MTD
www.mtddergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2017 Sayı: 10 Kış - İlkbahar
INTERNATIONALREFEREEDJOURNAL OF DESIGNANDARCHITECTURE
January / February / March / April 2017 Issue: 10 Winter – Spring
ID:148 K:220
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 18001-OH-0090-13001706 / ISO 14001-EM-0090-13001706 / ISO 9001-QM-0090-13001706 / ISO 10002-CM-0090-13001706)
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
119
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM MİMARLIK DERGİSİ
INTERNATIONAL
REFEREED
JOURNAL
OF DESIGN AND ARCHITECTURE
PRINT ISSN: 2148-8142 - ONLINE ISSN: 2148-4880
perspektiften kolayca algılanabilir konum-
dadır. Ankara’da bulunan Devlet Mezarlığı,
Çanakkale Şehitliği gibi fazlaca mezarın yer
aldığı fakat vurgunun büyük ve tek bir anı-
ta yapıldığı bir tasarım özelliğine sahiptir.
Örnek bir çevre düzenine sahip olan alanda
Türkiye’nin ileri gelen devlet adamlarının
mezarları bulunmaktadır. Mezarların orta
noktasında bulunan anıt, Ankara’nın birçok
yerinden algılanabilmektedir. Geniş giriş kıs-
mı ile başlayan ana aks, anıtla son bulmakta-
dır (Ak
ve Kesim, 2013:38-55).
Uslu (1997:210), yaptığı çalışmada anıt me-
zar planlamasının, aynı zamanda kentsel açık
yeşil alan sisteminin bir parçası olarak ele
alınması gerektiği vurgulamış, bu tip alanların
kenti çevreleyen yeşil doku işlevini de yükle-
necek alanlar olarak tasarlanmalarının mutlak
zorunluluk olduğunu belirtmiştir. Buna göre
tasarım ilkeleri şu şekilde olmalıdır:
* Anıt mezar alanına, bir kontrollü giriş ol-
malı, birden fazla giriş verilecekse bu gi-
rişlerin de kontrollü olması sağlanmalıdır.
* Alanda yer alacak yapısal birimlerden ida-
ri yapı, danışma, güvenlik birimi çiçekçi
vb. mümkün olduğunca bir arada yer al-
malıdır.
* Anıt mezar bir defin alanı olmakla birlikte,
bu alanlarda tören alanı, oturma ve dinlen-
me üniteleri de düzenlenmelidir.
* Anıt mezar alanı içerisindeki yapısal dü-
zenlemede, bitkisel doku ile birlikte suyun
bulunduğu yapısal unsurlara, çeşme ve
kuş evleri gibi bazı ilgi çekici tasarım ele-
manlarına da yer verilmeli, kuş, kelebek,
böcek gibi fauna için oluşturulmuş çekici
mekanlarla alanın doğallığı güçlendiril-
melidir.
* Anıt mezar giriş kapılarında, yoğun ziya-
retlerin gerektiği zamanlarda kullanılacak
yeterli sayıda otopark alanına yer verilme-
lidir.
* Servis araçlı girişler dışında, alana araçla
girilmesine izin verilmemelidir.
* Tören alanının büyüklüğü maksimum zi-
yaretçi sayısına göre belirlenmelidir.
* Tören alanında kürsü bulunacaksa, tüm
ziyaretçiler tarafından görülebilecek bir
yere yerleştirilmelidir.
* Anıtın büyüklüğü, arazinin büyüklüğüyle
doğru orantılı olmalıdır.
Mezarlıklar ve anıtmezarların başka bir özel-
liğine dikkat çeken araştırmacılar, bu alanların
ve yapıların, kültür ve inanç turizmi açısından
çok önemli potansiyellere sahip olduklarını
vurgulamışlardır (Er, 2016:1439; Akkuş ve
Güneş, 2016:83). Sever (2016:2135-2157),
inanç turizmi ve kültürel miras arasında iliş-
kiye atıfta bulunarak yöre ve bölge ekono-
misine olumlu katkılarından bahsetmiştir.