International refereed journal of design and architecture print issn



Yüklə 38,03 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə75/147
tarix17.11.2018
ölçüsü38,03 Mb.
#80180
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   ...   147

MTD
www.mtddergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
Ocak  /  Şubat / Mart  / Nisan  2017 Sayı: 10 Kış - İlkbahar 
INTERNATIONALREFEREEDJOURNAL OF DESIGNANDARCHITECTURE
January / February / March / April 2017 Issue: 10 Winter – Spring
ID:143 K:236
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
 (ISO 18001-OH-0090-13001706 / ISO 14001-EM-0090-13001706 / ISO 9001-QM-0090-13001706 / ISO 10002-CM-0090-13001706)
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
158
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM MİMARLIK DERGİSİ
INTERNATIONAL REFEREED
JOURNAL OF DESIGN AND ARCHITECTURE
PRINT ISSN: 2148-8142 - ONLINE ISSN: 2148-4880
TARTIŞMA
Sanat, bugün yaratıcılık edimi ön planda olan 
değil,  başarılı  bir  paketleme  biçimidir.  Bir 
nevi kendisinin tekrardır aslında, ancak ken-
dini sunabilen pazarlama nesnesidir.
Sanatın bu denli para ile özdeşleştirilmesi kav-
ramsal olarak oldukça ilginçtir. Para değişti-
rildiği eşya ile değer kazanır. Kullanılmadığı 
sürece  değersizdir.  Sanat  eserinin  para  ile 
değer kazanması manevi itibarını yitirmesine 
sebep olmaktadır.
Bu  tespite  Bedri  Baykam  da  katılmaktadır. 
Ona göre para-sanatçı ilişkisi o denli sıkı fıkı 
olmuştur ki, galerici, metin yazarı, küratör ve 
sanat  alıcısının  dikkatini  çok  çekmiştir.  Jeff 
Koons  (eskiden  bir  bankacı  olduğunu  unut-
mamak  gerekir)  birilerini  yollayıp  basket 
topu satın aldırıyor, götürüp bir galeriye yer-
leştirmelerini  söylüyor,  sonra  da  adamlarını 
bu sanatsal eylemin karşılığında yazılan çek-
leri  bozdursunlar  diye  bankaya  gönderiyor. 
Bu arada, kredi kartıyla çektiği paraları bazen 
kendi  Cicciolina’sı,  bazen  de  Cinecitta’nın 
yeni yıldızlarıyla yiyor. (Baykam, 1999: 298)
Ian Burn, “Sanat Piyasası: Bolluk ve Yozlaş-
ma” adlı makalesinde piyasanın sanat eserleri 
üzerinde  belirleyiciliğini  şöyle  anlatmakta-
dır:  “1960’lardaki  refah  duygusu  kaybolup 
gitti.  Sanatçılar  olarak,  sanat  piyasasını  sa-
dece  ödül  olanaklarıyla  anlamaya  çalıştık, 
ekonomi  gibi  “kasvetli  bir  bilimi”  göz  ardı 
etmeyi  yeğledik.  Ama  artik  böyle  olmaya-
cak  anlaşılan.  Bir  zamanlar  sanat  eserlerini 
“sadece” ekonomik alışveriş metaları olarak 
görmek  ekonomik  belirlenimciliğin  abartıl-
ması olarak görülse de, artık bütün yaşamımı-
zın bu şekilde yapılandırıldığı ve artık başak 
türlüsünü düşünemeyeceğimiz açıkça görül-
mektedir. Sadece sanat eserlerinin mal hali-
ne  gelmesi  sözkonusu  değil,  aynı  zamanda 
sanat eserlerinin daha en baştan mal olduğu 
duygusu yaygınlaşıyor.” (Harrison ve Wood, 
2011: 983-984)
Sanat moda olan olmuştur artık. Eski dönem 
sanat akımlarına göre daha kısa ömürlüdür ve 
kitleleri  hızlı  etkilemek  zorundadır.  Çünkü, 
sanat kısa bir dönem sonra normalken anor-
mal ve absürt olacaktır. Bu da moda olduğu-
nun kesin kanıtıdır. Sanat bir eğlence nesne-
sine dönüşmüştür ve bu onun içinin boşaldı-
ğını göstermektedir. Aslında ilk can çekişen 
çığlıkları Dada sanatçıları haykırdılar ‘sanat 
ölüyor, yaşasın sanat’ demişlerdir.
‘Kültür’  genel  olarak  belirli  bir  toplumdaki 
her  tür  inancı,  davranışı,  değeri  ve  nesneyi 
içine alan ve onu temsil eden bir terim olmak 
dışında bir şey ifade ediyor mu? Eğer bir top-
lumdaki  her  şey  o  toplumun  kültürünün  bir 
parçasıysa, toplum ve kültür sözcükleri birbi-
rinin yerine kullanılabilir, zaten maddi kültür 
ve görsel kültür anlayışlarının da gösterdiği 
budur,  öyleyse  kültürün  bundan  böyle  özel 
bir önemi yoktur. Eşsiz biçimde kültürel olan 


MTD
www.mtddergisi.com
ULUSLARARASI HAKEMLİ TASARIM VE MİMARLIK DERGİSİ
Ocak  /  Şubat / Mart  / Nisan  2017 Sayı: 10 Kış - İlkbahar 
INTERNATIONALREFEREEDJOURNAL OF DESIGNANDARCHITECTURE
January / February / March / April 2017 Issue: 10 Winter – Spring
ID:143 K:236
ISSN Print: 2148-8142 Online: 2148-4880
 (ISO 18001-OH-0090-13001706 / ISO 14001-EM-0090-13001706 / ISO 9001-QM-0090-13001706 / ISO 10002-CM-0090-13001706)
(Marka Patent No / Trademark)
(2015/04018 – 2015/GE/17595)
159
ULUSLARARASI HAKEMLİ
TASARIM MİMARLIK DERGİSİ
INTERNATIONAL REFEREED
JOURNAL OF DESIGN AND ARCHITECTURE
PRINT ISSN: 2148-8142 - ONLINE ISSN: 2148-4880
bir nesne yoktur. Para, medya ve finans artık 
içerisinde kültür geçen her anlamı biçimlen-
dirip bize sunuyor. 
Sonuç  olarak  günümüz  postmodern  sanatı 
geldiği noktayı pop sanata borçludur.
“Popüler kültür, güzel sanatların mit yaratma 
potansiyelini  elinden  almıştır.(…)  kendine 
özgü bir işlevin bu anlamda sınırlandırılma-
sının sanatçı tarafından hevesle karşılanması, 
sanatın geri kalan birkaç işlevinden biri olan 
dekorasyonun gereğinden fazla önem kazan-
masına  neden  olmuştur.  (….)  Resim  sana-
tındaki  odalık  temasının  bugünkü  en  yakın 
eşdeğeri,  Playboy’un  dağıttığı  ‘ayın  güzeli’ 
afişleridir.  Otomobil  tasarımcıları,  uzay  ça-
ğının simgelerini herhangi bir sanatçıdan çok 
daha  başarılı  içselleştirmişlerdir.  Toplumsal 
meselelerse, televizyona ve karikatür bantla-
rına kalmıştır. Bugün epik dediğimizde aklı-
mıza belli bir tür film gelmekte, kahraman ar-
ketipi  ise  sinema  dünyasının  derinliklerinde 
yatmaktadır. Eğer sanatçı, geçmişteki amaç-
larını korumak istiyorsa, kendi meşru imgele-
rini yeniden ele geçirebilmek için popüler sa-
natları talan etmelidir.” (Antmen, 2009: 164)
Andy Warhol, Pop Art sanatının manifestosu-
nu tek başına özetlemektedir. Amacı, kuram-
ları ve sebepleri tamamen bu yazıda geçmek-
tedir. Günümüz avangard sanatına yansıma-
ları ne denli büyüktür fark etmekteyiz.
SONUÇ
Modern  sanat  sonrası  estetik  kaygıları  yok 
sayan tavırlar sanatta bugün içinden çıkılmaz 
noktalara gelmiştir. Sanat olabilen ve olama-
yacak  ile  arasında  çizgiler  tamamen  silin-
miş, her şey iç içe girmiştir. Sanat galerileri 
ve  müzeler  günlük  hayatımızı  geçirdiğimiz 
odalar haline dönüşmüşlerdir. Sanatta sarsıcı 
olan iyidir denilerek şoke edici ve hatta rahat-
sız  edici  sunumlar  görülmektedir. Avangard 
yaklaşım  olarak  karşımıza  çıkmaktadır.  Pop 
Art ile sanat artık satılabilir meta kimliğine 
tamamen bürünmüştür. Fiyat kıstaslarını be-
lirleyen, sanat borsası piyasasını elinde tutan 
galeriler, galericiler, müzeler, küratörler, sa-
nat  tacirleri  olmuşlardır.  Sanat  sadece  belli 
azınlığın zevklerine hitap eden haline gelmiş-
tir. Ancak,  bu  küçük  kitleyi  doyurmak  için 
hep kendisini yenilemek ve dinamikler taşı-
mak zorunda olmuştur. Sanat moda ile eşan-
lamlı  bir  işlev  üstlenerek  içeriği  boşaltılmış 
Kitch bir nesneye dönüşme tehlikesi ile karşı 
karşıya kalmıştır. Skandallar para ve reklam 
adına yapılması tercih edilir olmuştur. 
ÖNERİLER
Sanat (büyük S ile yazılan SANAT) daha seç-
kin  gruplara,  yani  seçkin  azınlıkları  hedef-
lemekteydi.  Şimdi  ise  çok  yönlü  ve  dönem 
dönem  taraf  değiştirmektedir.  Ancak,  halen 
daha  seçkin  zümrenin  (satın  alabilecek  ke-
simin)  zevkine  yöneliktir.  Sergi  açmak,  sa-


Yüklə 38,03 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   71   72   73   74   75   76   77   78   ...   147




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə