MTD
www.mtddergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2017 Sayı: 10 Kış - İlkbahar
INTERNATIONALREFEREEDJOURNAL OF DESIGNANDARCHITECTURE
January / February / March / April 2017 Issue: 10 Winter – Spring
ID:145 K:238
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 18001-OH-0090-13001706 / ISO 14001-EM-0090-13001706 / ISO 9001-QM-0090-13001706 / ISO 10002-CM-0090-13001706)
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
27
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM MİMARLIK DERGİSİ
INTERNATIONAL
REFEREED
JOURNAL
OF DESIGN AND ARCHITECTURE
PRINT ISSN: 2148-8142 - ONLINE ISSN: 2148-4880
ritimleri ile ortaya çıkan dokuyu ‘’camların
müzikali’’ olarak isimlendirmiştir (Özdemir,
2009: 44).
Resim 4. Le Corbusier, Xenakis, La Tou-
rette Manastırı, 1960, Batı Cephesi
18
Xenakis ve Corbusier’nin Brüksel’de yapıl-
mış olan Philips Pavyonu ise, müziğin mi-
marlığa tercümesi olarak nitelendirilmiş bir
örnektir. Xenakis, tüm düşünsel sürecini For-
malized Music (1922) adlı eserinde açıklar.
Dördüncü boyut olan zamanı Modulor’a ilk
kez taşıyarak, Metastasis adlı müziğini bu za-
mansal parçalanmaya göre üretmiş ve müzik-
ten de Philips Pavyonu’na aktarımı gerçek-
leştirmiştir. İki eser de iki ayrı disipline aynı
anda hâkimiyet sağlanarak üretilmiştir.
18
https://eliinbar.files.wordpress.com/2015/10/610117348
8_97b72fd209_b.jpg Erişim tarihi: 23.01.2017
Şekil 5. Le Corbusier, Xenakis, Philips
Pavyonu, 1958, İlk Modeli
19
Resim 5. Le Corbusier, Xenakis, Philips
Pavyonu, 1958, Perspektif Fotoğrafı
20
Peter Cook’un 1983’te tasarladığı ‘’Bloch
City’’ adlı düşsel projesi de analojik bir yak-
laşımla üretilmiştir. Ernest Bloch’un keman
konçertosunun ‘resmini’ yapmaya yönel-
diğinden ötürü, müzikte notaların yazıldı-
ğı ‘porte’yi caddeler olarak, ölçü çizgilerini
köprüler olarak, vurgu işaretlerini bahçeler,
notalar ve kuleler olarak tasarlamıştır.
19
Formalized Music: Thoughts and Mathematics in
Composition. New York: Pendragon Press.
20
http://www.mimarizm.com/ Erişim tarihi: 5.12.2016
MTD
www.mtddergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
Ocak / Şubat / Mart / Nisan 2017 Sayı: 10 Kış - İlkbahar
INTERNATIONALREFEREEDJOURNAL OF DESIGNANDARCHITECTURE
January / February / March / April 2017 Issue: 10 Winter – Spring
ID:145 K:238
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
(ISO 18001-OH-0090-13001706 / ISO 14001-EM-0090-13001706 / ISO 9001-QM-0090-13001706 / ISO 10002-CM-0090-13001706)
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
28
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM MİMARLIK DERGİSİ
INTERNATIONAL REFEREED
JOURNAL OF DESIGN AND ARCHITECTURE
PRINT ISSN: 2148-8142 - ONLINE ISSN: 2148-4880
Şekil 6. Peter Cook, Bloch City, 1983,
Perspektif Açılı Çizimi
21
Mimarlıkta esinlenmelerin ve öykünmelerin
ilham kaynağı olarak tasarıma yön vermesi
pek çok kez karşılaşılmış bir yöntem olmuş-
tur. Müziğin mimarlık ile bağdaştırılmasın-
da da müzik işaretleri ya da bileşenleri gibi
müzikal veriler mimari elemanlarla benzeşim
yoluyla bir araya gelmiştir.
Bilişsel Arakesit
Algoritma, ilk kez Harezmi (MS 780-850)
tarafından sunulan, matematik ve bilgisayar
biliminde belirli bir problemi çözmek veya
bir amaca ulaşabilmek için tasarlanan yoldur.
Bilgisayar programlarının temeli algoritmaya
dayanır. Algoritmalar, matematik, bilgisayar
ortamı, sanat, mimarlık, müzik gibi farklı bir-
çok disiplinde kullanılır.
21
https://tr.pinterest.com/pin/417849671659869584/
Erişim tarihi: 5.12.2016
Müzikte beste pratiğinde bilgisayar destekli
yöntemler kullanılır. Bilgisayar desteği kul-
lanılmadığında besteler katı algoritmik ku-
rallara dayanır. Bilgisayar destekli bestelerde
ise, müziğin formu, ses sentezi vb. incelenip,
tasarlanabilir. Müzikal bir desen parçasını
oluşturan notaların, hangi kurallarla bir ara-
ya geleceğini bilişsel yöntemlerle daha basit
yollardan çözümleyen müzisyenler, bilişsel
yöntemleri mimarlara göre daha kolay kabul-
lenmişlerdir.
Mimarlıkta da müzikte de sayısal tabanlı al-
goritmik birçok permütasyonun değişimleriy-
le sonuç ürünler farklılaşabilir. Mimarlık ve
müziğin bu bilişsel yanı benzerdir (Yılmaz,
2008: 12-13).
Müzik aletleri tarafından üretilen ses titre-
şimlerinin kombinasyonu sonsuzdur; her mü-
zik parçasında notalar, sesler kendine özel ve
benzersiz şekilde bir araya gelir. Mimarlık da
fiziksel varlığının ardında, strüktüre edilmiş
bir materyal olarak işaretler barındırır. Bu iki
disiplinin bir araya gelişinde ise, mimarlığa
dördüncü boyut olarak zaman eklenir (Levy,
2006).
Mimarlıkta geleneksel tasarım süreçlerinin
çağın getirdiği teknolojik gelişimler sayesin-
de farklı bir yöne evrildiği görülmektedir. Bu
yöntemler özellikle disiplinler arası boyutta
çalışmalar yapmaya olanak vermektedir.