir  makineye  benzetmesi, 
biçimsel  yorum  farklılıklarına  rağmen  mi-
marinin özellikle işlevden biçimlenen göster-
mektedir (Erman, 2016: 30-33).
Tschumi ise Sullivan’ın “biçim işlevi izler” 
yaklaşımına  alternatif  olarak  “konsept  içe-
riği  izler  (mi?)”  diyerek,  biçimin  oluşma-
sında  alternatif  bir  yolun  varlığını  tartışır. 
Tschumi’ye  göre  konsept  programın  içeri-
ğinden  ya  da  problemin  kendinden  kaynak-
lanabilir  (Tschumi,  2005:  11-16).  Benzer 
şekilde Tigges ve Janson bina programından 
elde  edilen  kavramlar  yardımıyla  konsepte 
ulaşılabileceğini belirtir. Dolayısıyla konsept 
programın önüne geçerek kavramsal bir fik-
re dönüşür ve bunun sonucunda programa ait 
bir  veri  binayı  biçimlendiren  konseptin  bir 
parçası haline gelir (Tigges ve Jonson, 2014: 
70-71). 
Resim 2. Guggenheim Müzesi, İç Mekan 
Görüntüsü ve Kesit, F.L. Wright (Url2)
Programdan  konsepte  ulaşan  yaklaşımın  en 
belirgin  örneği  Wright’ın  New  York’taki 
Solomon  R.  Guggenheim  müzesidir  (Resim 
2). Müze programında yer alan kesintisiz do-


MTD
www.mtddergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
Ocak  /  Şubat / Mart  / Nisan  2017 Sayı: 10 Kış - İlkbahar
INTERNATIONALREFEREEDJOURNAL OF DESIGNANDARCHITECTURE
January / February / March / April 2017 Issue: 10 Winter – Spring
ID:154 K:254
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 18001-OH-0090-13001706 / ISO 14001-EM-0090-13001706 / ISO 9001-QM-0090-13001706 / ISO 10002-CM-0090-13001706)
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
104
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM MİMARLIK DERGİSİ
INTERNATIONAL REFEREED
JOURNAL OF DESIGN AND ARCHITECTURE
PRINT ISSN: 2148-8142 - ONLINE ISSN: 2148-4880
laşım gereği konsept haline gelerek bir rampa 
ile müze mekanının gezilmesi fikrine dönü-
şerek  biçimi  oluşturmuştur  (Tschumi,  2005: 
11-16).
Bağlama ait Parametreler
Bağlam  kavramının  mimaride  tanımlana-
rak  tartışılmaya  başlanması  1950  yılında 
Venturi’nin  Princeton  Üniversitensinde  sun-
duğu “Context in Architectural Composition” 
(Mimari Kompozisyonda Bağlam) isimli tez 
çalışmasıyla olur. Venturi tasarımda parçacı, 
içeriden dışarıya, tümevarım odaklı yönteme 
ve Modernizmin bağlamı reddeden evrensel 
tasarım anlayışına karşı çıkarak, “bağlam bi-
naya anlam kazandırır” düşüncesini öne sür-
müştür (Theunissen, 2010: 53-62). 
1980-1990’lı yıllarda postmodernizmin etki-
siyle  yayılım  gösteren  bağlam  anlayışı  çev-
redeki  yapılarla  görsel  ve  estetik  benzerlik 
aracılığyla  yere  ait  olma  hissini  pekiştiren 
uyum  arayışını  içerir. Ancak  bugün  tartıştı-
ğımız bağlam kavramı yer ile görsel ilişkiyi 
desteklemekle beraber, yere ait pek çok diğer 
unsuru da kapsamına alır. İlk adımda bağlam 
mevcut yapı alanın topografyası ve koşulla-
rı olarak öne çıkarken daha geniş kapsamda 
sosyokültürel, ekonomik, yasal, tarihi ve ya-
kın çevreye ait tüm doğal, yapay ve diğer fi-
ziksel koşullar olarak ele alınabilir (Bielefeld 
ve  El  Khouli,  2005:  15-32),  (Tigges  ve 
Jonson, 2014: 73-75). Bu bakımdan bağlam; 
tarihi, kültürel, coğrafi, politik ya da ekono-
mik temelli olabilir (Tschumi, 2005: 11-16). 
Kimi  araştırmacılar  için  ise  çevreye  ait  fi-
ziksel  koşullar  ve  veriler  bağlamı  oluşturur. 
Bağlama ait bu veriler kavramları oluşturarak 
konsepte ulaşılır. Dolayısıyla konsept bağlam 
ile tanımlanabilir. Ancak bağlamdan kavrama 
ve konsepte ulaşırken tasarımcıya ait yorum 
sonucu değiştirebilir. Bağlama ait özelliklerin 
nasıl değerlendirileceği, ulaşılacak kavramla-
rın önceliği tasarımcıların bağlama bakışıyla 
değişiklik  gösterebilir.  Örneğin  bağlama  ait 
öncelikli kavramlar turizm tesisi tasarımı ya-
pan  bir  uzman  tarafından  doğal  güzellikler, 
tarihi doku, manzara, sanayi yapısı tasarlayan 
bir uzman tarafından ise ulaşım, enerji kayna-
ğı, mal ve hizmet aktarımı olanakları olarak 
dikkate alınabilir.
Bunun yanında aynı işlevdeki bir yapıyı di-
ğerinden ayıran ise onun bağlamla ilişkisine 
yönelik  kriterler,  amaçlar,  öncelikler  ve  zo-
runlulukları ele alış biçimidir. Bu noktada ta-
sarımcının bina ve çevre arasındaki bu ilişki-
yi nasıl dikkate aldığı tasarımın farkını belir-
ler. Bağlam olarak çerçevelenen bu koşullar 
yorumlanan bir unsur olarak tasarıma yansır. 
Tasarımcının  bağlamı  nasıl  yorumladığı  ise 
konsept  aracılığıyla  ortaya  çıkar  (Tschumi, 
2005: 11-16).


Yüklə 38,03 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   147




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə