International refereed journal of design and architecture print issn



Yüklə 38,03 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə57/147
tarix17.11.2018
ölçüsü38,03 Mb.
#80180
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   147

MTD
www.mtddergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
Ocak  /  Şubat / Mart  / Nisan  2017 Sayı: 10 Kış - İlkbahar 
INTERNATIONALREFEREEDJOURNAL OF DESIGNANDARCHITECTURE
January / February / March / April 2017 Issue: 10 Winter – Spring
ID:148 K:220
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
 (ISO 18001-OH-0090-13001706 / ISO 14001-EM-0090-13001706 / ISO 9001-QM-0090-13001706 / ISO 10002-CM-0090-13001706)
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
119
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM MİMARLIK DERGİSİ
INTERNATIONAL REFEREED
JOURNAL OF DESIGN AND ARCHITECTURE
PRINT ISSN: 2148-8142 - ONLINE ISSN: 2148-4880
perspektiften  kolayca  algılanabilir  konum-
dadır. Ankara’da  bulunan  Devlet  Mezarlığı, 
Çanakkale Şehitliği gibi fazlaca mezarın yer 
aldığı fakat vurgunun büyük ve tek bir anı-
ta  yapıldığı  bir  tasarım  özelliğine  sahiptir. 
Örnek bir çevre düzenine sahip olan alanda 
Türkiye’nin  ileri  gelen  devlet  adamlarının 
mezarları  bulunmaktadır.  Mezarların  orta 
noktasında  bulunan  anıt, Ankara’nın  birçok 
yerinden algılanabilmektedir. Geniş giriş kıs-
mı ile başlayan ana aks, anıtla son bulmakta-
dır (Ak ve Kesim, 2013:38-55).
Uslu (1997:210), yaptığı çalışmada anıt me-
zar planlamasının, aynı zamanda kentsel açık 
yeşil  alan  sisteminin  bir  parçası  olarak  ele 
alınması gerektiği vurgulamış, bu tip alanların 
kenti çevreleyen yeşil doku işlevini de yükle-
necek alanlar olarak tasarlanmalarının mutlak 
zorunluluk olduğunu belirtmiştir. Buna göre 
tasarım ilkeleri şu şekilde olmalıdır:
*   Anıt mezar alanına, bir kontrollü giriş ol-
malı, birden fazla giriş verilecekse bu gi-
rişlerin de kontrollü olması sağlanmalıdır.
*   Alanda yer alacak yapısal birimlerden ida-
ri  yapı,  danışma,  güvenlik  birimi  çiçekçi 
vb.  mümkün  olduğunca  bir  arada  yer  al-
malıdır. 
*   Anıt mezar bir defin alanı olmakla birlikte, 
bu alanlarda tören alanı, oturma ve dinlen-
me üniteleri de düzenlenmelidir. 
*   Anıt mezar alanı içerisindeki yapısal dü-
zenlemede, bitkisel doku ile birlikte suyun 
bulunduğu  yapısal  unsurlara,  çeşme  ve 
kuş evleri gibi bazı ilgi çekici tasarım ele-
manlarına da yer verilmeli, kuş, kelebek, 
böcek gibi fauna için oluşturulmuş çekici 
mekanlarla  alanın  doğallığı  güçlendiril-
melidir.
*   Anıt mezar giriş kapılarında, yoğun ziya-
retlerin gerektiği zamanlarda kullanılacak 
yeterli sayıda otopark alanına yer verilme-
lidir.
*   Servis araçlı girişler dışında, alana araçla 
girilmesine izin verilmemelidir.
*   Tören alanının büyüklüğü maksimum zi-
yaretçi sayısına göre belirlenmelidir.
*   Tören  alanında  kürsü  bulunacaksa,  tüm 
ziyaretçiler  tarafından  görülebilecek  bir 
yere yerleştirilmelidir.
*   Anıtın büyüklüğü, arazinin büyüklüğüyle 
doğru orantılı olmalıdır.
Mezarlıklar ve anıtmezarların başka bir özel-
liğine dikkat çeken araştırmacılar, bu alanların 
ve yapıların, kültür ve inanç turizmi açısından 
çok  önemli  potansiyellere  sahip  olduklarını 
vurgulamışlardır  (Er,  2016:1439;  Akkuş  ve 
Güneş,  2016:83).  Sever  (2016:2135-2157), 
inanç turizmi ve kültürel miras arasında iliş-
kiye  atıfta  bulunarak  yöre  ve  bölge  ekono-
misine  olumlu  katkılarından  bahsetmiştir. 


MTD
www.mtddergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
Ocak  /  Şubat / Mart  / Nisan  2017 Sayı: 10 Kış - İlkbahar 
INTERNATIONALREFEREEDJOURNAL OF DESIGNANDARCHITECTURE
January / February / March / April 2017 Issue: 10 Winter – Spring
ID:148 K:220
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
 (ISO 18001-OH-0090-13001706 / ISO 14001-EM-0090-13001706 / ISO 9001-QM-0090-13001706 / ISO 10002-CM-0090-13001706)
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
120
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM MİMARLIK DERGİSİ
INTERNATIONAL REFEREED
JOURNAL OF DESIGN AND ARCHITECTURE
PRINT ISSN: 2148-8142 - ONLINE ISSN: 2148-4880
Benzer  şekilde  Chiesura  (2004:129-138)  da 
kente ait estetik, tarihi ve rekreasyonel değer-
lerinin, kentin cazibesini artırdığından ve onu 
turistik bölge olarak tanıtarak istihdam ve ge-
lir yarattığından bahsetmiştir.
Anıtsal mimari, bir fikrin anlamını sembolize 
edebildiği gibi bir rejim tarafından, toplumda 
birlik ve amaç duygusu oluşturmaya yardım-
cı olabilecek bir araç olarak kullanılabilmek-
tedir.  Anıtsal  mimari  öğeler  aynı  zamanda 
çeşitli temalar, hatıralar, efsaneler, gelenekler 
ve hatta gerçek olayları temsil edebilmektedir 
(Adams, 2013:280-303).   
Yukarıdaki  ifadenin  somutlaşmasına  neden 
olacak bir örnek 2 Temmuz 1993’te Sivas’ın 
merkezindeki Madımak Oteli’nde yaşanmış, 
Pir  Sultan  Abdal’ı  anma  etkinliğinde  çıkan 
olaylarda,  otelde  bulunanlardan  33  kişi  ha-
yatını kaybetmiştir. Dönmez ve Özaltunoğlu 
(2014:43-74),  ‘Madımak  Olayı’  olarak  tari-
he  geçen  bu  olayın,  birçok  gazeteci,  yazar, 
müzisyen  ve  tiyatrocu  için  de  önemli  bir 
gereç  olduğundan  bahsetmiştir.  Bunlara  ek 
olarak  tasarım  disiplini  açısından  da  konu 
gereç  haline  gelmiş  ve  2010  yılında  hem 
olayın  hem  de  hayatını  kaybedenlerin  anı-
sına  bir  anıtpark  tasarımı  yarışması  organi-
ze  edilmiştir.  Yarışmanın  organizasyonunu 
ORVAK (Ortaköylüler Sosyal Yardımlaşma, 
Kültür, Eğitim ve Sağlık Vakfı) ve TMMOB 
Mimarlar  Odası Ankara  Şubesi  üstlenmiştir 
(Şartname, 2010:1). 
Çalışmanın amacı, 2 Temmuz 1993 tarihinde 
Sivas Madımak’ta yaşanan olaylarda hayatı-
nı kaybedenlerin anısına, anıt niteliği taşıyan 
bir anıtpark projesinin tasarlanmasıdır. Amaç 
yarışma şartnamesinde “benzer olayların bir 
daha  yaşanmaması,  ülkemiz  insanının  ka-
rakterini  yansıtan  barış,  dostluk,  hoşgörü, 
ve  kardeşlik  duygularının  pekiştirilmesi” 
şeklinde  tanımlanmıştır  (Şartname,  2010:1). 
Ortaya  konan  alan  kullanımları  ile  okuma, 
izleme,  bilgilendirme  eylemlerinin  yanı  sıra 
çeşitli aktif ve pasif rekreasyona imkan sunan 
fonksiyonlar  alana  kazandırılmıştır.  Bu  sa-
yede toplumda derin izler bırakan bu olayın 
akıllarda taze tutulması ve yılın sadece anma 
günlerinde değil, her günü mekanın kullanıl-
ması amaçlanmıştır.  
MATERYAL ve YÖNTEM
Çalışma  alanı,  Sivas  ilinin  Şarkışla  ilçesine 
bağlı  Ortaköy’dür.  Köy,  bulunduğu  yörenin 
en büyük ve en gelişmiş köyü olup Sivas ili-
ne 108, Şarkışla ilçesine 21 km uzaklıktadır 
(Anonim,  2017d).  Ortaköy’ün  güneyinden 
Kaplan  Deresi  geçmekte,  kuzeydoğusun-
da  Çiçekliyurt,  güneydoğusunda  Karakuz, 
güneyinde  Ortatopaç,  batısında  Hüyükköy 
yerleşimleri  yer  almaktadır.  Proje  alanı  ise 
Ortaköy’ün  güneydoğusunda  bulunan  tepe-
dir.  Proje  alanının  kuzeybatısında  Ortaköy, 
batısında  Kaplan  Deresi,  doğusunda  ise 
Şarkışla-Ortaköy  Karayolu  bulunmaktadır. 
Proje  alanının  üzerinde  yer  aldığı  tepe,  bu-


Yüklə 38,03 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   53   54   55   56   57   58   59   60   ...   147




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə