International refereed journal of design and architecture print issn



Yüklə 38,03 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə40/147
tarix17.11.2018
ölçüsü38,03 Mb.
#80180
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   147

MTD
www.mtddergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
Ocak  /  Şubat / Mart  / Nisan  2017 Sayı: 10 Kış - İlkbahar 
INTERNATIONALREFEREEDJOURNAL OF DESIGNANDARCHITECTURE
January / February / March / April 2017 Issue: 10 Winter – Spring
ID:146 K:241
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
 (ISO 18001-OH-0090-13001706 / ISO 14001-EM-0090-13001706 / ISO 9001-QM-0090-13001706 / ISO 10002-CM-0090-13001706)
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
82
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM MİMARLIK DERGİSİ
INTERNATIONAL REFEREED
JOURNAL OF DESIGN AND ARCHITECTURE
PRINT ISSN: 2148-8142 - ONLINE ISSN: 2148-4880
YÖNTEM
Yerel  ve  toplumsal  kabul,  karşı  çıkışlar  ve 
çatışan görüşler altyapı planlaması pratiğinde 
sıklıkla karşılaşılan sorunlar olmalarına rağ-
men  Türkiye  örneklerinde  yeterince  çalışıl-
madıklarından bu araştırma hem literatürdeki 
bu boşluğu doldurmak  hem de pratiğe yön 
vermek  için  yapılmıştır.  Makale  çatışan  gö-
rüşleri ortaya koymayı amaçlamaktadır. Aynı 
zamanda gelecekteki benzer süreçleri iyileşti-
rici çıkarımlarda bulunmaktadır.
Araştırma  vaka  çalışması  şeklinde  tasarlan-
mıştır. Araştırmada kullanılan birim İzmir’de 
bir devlet üniversitesinde yer seçen baz istas-
yonları  hakkındaki  toplantıda  sunum  yapan 
resmi kurum sorumlusu ve sunumu dinleye-
rek söz alan ve baz istasyonlarının yerleşke-
de yer seçmesine karşı çıkan kişileri kapsa-
maktadır.  Sunuma  dinleyici  olarak  katılarak 
doğrudan gözlem yoluyla tarafların görüşleri 
toplanmış ve çatışan yönleri ortaya çıkarmak 
için bu veriler derinlemesine çözümlenmiştir. 
Katılımcı gözlem yöntemi ile toplanan veriler 
gazete incelemesi sonucu elde edilen bilgiler-
le desteklenmiştir.
Makalenin  devamında  ilk  olarak  önceki  ça-
lışmaların derlemesine yer verilmiştir. Daha 
sonra  vaka  çalışmasının  bulguları  açıklan-
mıştır. Son olarak araştırma bulguları değer-
lendirilmiştir.
ALTYAPI  KARARLARI  HAKKINDAKİ 
ÇATIŞMALAR
Altyapı  kararları  şehir  planlamanın  ana  ko-
nularındandır. Şehir planlamanın pek çok ko-
nusunda  olduğu  gibi  altyapı  tesislerinin  yer 
seçiminde  de  çeşitli  çatışan  görüşler  bulun-
maktadır (Keir ve Ali, 2014, 169-189; Lam 
ve Woo, 2009, 851-869; Liao ve Chiu, 2009; 
Spang  vd.,  2012,  552-559; Timmermans  ve 
Beroggi, 2000, 175-192). Bu çatışmalar ço-
ğunlukla  yer  seçimine  karar  verenler  ile  bu 
karardan  etkilenenler  arasında  geçmektedir 
(Li vd., 2012, 333-342). Çoğu zaman bu an-
laşmazlıklar “benim arka bahçemde olmasın” 
(not in my backyard, NIMBY) yaklaşımı şek-
linde ortaya çıkmaktadır (Arning vd., 2014, 
1359-1384; Esaiasson, 2010; Hughes, 1997; 
Liao ve Chiu, 2009; Rorer, 2004, 213-234). 
Özellikle yakınlarda yaşayanlara zarar veren 
ve/ veya vereceği düşünülen katı atık depola-
ma alanları, arıtma tesisleri ve baz istasyonla-
rı gibi yerelde istenmeyen arazi kullanımları 
(locally  unwanted  land  uses,  LULU)  olarak 
adlandırılan  altyapı  tesisleri  daha  çok  çatış-
maya sebep olmaktadır (Atay Kaya ve Kaya 
Erol, 2016, 83-94; Lam ve Woo, 2009, 851-
869).
Altyapı kararlarındaki çatışmaların nedenleri 
çoğunlukla  yakınlarda  yaşayanlara  olası  za-
rarları olmakla birlikte sürece dair de anlaş-
mazlıklar bulunmaktadır (Atay Kaya ve Kaya 
Erol,  2016,  83-94;  Keir  ve Ali,  2014,  169-


MTD
www.mtddergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
Ocak  /  Şubat / Mart  / Nisan  2017 Sayı: 10 Kış - İlkbahar 
INTERNATIONALREFEREEDJOURNAL OF DESIGNANDARCHITECTURE
January / February / March / April 2017 Issue: 10 Winter – Spring
ID:146 K:241
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
 (ISO 18001-OH-0090-13001706 / ISO 14001-EM-0090-13001706 / ISO 9001-QM-0090-13001706 / ISO 10002-CM-0090-13001706)
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
83
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM MİMARLIK DERGİSİ
INTERNATIONAL REFEREED
JOURNAL OF DESIGN AND ARCHITECTURE
PRINT ISSN: 2148-8142 - ONLINE ISSN: 2148-4880
189; Lam ve Woo, 2009, 851-869; Larsson, 
2014,  163-183).  Kimi  zaman  etkinin  olup 
olmadığı  üzerinde  tartışılırken  kimi  zaman 
da zararların ne kadar bir mesafede etkili ola-
cağı  konusunda  anlaşmazlık  yaşanmaktadır 
(Keir ve Ali, 2014, 169-189; Larsson, 2014, 
163-183). Sürece dair anlaşmazlıklar ise ço-
ğunlukla geç haberdar olma ya da hiç bilgi-
lendirilmeme veya bilgi sahibi olunsa da söz 
sahibi  olamama,  tarafların  tümünün  dikkate 
alınmaması  ve  güven  eksikliği  nedenleriyle 
ortaya çıkmaktadır (Lam ve Woo, 2009, 851-
869; Liao ve Chiu, 2009; Peker, 2013, 663-
691).
Çatışan görüşlere sebep olan altyapı tesisle-
rinden biri de baz istasyonlarıdır. Baz istas-
yonlarında  soruna  yol  açan  konular  sağlığa 
etkileri,  estetik  kaygılar  ve  taşınmaz  değer-
lerinin  düşmesidir  (Allmendinger,  2007, 
177-196; Bond and Beamish, 2005, 158-177; 
Drake, 2006, 387-410; Hughes, 1997; Rorer, 
2004,  213-234;  Salomon  ve  Borraz,  2005, 
113-126;  Wikle,  2002,  45-62).  Sağlığa  en 
azından uzun dönemde zararlı olduğunu gös-
teren çalışmaların (Akın ve Margaret, 2014, 
7-16; Marsalek, 2005, 157-160; Odunola vd., 
2015, 57-64) yanında etkilerin kanıtlanmadı-
ğını söyleyen araştırmalar da bulunmaktadır 
(Hughes, 1997; Law ve McNeish, 2007, 439-
456; Rorer, 2004, 213-234). Fransa, Belçika, 
İsviçre, Birleşik Krallık ve İspanya’daki baz 
istasyonları  hakkındaki  belirsizliklerin  çö-
zümü için devlet uzman görüşlerine başvur-
muştur; ancak içlerinde “sağlığa etkisi kanıt-
lanmamıştır” diyenler de “riskler için önlem 
alınmalıdır”  diyenler  de  çıkmıştır  (Salomon 
ve  Borraz,  2005,  113-126).  Bilimsel  araş-
tırmaların  bile  ortak  bir  görüşe  varamadığı 
bu  konuda  uygulama  sırasında  da  çatışan 
tarafların  olduğu  örnekler  bulunmaktadır 
(Allmendinger, 2007, 177-196; Drake, 2006, 
387-410;  Larsson,  2014,  163-183;  Liao  ve 
Chiu,  2009).  Etkiler  kanıtlansa  da  kanıtlan-
masa  da  toplumun  algısında  zararlı  olma-
sı  karşı  çıkılması  için  yeterlidir  (Bond  and 
Beamish, 2005, 158-177; Drake, 2006, 387-
410; Vecchia, 2005, 135-143). Özellikle ço-
cuk  oyun  alanı,  okul,  hastane  gibi  alanların 
yakınında  yer  seçmeleri  çeşitli  protestoların 
sebepleridir (Arning vd., 2014, 1359-1384).
Önceki  çeşitli  araştırmaların  alan  çalışma-
larında  baz  istasyonlarının  çeşitli  olumsuz 
etkileri  ortaya  konmuştur.  Nijerya’daki  baz 
istasyonlarının yakınlarındaki konutlarda ya-
şayanlarda baş ağrısı ve uyku bozukluğu gibi 
sağlık problemleri yarattığını ve taşınmaz de-
ğerlerini  düşürdüğünü  bulan  çalışma  (Akın 
ve  Margaret,  2014)  bunlardan  biridir.  Yeni 
Zelanda’da yapılan bir araştırmada ise katı-
lımcılar baz istasyonlarına yakınsa bir mülke 
değerinden az ödeyeceklerini söylemişlerdir 
(Bond  and  Beamish,  2005,  158-177).  Yeni 
Zelanda’daki başka bir çalışmada da görün-
tüyü bozan baz istasyonlarının konut değer-


Yüklə 38,03 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   36   37   38   39   40   41   42   43   ...   147




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə