International refereed journal of design and architecture print issn



Yüklə 38,03 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə23/147
tarix17.11.2018
ölçüsü38,03 Mb.
#80180
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   147

MTD
www.mtddergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
Ocak  /  Şubat / Mart  / Nisan  2017 Sayı: 10 Kış - İlkbahar 
INTERNATIONALREFEREEDJOURNAL OF DESIGNANDARCHITECTURE
January / February / March / April 2017 Issue: 10 Winter – Spring
ID:147 K:248
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
 (ISO 18001-OH-0090-13001706 / ISO 14001-EM-0090-13001706 / ISO 9001-QM-0090-13001706 / ISO 10002-CM-0090-13001706)
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
41
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM MİMARLIK DERGİSİ
INTERNATIONAL REFEREED
JOURNAL OF DESIGN AND ARCHITECTURE
PRINT ISSN: 2148-8142 - ONLINE ISSN: 2148-4880
rının  ilgi  çekici  bir  konu  haline  gelmesinde 
zihinde oluşan mekân algısının coğrafi yön-
den yorumlanmasının etkisi olduğunu belirtir 
(Ülkeryıldız vd., 2009: 73). 
Zihin  haritaları  konusunda  ülkemizde  birta-
kım  araştırmalar  yapılmış  olmakla  birlikte 
bu  haritaların  mekânsal  olarak  değerlendi-
rildiği  çalışmalara  az  rastlanmaktadır.  Zihin 
haritaları  ve  bu  haritalar  aracılığıyla  mekân 
algısının değerlendirilmesi konusunda ilk ça-
lışmaların Tümertekin (1978); konuya ilişkin 
ilk  uygulamanın  ise  Tunçel  (2002)  tarafın-
dan  yapıldığı  bilinmektedir  (Tunçel,  2002: 
233-234). Bilgin (1999), çevre psikolojisi ve 
mekânın  algılanmasında  zihin  haritalarının 
(bilişsel haritaların) klasik bir araç olduğunu 
belirtir (Çivi vd., 2012: 3). 
Bilgin’e (1999) göre çevre psikolojisi çevre/
mekân-insan  ilişkisinin  algılanmasıyla  ilgi-
lidir.  Zihin  haritaları  kentsel  imaj  algısıyla 
sınırlı kalmaz. İnsanın yaşamını sürdürdüğü 
tüm  mekânların  algılana  bilirliğinin  değer-
lendirilmesinde  kullanılabilir.  Dolayısıyla 
zihin  haritası  kavramı  temelde,  bireylerin 
yaşamlarını  sürdürdüğü  mekânların  zihinsel 
temsili anlamına gelir. Zihin haritalarının üç 
temele  oturduğu  söylenebilir.  Bu  temellerin 
ilkinin; içinde yaşanılan fiziksel mekân, ikin-
cisinin  bu  mekânın  bireylerde  yarattığı  algı 
ve sonuncusunun ise bu algıya ait harita ol-
duğu kabul edilir (Çivi vd., 2012: 3).
Mekânsal  değerlendirmelerin  yapıldığı  ça-
lışmalara  bakıldığında  bu  çalışmaların  ço-
ğunlukla kentsel alanlarda yapıldığı, kentsel 
imajın  ve  bireylerde  oluşan  kentsel  algının 
sorgulandığı görülmüştür. Bu çalışmada; zi-
hin  haritaları,  kırsal  peyzaj  kimliğinin  algı-
lanmasına  ve  değerlendirilmesine  yönelik 
kullanılmıştır. Kırsal kimliği tanımlayan kül-
türel peyzaj bileşenlerinin ve mekânsal öge-
lerin ortaya konulması amaçlanmıştır. Ayrıca, 
kırsal  alanlarda  yaşayan  yerel  halkın  zihin-
lerinde  oluşturdukları  kırsal  peyzaj  kimlik 
algısını  belirlemek  için  zihin  haritaları  araç 
olarak kullanılmıştır.
MATERYAL ve YÖNTEM
Ankara  İli  Nallıhan  İlçesi’ne  ait  Beydili 
Mahallesi (Köyü) çalışmanın ana materyalini 
oluşturur. Beydili mahallesinin çalışma alanı 
olarak seçilmesinde en büyük etken sahip ol-
duğu doğal ve kültürel peyzaj bileşenleri ve 
kırsallık özelliğini koruyan özgün bir yerleşim 
olmasıdır. Nallıhan, Ankara’nın kuzeybatısı-
nı kapsayan dördüncü bölgede yer almaktadır 
(Ankara  Kalkınma  Ajansı  [ANKARAKA], 
2014:  31).  Beydili  Mahallesi  (köyü)  ise 
Nallıhan İlçe merkezine 40 km uzaklıkta bu-
lunmaktadır (Şekil 1). 


MTD
www.mtddergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
Ocak  /  Şubat / Mart  / Nisan  2017 Sayı: 10 Kış - İlkbahar 
INTERNATIONALREFEREEDJOURNAL OF DESIGNANDARCHITECTURE
January / February / March / April 2017 Issue: 10 Winter – Spring
ID:147 K:248
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
 (ISO 18001-OH-0090-13001706 / ISO 14001-EM-0090-13001706 / ISO 9001-QM-0090-13001706 / ISO 10002-CM-0090-13001706)
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
42
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM MİMARLIK DERGİSİ
INTERNATIONAL REFEREED
JOURNAL OF DESIGN AND ARCHITECTURE
PRINT ISSN: 2148-8142 - ONLINE ISSN: 2148-4880
Şekil 1. Beydili Köyü’nün Konumu
Beydilililer, Oğuzların 24 boyundan biri ola-
rak  tarih  boyunca  yaşadıkları  yerleşim  yer-
lerine  kendi  isimlerini  vermiştir.  Nallıhan 
İlçesi’ne  bağlı  Beydili  Mahallesi  (köyü)  de 
günümüze  kadar  değişmeden  gelen  yerle-
şim  yerlerinden  biridir  (Şener,  2001:  159). 
Türkiye  İstatistik  Kurumu  (TÜİK)  Adrese 
Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi Veri Tabanı’ndan 
(TÜİK,  2015)  alınan,  2014  yılına  ait,  illere 
göre mahalle nüfusları verilerine göre mahal-
le (köy) nüfusu 211 kişidir.
Zihin  haritaları  aracılığıyla,  kırsal  peyzaj 
kimliği  algısının  değerlendirildiği  bu  çalış-
ma  dört  aşamalı  olarak  gerçekleştirilmiş-
tir.  Öncelikle  zihin  haritası,  kırsal  peyzaj 
ve  peyzaj  kimliği  temel  anahtar  kelimeleri 
doğrultusunda konuya ve çalışma alanı olan 
Nallıhan-Beydili’ne ilişkin veri toplanmıştır. 
İkinci aşamada yerel kırsal alan kullanıcıları-
nın kırsal peyzaj kimliği algısının mekânsal 
olarak  belirlenebilmesi  amacıyla,  konuya 
ilişkin daha önce yapılan çalışmalardan fay-
dalanılarak  Zihin  Haritası  Değerlendirme 
Formu oluşturulmuştur. Üçüncü aşama “arazi 
çalışmasıdır.  Beydili  Mahallesi’nde  yapılan 
toplantıda önceden hazırlanan Zihin Haritası 
Değerlendirme  Formlarının  uygulanacağı 
kişiler 5 anahtar kişi yöntemine dayanılarak 
seçilmiştir. Bu kişiler seçilirken cinsiyet eşit-
liği  ölçütü  göz  önünde  bulundurulmuştur.  5 
kadın  ile  5  erkek  katılımcı,  Basit  Tesadüfi 
Örnekleme  Yöntemi  (Altunışık  vd.,  2010: 
137)  kullanılarak  seçilmiştir.  Zihin  haritası 
formu yarı yapılandırılmış mülakatta katılım-
cılara yüz yüze uygulanmıştır. Zihin haritası 
çiziminde  katılımcılardan,  kendilerine  dağı-
tılan  zihin  haritası  değerlendirme  formunu 
kurşun  kalem,  silgi  kullanarak  doldurmaları 
istenmiştir. Çizimlerini çizim yapmaları için 
verilen çerçeve içerisine sığdırmaları belirtil-
miştir.  Katılımcılar  çizim  yaparken  aralarda 
dolaşılarak  çizime  başladıkları  zihinsel  öge 
kırmızı  bir  nokta  konularak  işaretlenmiştir. 
Katılımcılardan,  Beydili  mahallesini  (köyü-
nü) zihinlerinde canlandırarak gözleri önüne 
gelen görüntüyü çizmeleri istenmiştir. Çizim 
yapılırken katılımcılara serbest oldukları, ya-


Yüklə 38,03 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   ...   147




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə