İnvestisiya fondları haqqında Azərbaycan Respublikasının Qanunu

çatdırdıqdan sonra bu barədə hesabatı məhkəməyə təqdim edir. Məhkəmə təqdim

olunmuş hesabatı təsdiq etdikdə səhmdar investisiya fondunun ləğvetməsi başa

çatmış hesab edilir və həmin səhmdar investisiya fondu investisiya fondlarının,

habelə hüquqi şəxslərin dövlət reyestrlərindən çıxarılır. Məhkəmənin ləğvetmənin

başa çatması ilə bağlı qərarı əsasında əmlak inzibatçısı vəzifəsindən azad edilir. Bu

qərardan sonra əmlak inzibatçısı səhmdar investisiya fondunun sənədlərini

qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada arxivə təhvil verməklə öz işini başa

çatdırır.

Maddə 47. Paylı investisiya fondunun yenidən təşkili və ləğvi

47.1. Paylı investisiya fondu yalnız qapalıdan interval və ya açıq, yaxud

intervaldan açıq formaya çevrilməsi yolu ilə yenidən təşkil edilə bilər. Paylı

investisiya fondu yenidən təşkil edildikdə idarəçi bu barədə qərarı fondun

idarəetmə qaydalarına edilmiş əlavə və dəyişikliklərlə birlikdə qeydiyyata

alınması və investisiya fondlarının dövlət reyestrində dəyişikliklərin edilməsi

barədə nəzarət orqanına müraciət etməlidir. Müraciətə bu Qanunun 15.4- və 15.5-

ci maddələri ilə müəyyən edilmiş qaydada baxılır.

47.2. Paylı investisiya fondunun yenidən təşkili onun investisiya fondlarının

dövlət reyestrində dövlət qeydiyyatına alındıqdan sonra qüvvəyə minir.

47.3. Paylı investisiya fondu aşağıdakı hallarda ləğv edilir:

47.3.1. açıq və ya interval paylı investisiya fondunun idarəçisinin qərarı

əsasında;

47.3.2. fondun qaydalarında paylı investisiya fondunun fəaliyyət müddəti

müəyyən edilmişdirsə, həmin müddət başa çatdıqda;

47.3.3. fondun xalis aktivlərinin həcmi paylı investisiya fondları üçün

qanunvericiliklə müəyyən edilmiş minimum miqdardan az olduqda və həmin

uyğunsuzluq yarandığı gündən altı ay ərzində aradan qaldırılmadıqda;

47.3.4. idarəçinin və ya depozitarın lisenziyaları ləğv olunduqda, habelə

onlar fondun idarə edilməsindən, fondun aktivlərinin saxlanması və uçotunun 52

aparılmasından imtina etdikdə - müvafiq qərarın qəbul olunduğu tarixdən 30 gün

ərzində fonda yeni idarəçi və ya depozitar cəlb olunmadıqda;

47.3.5. qapalı paylı investisiya fondunun pay sahiblərinin ümumi yığıncağı

tərəfindən fondun ləğvi haqqında qərar qəbul edildikdə.

47.4. Paylı investisiya fondu ləğv olunarkən idarəçinin və depozitarın

nümayəndələrindən ibarət olan ləğvetmə komissiyası yaradılır. Nəzarət orqanı

paylı investisiya fondunun ləğv olunmasına nəzarət məqsədi ilə öz nümayəndəsini

fondun ləğvetmə komissiyasına daxil edə bilər. Nəzarət orqanı fondun

qanunvericiliyə uyğun qaydada ləğv olunması üzrə icrası məcburi olan göstərişlər

verə bilər.

47.5. Paylı investisiya fondunun ləğvi idarəçinin və ya depozitarın

lisenziyasının dayandırılması və ya ləğvi ilə bağlı olduqda, onların nümayəndələri

fondun ləğvetmə komissiyasına daxil edilmir. İdarəçinin və depozitarın

lisenziyaları eyni zamanda ləğv olunduqda, fondun ləğvi mərkəzi depozitar və ya

nəzarət orqanının müəyyən etdiyi depozitar tərəfindən icra olunur.

47.6. Paylı investisiya fondunun ləğvi barədə qərarın qəbul edildiyi tarixdən

etibarən 5 iş günü ərzində ləğvetmə komissiyası aşağıdakıları edir:

47.6.1. qəbul olunmuş qərar barədə nəzarət orqanına məlumat verir;

47.6.2. fondun ləğvi və müvafiq ləğvetmə proseduralarının həyata

keçirilməsi şərtləri barədə pay sahiblərini, depozitarı, kreditorları və fondun

aktivləri ilə bağlı icra olunmamış əqdlər üzrə kontragentləri fondun qaydalarında

göstərilmiş kütləvi informasiya vasitələrində dərc etməklə məlumatlandırır;

47.6.3. fondun payları ilə bütün əməliyyatların qərarda göstərilmiş tarixdən

etibarən dayandırılması haqqında depozitara göstəriş verir.

47.7. Kreditorların paylı investisiya fondunun aktivləri hesabına ödəniləcək

tələblərinin irəli sürülməsi müddəti fondun ləğv edilməsi barədə məlumatın dərc

edildiyi gündən başlayaraq, ən azı 60 gün təşkil edir.

47.8. Ləğvetmə komissiyası kreditorların paylı investisiya fondunun

aktivləri hesabına ödəniləcək tələblərinin irəli sürülməsi müddəti başa çatdıqdan

sonra və onlarla hesablaşmaların aparılmasından əvvəl depozitarla birgə fondun

balansını təsdiq edir və nəzarət orqanına təqdim edir.

47.9. Ləğvetmə komissiyası bu Qanuna və fondun qaydalarına müvafiq

olaraq fondun aktivlərinin satışını, fondun kreditorları ilə hesablaşmaların

aparılmasını, ləğvetmə ilə bağlı xərclərin ödənilməsini və ləğvetmədən sonra qalan

pul vəsaitlərinin pay sahibləri arasında bölüşdürülməsini təmin edir.53

47.10. Paylı investisiya fondunun ləğvi zamanı fondu təşkil edən və onun

aktivlərinin satışı nəticəsində əldə olunan pul vəsaitləri aşağıdakı növbəliliklə

ödənilir:

47.10.1. ləğvetmə komissiyasına - ləğvetmə ilə bağlı xərclər;

47.10.2. fondun ləğvi üçün əsasın yarandığı günədək payların geri satın

alınması ilə bağlı sifarişləri qəbul olunmuş şəxslərə ödənilməli olan pul vəsaitləri;

47.10.3. tələbləri fondun aktivləri hesabına ödənilməli olan üçüncü şəxslərə

fondun ləğvi barədə qərarın qəbul edildiyi tarixədək hesablanmış pul vəsaitləri;

47.10.4. pay sahiblərinə - yuxarıdakı hesablaşmalar aparıldıqdan sonra qalan

və onların mülkiyyətindəki payların miqdarına mütənasib olan pul vəsaitləri;

47.10.5. idarəçiyə - fondun ləğvi barədə qərarın qəbul edildiyi tarixədək və

həmin gündən sonrakı müddətə hesablanmış xidmət haqqı (idarəçinin

lisenziyasının ləğv olunması ilə bağlı fondun ləğvi halları istisna olmaqla), habelə

depozitara, auditora və qiymətləndiriciyə (olduqda) - fondun ləğvi barədə qərarın

qəbul edildiyi tarixindən sonrakı müddətə hesablanmış xidmət haqları.

47.11. Paylı investisiya fondunun ləğvi ilə bağlı xərclər fondun aktivlərinin

satışı nəticəsində əldə edilən pul vəsaitlərinin 5 faizindən çox olmayan məbləğdə

ödənilir.

47.12. Paylı investisiya fondunun qiymətli kağızlardan ibarət əmlakı fond

birjası, digər əmlakı isə açıq hərracların keçirilməsi vasitəsilə satılmalıdır. Əmlakın

satışından əldə olunmuş pul vəsaitləri qanunvericiliyə uyğun olaraq paylı

investisiya fondunun bütün öhdəlikləri ödənildikdən sonra pay sahibləri arasında

onlara məxsus paylara mütənasib miqdarda bölüşdürülür.

47.13. Paylı investisiya fondunun ləğvetmə komissiyası müvafiq

hesablaşmaların aparılması başa çatdıqdan sonra 5 iş günü ərzində nəzarət

orqanına fondun ləğvi barədə məlumatı, habelə fondun bütün aktivlərinin

bölüşdürülməsi və pay sahiblərinin reyestrinə xitam verilməsi barədə depozitarın

və reyestrsaxlayıcının bildirişlərini təqdim edir. Nəzarət orqanı təqdim olunmuş

məlumatlar əsasında investisiya fondlarının dövlət reyestrində fondun ləğvi ilə

əlaqədar müvafiq qeyd aparır.54

X fəsil

İnvestisiya fondlarının fəaliyyətinin dövlət tənzimlənməsi və nəzarəti

Maddə 48. İnvestisiya fondlarının fəaliyyətinin dövlət tənzimlənməsi və

nəzarəti

48.1. İnvestisiya fondlarının fəaliyyətinin dövlət tənzimlənməsi və nəzarəti

məqsədi ilə aşağıdakılar həyata keçirilir:

48.1.1. səhmdar investisiya fondu və aktivlərin idarə edilməsi üzrə

fəaliyyətlərə lisenziya verilir və qanunvericiliklə müəyyən edilmiş hallarda

verilmiş lisenziyalar ləğv edilir;

48.1.2. bu Qanun və digər qanunvericilik aktları ilə nəzərdə tutulmuş

qaydada və hallarda investisiya fondlarının, idarəçinin və depozitarın fəaliyyətinin

tənzimlənməsi üzrə normativ hüquqi aktlar qəbul edilir;

48.1.3. investisiya fondlarının dövlət reyestri aparılır;

48.1.4. investisiya fondlarında pay sahiblərinin reyestrinin təşkili və

aparılması qaydaları müəyyən edilir;

48.1.5. investisiya fondlarının və idarəçinin hesabatlarına dair tələblər,

habelə onların təqdim edilməsi və açıqlanması qaydaları müəyyən edilir;

48.1.6. səhmdar investisiya fondu və ya idarəçinin icra orqanlarının

üzvlərinin, aktivlərin idarə edilməsini həyata keçirən əməkdaşlarının

attestasiyasına dair tələblər və attestasiya qaydaları müəyyən edilir və attestasiya

keçirilir;

48.1.7. səhmdar investisiya fondunun investisiya bəyannaməsi, ona əlavə və

dəyişikliklər qeydiyyata alınır;

48.1.8. paylı investisiya fondunun idarə edilməsi qaydaları, həmin qaydalara

əlavə və dəyişikliklər qeydiyyata alınır;

48.1.9. bu Qanunla müəyyən edilmiş hallarda investisiya fond paylarının

alqı-satqısının və geri satın alınmasının dayandırılmasına dair qərar qəbul edilir;

48.1.10. investorların hüquqlarının müdafiəsi, habelə investisiya fondlarının

fəaliyyətinə nəzarət məqsədi ilə investisiya fondlarından, idarəçidən və

depozitardan hesabatlar alınır, zəruri məlumat və sənədlər tələb edilir, bu Qanunla

müəyyən edilmiş qaydada yoxlamalar keçirilir;

48.1.11. investisiya fondu və aktivlərin idarə edilməsi ilə bağlı

qanunvericiliyin tələblərinin pozulması halları ilə bağlı şikayətlərə baxılır;55

48.1.12. səhmdar investisiya fondları, idarəçilər və depozitarlar tərəfindən bu

Qanuna, digər qanunvericilik aktlarına, nizamnamə və ya paylı investisiya

fondunun idarə edilməsi haqqında müqaviləyə əməl edilməsinə nəzarət edilir,

onların pozulması halları aşkar edildikdə həmin pozuntuların aradan qaldırılması

üçün icrası məcburi göstərişlər verilir;

48.1.13. investorların hüquqlarının qorunmasına və ya qiymətli kağızlar

bazarının təhlükəsizliyinin təmin edilməsinə yönəlmiş icrası məcburi göstərişlər

verilir və onların icrasına nəzarət edilir;

48.1.14. investisiya fondlarının fəaliyyətinə dair qanunvericiliyin tələblərini

pozan şəxslər inzibati məsuliyyətə cəlb edilir, barələrində inzibati tənbeh tədbirləri

tətbiq edilir;

48.1.15. bu Qanunla müəyyən edilmiş qaydada lisenziya almadan investisiya

fondu fəaliyyəti və aktivlərin idarə edilməsi fəaliyyəti ilə məşğul olan hüquqi və

fiziki şəxslərin fəaliyyətlərinin dayandırılması və qadağan edilməsi üçün

məhkəməyə, yaxud müvafiq hüquq mühafizə orqanlarına müraciət edilir;

48.1.16. bu Qanunla müəyyən edilmiş hallarda investisiya fondunun

məhkəmə qaydasında ləğvi tələbi ilə məhkəməyə müraciət olunur;

48.1.17. investisiya fondlarının fəaliyyəti sahəsinə aid qanunvericiliklə

müəyyən edilmiş digər vəzifələr həyata keçirilir.

48.2. Dövlət tənzimlənməsi və nəzarəti həyata keçirilərkən nəzarət orqanının

vəzifəli şəxsi, onun əməkdaşı, təyin edilmiş əmlak inzibatçısı investisiya fondu

fəaliyyəti sahəsində tənzimləmə və nəzarətlə bağlı səlahiyyətlərini, habelə

ləğvetmə üzrə funksiyalarını yerinə yetirərkən, qanunazidd olması və qəsdən zərər

vurmağa yönəlməsi qanunvericiliyə uyğun qaydada sübuta yetirilməyən hərəkəti

(hərəkətsizliyi) nəticəsində yaranan zərərlərə görə məsuliyyət daşımırlar.

Maddə 49. Yerində yoxlamaların həyata keçirilməsi

49.1. Nəzarət orqanı səhmdar investisiya fondları, idarəçilər, xarici

investisiya fondları və idarəçilərin nümayəndəlikləri və ya depozitarlar tərəfindən

bu Qanuna əməl edilməsini, həmçinin investisiya fondlarının maliyyə sabitliyini

araşdırmaq məqsədi ilə yerində yoxlamalar keçirir. Yerində yoxlamalar növbəti və

növbədən kənar ola bilər.

49.2. Növbəti yerində yoxlamalar iki ildə bir dəfədən az olmayaraq nəzarət

orqanının müəyyən etdiyi qrafik üzrə aparılır.

49.3. Növbədən kənar yerində yoxlamalar nəzarət orqanının əsaslandırılmış

qərarı ilə həyata keçirilir.56

49.4. Yerində yoxlamanın həyata keçirilməsinə dair nəzarət orqanının

qərarında aşağıdakılar göstərilməlidir:

49.4.1. yerində yoxlanılması təyin edilən hüquqi şəxsin adı;

49.4.2. yoxlanılacaq fəaliyyət dövrü;

49.4.3. yoxlamanın müddəti, başlanma və başa çatdırılma tarixləri;

49.4.4. yoxlama aparılması tapşırılan yoxlayıcının (yoxlayıcıların) adı,

soyadı, atasının adı və nəzarət orqanında tutduğu vəzifə.

49.5. Yerində yoxlama 45 iş gündən çox olmayan müddətə təyin edilir.

Yoxlamanın müddəti onun başa çatdırılması üçün kifayət etmədikdə, nəzarət

orqanının rəhbərinin qərarı ilə həmin müddət 60 iş gününədək uzadıla bilər.

49.6. Yerində yoxlama zamanı yoxlayıcı (yoxlayıcılar) aşağıdakı

hüquqlardan istifadə edir:

49.6.1. yerində yoxlanılması təyin edilən subyektin fəaliyyəti ilə bağlı bütün

sənədləri, o cümlədən ilkin uçot sənədlərini, mühasibat uçotu registrlərini,

kitablarını, jurnallarını, hesablama texnikasında, mühasibat uçotu proqramlarında

və başqa məlumat daşıyıcılarında olan məlumatları yoxlamaq;

49.6.2. zərurət olduqda, yoxlamaya aid olan məsələlərlə bağlı xüsusi bilik

və təcrübəyə malik olan ekspert və mütəxəssisləri, o cümlədən tərcüməçiləri

müvafiq xidmətlər göstərmələri üçün cəlb etmək;

49.6.3. yoxlanılan subyektdən sənədlərin əslinin təqdim olunmasını tələb

etmək, müvafiq sənədlərin surətini götürmək;

49.6.4 aşağıda göstərilən şəxslərə yazılı sorğu verməklə, yoxlamanın

aparılması üçün lazım olan sənədləri, məlumatları, rəyləri, izahatları, arayışları

əldə etmək:

49.6.4.1. yoxlanılan subyektin rəhbər və adi işçilərinə;

49.6.4.2. yoxlanılan subyektdə mühüm iştirak payına malik olan və ya

nizamnamə kapitalında yoxlanılan subyektin mühüm iştirak payı olan şəxslərə;

49.6.4.3. yoxlanılan subyektin depozitarına, auditoruna və

qiymətləndiricisinə.

49.7. Yoxlanılan subyekt nəzarət orqanına yoxlamanın aparılmasına kömək

etməli, yoxlayıcıların bütün sənədlərlə maneəsiz tanışlığına və məlumat 57

mənbələrinə daxil olmasına, işçilərinin tələb edilən məlumat, izahat və rəy

verməsinə şərait yaratmalıdır;

49.8. Yoxlayıcı kommersiya sirri hesab edilən məlumatları yaymağa görə

qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada məsuliyyət daşıyır.

49.9. Yoxlayıcı yerində yoxlamanın nəticələrinə dair yoxlama aktı tərtib

edir. Yoxlama aktı yoxlanılan subyektin rəhbərliyi ilə müzakirə edilir, yoxlayıcı və

yoxlanılan subyektin rəhbər şəxsləri tərəfindən imzalanaraq rəsmiləşdirilir.

Yoxlanılan subyektin rəhbərliyi yoxlama aktında aktdakı razılaşmadığı məsələlərlə

bağlı qeydlər apara və etirazını əsaslandıran sənədlərə əlavə olunan izahatını

nəzarət orqanına təqdim edə bilər.

Maddə 50. Nəzarət orqanının qərarlarından şikayət

50.1. Nəzarət orqanının bu Qanunun tətbiqi ilə bağlı qərarlarından və

fəaliyyətindən məhkəməyə şikayət edilə bilər.

50.2. Bu Qanunun 50.1-ci maddəsində nəzərdə tutulmuş şikayətin

verilməsi nəzarət orqanının bu Qanunun tətbiqi ilə bağlı fəaliyyətini

məhdudlaşdırmır.

Maddə 51. İnvestisiya fondlarının fəaliyyətinə nəzarətin

maliyyələşdirilməsi

51.1. İnvestisiya fondlarının fəaliyyəti sahəsində nəzarət orqanının

tənzimləmə və nəzarət funksiyalarının həyata keçirməsi aşağıdakı mənbələrdən

maliyyələşdirilir:

51.1.1. dövlət büdcəsinin vəsaitləri;

51.1.2. peşəkar iştirakçılara səhmdar investisiya fondlarının səhmləri və ya

paylı investisiya fondlarının payları ilə aparılan hər bir əməliyyat üzrə ödənilən

haqqların 0,3 faizi həcmində məcburi ayırmalar.

51.2. Bu Qanunun 51.1.2-ci maddəsində nəzərdə tutulmuş ayırmalar yalnız

aşağıdakı məqsədlər üçün istifadə edilə bilər:

51.2.1. nəzarət orqanının tənzimləmə və nəzarət funksiyalarının həyata

keçirilməsinə cəlb edilmiş dövlət qulluqçularının maddi həvəsləndirilməsi;

51.2.2. nəzarət orqanının tənzimləmə və nəzarət funksiyalarını həyata

keçirməsi üçün maddi-texniki imkanlarının genişləndirilməsi;

51.2.3. nəzarət orqanının tənzimləmə və nəzarət funksiyalarının həyata

keçirilməsinə cəlb edilmiş mütəxəssislərinin ixtisasının artırılması, o cümlədən 58

beynəlxalq konfranslarda, seminarlarda, təlim kurslarında və digər tədbirlərdə

iştirakının təmin edilməsi;

51.2.4. investisiya fondu fəaliyyətinin təbliğatı və təşviqatı işlərinin həyata

keçirilməsi.

XI fəsil

Yekun müddəalar

Maddə 52. Sənədlərin saxlanması qaydası və müddəti

52.1. Səhmdar investisiya fondu və idarəçi investorlarla bağlanmış və icra

edilmiş müqavilələr (əqdlər) üzrə müvafiq sənədlərin, o cümlədən elektron

daşıyıcılarda olan məlumatların, habelə fəaliyyətlərini əks etdirən digər sənədlərin,

qanunvericiliklə müəyyən edilmiş qaydada və müddət ərzində uçotunu aparmalı və

saxlanmasını təmin etməlidirlər.

52.2. Saxlanması tələb olunan sənədlərin siyahısı və onların saxlanma

müddətləri arxiv idarələri ilə razılaşdırılmaqla, nəzarət orqanı tərəfindən müəyyən

edilir.

Maddə 53. Cinayət yolu ilə əldə edilmiş pul vəsaitlərinin və ya digər

əmlakın leqallaşdırılmasının və terrorçuluğun maliyyələşdirilməsinin

qarşısının alınması

53.1. İnvestisiya fondu cinayət yolu ilə əldə edilmiş pul vəsaitlərinin və ya

digər əmlakın leqallaşdırılmasına və terrorçuluğun maliyyələşdirilməsinə qarşı

monitorinq olunmalı pul vəsaitləri və digər əməliyyatlar barədə məlumatları

maliyyə monitorinq orqanına təqdim edir, özünün daxili nəzarət sistemini

hazırlayır və tətbiq edir.

53.2. İnvestisiya fondu qanunla müəyyən edilmiş hallarda və qaydada

müştərinin, benefisiarın və səlahiyyətli nümayəndənin eyniləşdirilməsi, habelə

onlar barədə əldə olunmuş eyniləşdirilmə məlumatlarının verifikasiyası üçün

tədbirlər görməli, məlumatın sənədləşdirilməsi və saxlanılması tələblərinə əməl

etməlidir.

53.3. Bu Qanunun 53.1 və 53.2-ci maddələrində göstərilən tələblərdən başqa

digər tələblər “Cinayət yolu ilə əldə edilmiş pul vəsaitlərinin və ya digər əmlakın

leqallaşdırılmasına və terrorçuluğun maliyyələşdirilməsinə qarşı mübarizə

haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanunu və digər normativ hüquqi aktlarla

müəyyən edilir. 59

Maddə 54. Məsuliyyət

54.1. Bu Qanunun tələblərini pozan şəxslər müvafiq qanunvericiliklə

müəyyən edilmiş qaydada məsuliyyət daşıyırlar.

Maddə 55. Qanunun qüvvəyə minməsi

55.1. Bu Qanun dərc edildiyi gündən qüvvəyə minir.

55.2. Bu Qanunun qüvvəyə minməsi ilə əlaqədar “İnvestisiya fondları

haqqında” 1999-cu il 30 noyabr tarixli 766-İQ nömrəli Azərbaycan

Respublikasının Qanunu qüvvədən düşmüş hesab edilir.

_________________