International refereed journal of design and architecture print issn

MTD
www.mtddergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
Ocak  /  Şubat / Mart  / Nisan  2017 Sayı: 10 Kış - İlkbahar 
INTERNATIONALREFEREEDJOURNAL OF DESIGNANDARCHITECTURE
January / February / March / April 2017 Issue: 10 Winter – Spring
ID:145 K:238
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
 (ISO 18001-OH-0090-13001706 / ISO 14001-EM-0090-13001706 / ISO 9001-QM-0090-13001706 / ISO 10002-CM-0090-13001706)
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
30
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM MİMARLIK DERGİSİ
INTERNATIONAL REFEREED
JOURNAL OF DESIGN AND ARCHITECTURE
PRINT ISSN: 2148-8142 - ONLINE ISSN: 2148-4880
Tasarım sürecinin devamı, veri sonuçlarının 
3D tasarım yazılımına aktarımı ile gerçekleş-
mektedir. Ortaya çıkan sonuç ürün, tasarımcı-
nın kararına göre, çoklu morfolojik alternatif-
lere dönüştürülebilmektedir.
Resim 6. Adrian J. Levy, 2006, Yaklaşımı-
na Ait Projesinden Bir Figür 
24
Teknolojik  gelişimlerin  getirdiği  bilişsel 
araçlar, mimari tasarım süreçlerinde alternatif 
oluşturabilmektedir. Müziğin bilgisayar yazı-
lımları üzerinden gerçekleşen manipülasyon-
ları, tasarıma salt zihinsel imgelerden oluşan 
verilerden farklı veriler sağlamaktadır. Dijital 
tasarım, sadece müziğin müzik analizi için ya 
da  mimari  tasarım  için  kullanımında  değil, 
diğer pek çok alanda da farklı veri kombinas-
yonlarına olanak tanımaktadır.
TARTIŞMA
Metafor  mimari  objenin,  simgeler,  işaret-
ler,  kavramsal  süreçlerle  birlikte  aktarımını 
sağlar. Metafor ve benzeşmeler, imge olarak 
varolup, inşa edildiklerinde somut olmaktan 
24 
 Real and Virtual Spaces Created by Music. International 
Journal of Architectural Computing, 1(3), 375-391.
olabildiğince uzak kaldıkları ölçüde inandırı-
cı ve canlı olurlar. Metaforik yaklaşım, hem 
somut  imgeler,  hem  soyut  kavramlar  üretir 
fakat, soyut düzeyde kalabildiği sürece daha 
iyi sonuç verebilir (Franck, 2004: 80). Fakat, 
soyut kalabildiğinde dahi, bir tasarım yönte-
mi  haline  gelememiştir.  İki  disiplinin  edebi 
anlamda birlikte anılmasından öte bir fayda 
sağlamamaktadır.  Disiplinlerden  birinde  ve-
rilen ürün, diğerinin terimleri üzerinden anla-
tılırken ya da açıklanırken yararlılığı olan bu 
yaklaşım,  müzik  bestelemeye  başlarken  mi-
mari verileri ya da tam tersi mimari bir kom-
pozisyon tasarlarken müzikal verileri bir baş-
langıç  verisi  olarak  ele  almayı  gerektirmez. 
Daha çok realize edilmiş eserler anlatılırken 
diğer  disiplinin  terimleri  ödünç  alınır,  anla-
tım bittiğinde ilgili disiplinin terimi kendisine 
iade edilir.
Mimarlık ve müzik kesişiminin sayısal ve ge-
ometrik yaklaşımlar ile ele alındığı çok sayıda 
örnek bulunmaktadır. Müziğin de mimarlığın 
da matematiksel gereklilikler olmadan kendi 
strüktürlerini oluşturmaları olanaksızdır.
Müziğin sayısal gereklilikleri ile mimarlığın 
sayısal gereklilikleri disiplinin kendisine öz-
güdür. Karşılaşılan örneklerde iki ayrı disip-
linin  kendine  özgü  matematiksel  verilerinin 
birbiri  ile  eşleştirildiği,  çakıştırıldığı  göz-
lemlenmiştir. Bu yaklaşım, sonucu figüratif, 
grafik çıktılara doğru itmektedir. Bu figüratif 
/ grafik çıktılar birer başlangıç noktası ya da 

---

MTD
www.mtddergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
Ocak  /  Şubat / Mart  / Nisan  2017 Sayı: 10 Kış - İlkbahar 
INTERNATIONALREFEREEDJOURNAL OF DESIGNANDARCHITECTURE
January / February / March / April 2017 Issue: 10 Winter – Spring
ID:145 K:238
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
 (ISO 18001-OH-0090-13001706 / ISO 14001-EM-0090-13001706 / ISO 9001-QM-0090-13001706 / ISO 10002-CM-0090-13001706)
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
31
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM MİMARLIK DERGİSİ
INTERNATIONAL REFEREED
JOURNAL OF DESIGN AND ARCHITECTURE
PRINT ISSN: 2148-8142 - ONLINE ISSN: 2148-4880
ilham aracı olarak ele alındıklarında mimari 
tasarım  için  yöntem  oluşturabilme  potansi-
yelleri gündeme gelmektedir.
Teknik gereklilikler, konu müzik için üretilen 
bir  mekân  değilse,  ortadan  kalkar.  Tasarım 
yöntemi olarak sürekli hale gelemez. İşlevsel 
gereklilikleri kullanan başarılı projeler oldu-
ğu gibi, tekniği sadece ‘’-mış gibi yapmak’’ 
olarak kullanan görsel ve figüratif kalmış ör-
neklerle de karşılaşılabilir. Vitruvius’un ‘Mi-
marlık  Üzerine  On  Kitap’  adlı  eserinde  mi-
mari akustik önemli bir yer tutmaktadır. De-
taylı şekilde anlatılan konu, günümüze kadar 
birikimli  şekilde  ilerleyerek  geliştirilmiştir. 
Fakat  mimari  akustik  konuları,  yalnızca  se-
sin ve müziğin ön planda olduğu mekânlarda 
gündeme gelmektedir. Her tasarım için uygu-
lanabilecek genel geçer kurallar haline gele-
memiştir. Öte yandan, bir müzik enstrümanı-
na benzetilerek üretilen yapıların da, aslında 
enstrüman olma özelliklerinin işitsel konular-
la ilgili olmaktan çok, görselliğe hitap etmesi 
bir sorunsaldır. 
Analoji,  müzik  ve  mimarlık  arasında  soyut 
kalamamış  bir  yöntemdir.  Birtakım  mimari 
elemanların  müzikal  elemanlarla  eşleştiril-
mesi ya da müziğin kompozisyona dair özel-
liklerinin  mimarlığa  doğrudan  aktarılması, 
tartışmaya  açık  bir  konu  halini  alır. Anlam, 
mimarlıkta  kişiden  kişiye  göre  değişen  me-
lez  bir  kavramdır.  Mimarlık-müzik  arasında 
metaforik ve analojik yaklaşımlar çoğunlukla 
indirgemeci  bir  bakışla  değerlendirilmiştir. 
Mimari tasarımda sadece metaforu ya da sa-
dece  analojik  yolu  referans  almak  eksik  ve 
tek  yönlü  bir  okuma  olmaktadır.  Örneğin, 
Corbusier’nin  La Tourette  Manastırı’nda  ri-
tim  okuması  salt  görsel  bir  yaklaşım  haline 
gelmiştir. Mimarlık-müzik arasında ortak es-
tetik  kurallardan  biri  olan  ritim  bağlamında 
müzikten  alınan  veriler,  sadece  mimari  bir 
eleman  kullanımına  aktarılmıştır.  Bu  yakla-
şım müzik özelinde değil, diğer pek çok di-
siplin özelinde de uygulanabilir. Çünkü ritim 
gibi estetik kuralları birçok güzel sanatlarda 
uygulanır. Peter Cook’un tasarımı olan Bloch 
City’de,  yolların  görsel  olarak  porteye  ben-
zetilmesi,  köprülerin  ölçü  çizgileriyle  ifade 
edilmesi  ‘kitsch’  olarak  adlandırılabilecek 
kadar resim yapmaktır. Soyutlaşamamış mi-
mari tasarımlar eleştiriye açıktır. 
Teknoloji  geliştikçe  tasarımcıya  yeni  tasa-
rımsal  gerçeklikler  yaratabilir.  Müzikte  de 
mimarlıkta da bu durum geçerlidir. İncelenen 
örnekler  göstermektedir  ki;  tasarımcılar  ta-
rafından müziğin görselleştirilmesi üzerinde 
yoğunlukla durulmuştur. Bilişsel yollar, tasa-
rımcıların  müziği  görselleştirmelerine  geniş 
olanak  sağlar.  Sayısal  yöntemler  düşünül-
düğünde,  bilgisayarın  bu  sayısal  yöntemleri 
daha  çok  parametreyi  bir  arada  kullanarak 
bir adım öteye götürmesi, biçimsel sonuçlar 
oluşturduğu gerçeğini değiştirmemektedir.

---