İqtisadiyyat nəyi öyrənir? a Kommersiya fəaliyyətini
Yüklə 179,07 Kb. Pdf görüntüsü
|
130 İstehlak dəyəri nəyə deyilir? a) Əmtəənin bu və ya digər miqdar nisbətlərində mübadilə olunmaq qabiliyyətidir. b) Əmtəənin insanın bu və ya digər tələbatını ödəmək qabiliyyətidir. c) Sahədaxili rəqabət nəticəsində formalaşır, dəyərin ictimai zəruri əmək məsrəflərinin funksiyası kimi istifadəsinin xüsusi keyfiyyət formasıdır d) Nemətin iqtisadi faydalılığı və onun istehsalına sərf olunan iqtisadi məsrəflərin vəhdətidir. e) Həm istehsal şərtləri ilə həm də bazar şərtləri ilə müəyyən olunur, əməyin ictimai zəruri məsrəflərini, bazarda əmtəə təklifi şəklində təzahür edən istehsal olunmuş əmtəələrin kütləsini əks etdirir. 131 Dəyərlilik nəyə deyilir? a) Əmtəənin bu və ya digər miqdar nisbətlərində mübadilə olunmaq qabiliyyətidir. b) Əmtəənin insanın bu və ya digər tələbatını ödəmək qabiliyyətidir. c) Sahədaxili rəqabət nəticəsində formalaşır, dəyərin ictimai zəruri əmək məsrəflərinin funksiyası kimi istifadəsinin xüsusi keyfiyyət formasıdır d) Nemətin iqtisadi faydalılığı və onun istehsalına sərf olunan iqtisadi məsrəflərin vəhdətidir. e) Həm istehsal şərtləri ilə həm də bazar şərtləri ilə müəyyən olunur, əməyin ictimai zəruri məsrəflərini, bazarda əmtəə təklifi şəklində təzahür edən istehsal olunmuş əmtəələrin kütləsini əks etdirir; 132
Bazar münasibətləri nə ilə xarakterizə olunur? a) Alıcılar və satıcılarla, onların kəmiyyət və keyfiyyətləri ilə. b) Satıcıların və istehsalçıların öz xərclərinin ödənilməsi, onların gəlir əldə etməsi, həmçinin alıcıların tədiyyə qabiliyyətli tələbatlarının azad, qarşılıqlı razılaşma, əvəzləmə, ekvivalentlik, rəqabət əsasında ödənilməsi ilə. c) Əmtəələrin və xidmətlərin fərdlərin tələbata uyğunluqları nəticəsində tələbin ödənilməsi ilə. d) Ticarət, biznes və kommersiya ilə. e) Ticarət kapitalının fəaliyyəti ilə. 133 İnkişaf tarixinə görə bazarın növlərinə hansılar aiddir? a) İnkişaf etməmiş, azad, tənzimlənən, və deformasiya edilmiş. b) Təkmil, qeyri təkmil c) İnhisarçı, oliqapoliq d) Tarazlı, ifrat e) Leqal, qeyri leqal 134
Alıcı bazarı, satıcı bazarı, dövlət təşkilatları bazarı, aralıq satıcı - vasitəçilər bazarı hansı meyarlara görə bazarların təsnifatıdır? a) Rəqabətin məhdudlaşdırılması dərəcəsinə görə b) Subyektlərinə görə c) Mükəmməllik səviyyəsinə görə d) İctimai əmək bölgüsünə görə e) Qüvvədə olan qanunvericiliyə uyğunluğuna görə 135
Bazar subyektlərinin maraqlarını əks etdirən və əmək məhsullarının mübadiləsini təmin edən əmtəə və pulların hərəkəti ilə əlaqədar alıcı və satıcılar, həmçinin ticarət vasitəçiləri arasında konkret iqtisadi münasibətlərin məcmusu necə adlanır? a) Bazar b) Bazarın quruluşu c) Bazar infrastrukturu d) Birja
e) Sövdələşmə 136
Mənimsəmə formasına görə mülkiyyətin hansı formaları vardır? a) xüsusi, dövlət birgə b) fərdi, kollektiv, dövlət c) koporativ, kollektiv, xüsusi d) bələdiyyə, dövlət, səhmdar e) şəxsi, fərdi, birgə 137 Müəssisələrin iri, orta, xırda müəssisələr kimi təsnifatı hansı meyarlar üzrə aparılır? a) Mülkiyyətin xüsusiyyətinə görə. b) Subyektin xarakterinə görə. c) Kapitalin təmərgüzləşməsi səviyyəsinə görə. d) Biznes fəaliyyətinin xüsusiyyətlərinə görə. e) Fəaliyyət sahələrinin xüsusiyyətləinə görə. 138 İnsanların məhsulun realizə edilməsi və ticarət mənfəətinin əldə olunmasına yönəlmiş ticarət fəaliyyəti necə adlanır? a) Sahibkarlıq b) Kommersiya c) Biznes d) Menecment e) Marketing 139 İctimai təsərrüfatın əsas formalarına hansılar aiddir? a) Natural, bazar (əmtəə), inzibati amirlik. b) İbtidai icma, quldarlıq. c) Sadə və inkişaf etmiş. d) Feodalizm, kapitalzm. e) Plan direktiv, normativ. 140
Birja latın sözü «bursa» olub: a) pul kisəsi deməkdir b) fond birjasının üzvü olan şəxs deməkdir c) mənası imza deməkdir d) kiçik mənasını daşıyır e) idarəetmə mənasını daşıyır 141 Təklifi müəyyən edən amillərə hansılar aiddir? I. Əmtəənin qiyməti, resursların qiyməti. II. Gəlir, zövqlər, gözləmələr. III. Texnologiyanın xarakteri, vergilər. IV. Maliyyə yardımları, satıcıların sayı. V. Tamamlayıcı əmtəələrin qiyməti, əvəzedici əmtəələrin qiyməti, alıcıların sayı. a) I, II b) I, III, IV c) I, III, IV d) II, III, V e) III, IV, V 142
İqtisadi nəzəriyyənin tədqiqat subyektinə hansılar aiddir? a) İnsan, bir qurup insan, dövlət. b) İstehlakılar, firmalar. c) İqtisadi münasibətlər. d) İqtisadi hadisə və proseslər. e) İqtisadi davranışlar. 143 Aşağıdakılardan biri dünyanın ən iri və məşhur fond birjasıdır: a) Paris b) Ankara c) Tokio d) Berlin e) Pekin 144
Tələb elastikdi a) əmtəənin qiyməti artdıqca tələb artır b) əmtəənin qiymətinin hər hansı dəyişməsi tələbin həcminə təsir göstərmir c) qiymətin aşağı düşməsi tələbin artmasına səbəb olur d) qiymətin aşağı düşməsindən tələb daha sürətlə artır e) qiymətin aşağı düşməsində tələbin həcmi sabit qalır 145
Inhisarların yaranması səbəbləri hansılardır? a) iqtisadiyyatın inkişafı b) sahibkarların gəlirlərinin artması c) alıcıların sayının artması d) kapitalın təmərküzləşməsi və mərkəzləşməsi e) dövlətin iqtisadi siyasəti 146 İqtisadiyyatda bir şeyin dəyəri: a) Xərclədiyini qazanmaqdır b) Onu əldə etmək üçün imtina olunan digər şeyin dəyəri ilə ölçülür c) Vaxtla ölçülür d) Hər zaman insanın fikirləşdiyindən yüksəkdir e) Ölkələrin siyasi vəziyyətindən asılıdır 147
Mənfəət nədir? a) Qiymətin miqdarı b) Qiymətlə orta gəlirin fərqi c) Məcmuu gəlirlə orta xərcin fərqi d) Məcmuu gəlirlə məcmuu xərcin fərqi e) müəssisənin gəliri 148 Bunlardan biri əsas mülkiyyət formasıdır. a) kollektiv mülkiyyət b) intellektual mülkiyyət c) kooperativ mülkiyyət d) dövlət mülkiyyəti e) qarışıq mülkiyyət 149
Bazar iqtisadiyyatında iqtisadi fəaliyyətə nə rəhbərlik edit? a) Dövlət b) Qiymətlər c) Mərkəzi planlaşdırma d) Kooperasiyalar e) Hüquqi qanunlar 150 Mənfəət kütləsi 36 manat, istehsal xərcləri 900 manat olduqda mənfəət normasını hesablayın. A) 23%
B) 13% C) 3%
D) 4% E) 43%
151 Sual: Iqtisadi məktəblər içərisində ilk dəfə olaraq öz təhlilini tədavül dairəsindən istehsal dairəsinə keçirən hansıdır? a)keynsçilik b)marksizm c)marjinalizm d)merkantilizm e)fiziokratlar 152 Rəqabətin tipləri: a)azad bazar rəqabəti b)təkmil və qeyri-təkmil rəqabət c)duapoliya d)inhisar rəqabəti e)inhisar rəqabəti 153
Bazarda tələbin formalaşmasını əks etdirir, onun kəmiyyət dəyişkənliyinin parametrini müəyyən edir: a)istehlakçı tələbatı b)istehlakçı davranışı c)istehlakçı təklifi d)istehlakçı tələbi e)hamısı düzdür
154 Iqtisadi nemətlərin yaradılması prosesi: a)istehlak b)tələbat c)istehsal d)tələb
e)təklif 155
Istehsal fəaliyyətinin miqyasına (həcminə) müvafiq olaraq sahibkarlığın formaları: a)birgə b)kiçik, orta, iri c)kollektiv d)xüsusi (fərdi) 156 Mikroiqtisadi tənzimləmə mexanizmi: a)müəssisədə istehsalın təşkilinin və idarəedilməsinin forma və metodlarının məcmusudur, b)işgüzar fəaliyyətin həyata keçirilməsinə təsir göstərən şəraitin və hüquqi, iqtisadi, təşkilati və sosial amillərin məcmusudur, c)öz imkanlarını, cəlb edilmiş resursları və maliyyə vəsaitlərini düzgün qiymətləndirə bilməkdir, d)işçinin əmək haqqını ölkə qanunvericiliyi ilə müəyyən olunmuş minimum məbləğdən az olmayan səviyyədə ödəməkdir, e)qanunvericilikdə müəyyən edilmiş vergiləri, dövlət sığorta, sosial müdafiə və digər fondlara ayırmaları ödəməkdir. 157 Bazar iqtisadiyyatının sosial yönümlüyünü əks etdirən model: a)Amerika modeli b)Isveç modeli c)Alman modeli d)Yapon modeli e)heç biri doğru deyil 158
Tələb qanunu hansı asılılığı ifadə edir? a)tələbin həcmi ilə qiymət arasındakı asılılıq b)tələblə təklif arasındakı asılılıq c)alıcılıarın sayı ilə əmtəələrin miqdarı arasındakı asılılıq d)qiymətlə alıcıların sayı arasındakı asılılıq e)təkliflə alıcıların sayı arasındakı asılılıq 159 Aşağıdakı amillərin hansı tələbi daha çox stimullaşdırılır? a)qiymətin aşağı olması b)əmtəələrin bolluğu c)əmtəələrin çatışmazlığı d)dövlətin sosial yardımı e)insanların tələbatı 160
Tələb elastikdir: a)əmtəənin qiyməti artdıqca tələb artır b)əmtəənin qiymətinin hər hansı dəyişməsi tələbin həcminə təsir göstərmir c)qiymətin aşağı düşməsi tələbin artmasına səbəb olur d)qiymətin aşağı düşməsindən tələb daha sürətlə artır e)qiymətin aşağı düşməsindən tələbin həcmi sabit qalır 161
Qiymət nəyə deyilir? a)alıcının əmtəə üçün təklif etdiyi pulun məbləğinə b)əmtəə dəyərinin pulla ifadəsinə c)əmtəənin maya dəyərinin pulla ifadəsinə d)satıcının öz əmtəəsi üçün tələb etdiyi pulun məbləğinə e)bütün xərclərin cəminə 162 Bazar tarazlığı nədir? a)normal qiymətdir b)təklif qiymətidir c)tələb və təklifin üst-üstə düşməsi ilə yaranan müvazinətlikdir d)dövlətin tənzimləyici qiymətləridir e)istehsal xərcləridir 163
İnhisarların yaranması səbəbləri hansılardır? a)iqtisadiyyatın inkişafı b)sahibkarların gəlirlərinin artması c)alıcıların sayının artması d)kapitalın təmərküzləşməsi və mərkəzləşməsi e)dövlətin iqtisadi siyasəti 164 Dövlət hansı yolla inhisarların fəaliyyətinə mane olur? a)bazarı tənzimləməklə b)qiymətləri tənzimləməklə c)antiinhisar siyasəti həyata keçirməklə d)iqtisadiyyatın sahə quruluşunu tənzimləməklə e)iqtisadiyyatın ərazi quruluşunu təkmilləşdirməklə 165
Dəyişən xərclərə aid olan amillər: a)elektrik enerjisi b)xammal c)hamısı doğrudur d)heç biri doğru deyil e)yanacaq 166 Dəyişən məsrəflər-bu: a)istehsal həcminin dəyişilməsindən asılı olmayaraq sərf edilən xərclər b)istehsal həcminin dəyişməsi ilə dəyişən xərclər c)aşkar və məxfi xərclər d)istehsalın alternativ məsrəfləri e)idarə işçilərinin əmək haqqı 167
Orta sabit məsrəflər: a)xammala, avadanlığa, əmək haqqına sərf olunan itkilər b)məhsulun vahidinə sərf olunan mühasibat xərcləri c)məhsulun hər bir vahidinə sərf olunan sabit xərclər d)məhsul vahidinə sərf olunan iqtisadi məsrəflər e)hamısı düzdür 168 Faydalılığın ölçülməsinə iki əsas yanaşma: a)istehsal və qeyri-istehsal b)marksist və klassik c)keynsçi və monetar d)keynsçi və neoliberal e)ordinalist və kardinalist 169
İstehsal amilləri üzrə gəlirlər: a)sahibkar gəliri, faiz b)kapital, mənfəət, renta c)əmək haqqı, renta, mənfəət (faiz), sahibkar gəliri d)kapital, əmək, sahibkar gəliri e)əmək, kapital, renta 170 İdarəеtmə sistеmi əsasən hansı prinsiplərə əsalanır? a)rəhbərlik prinsipinə b)sistеmlik və komplеkslik prinsipinə c)plan prinsipinə d)proqnoz prinsipinə e)normativ prinsipə 171
Marketinq-bu: a)firmanın idarəedilməsinin prinsip, forma və metodları sistemidir b)konkret bazarların tədqiqinə və proqnozlaşdırılmasına yönəlmiş məhsul istehsalı və satışının kompleks sistemidir c)gəlir əldə etmək məqsədilə yenilikdən, riskdən, ixtisarçılıqdan istifadə edilən təsərrüfat fəaliyyətidir d)mənfəət və şəxsi gəlir gətirən iş və ya istənilən fəaliyyət növüdür e)insanların məhsulun realizə edilməsi və ticarət mənfəətinin əldə olunmasına yönəlmiş ticarət fəaliyyətidir 172
Ekonomiksın inkişaf mərhələlərinə aid deyil: a)neoklassik istiqamət b)keynsçilik və onun təkamülü c)monetarizm, təklif iqtisadiyyatı d)merkantilizm e)ekonomiksın tənqidi-institusionalizm və neoinstitusionalizm 173 Bu mülkiyyət formaları xüsusi mülkiyyətin bir qolu kimi təzahür edirlər: a)şəxsi və fərdi b)xüsusi və şəxsi c)fərdi və xüsusi d)xüsusi və kooperativ e)xüsusi və birgə 174
İnzibati-mərkəzləşdirilmiş sistemin xarakterik xüsusiyyətlərinə aid deyil: a)istehsal vasitələri üzərində ictimai mülkiyyət b)istehsalçının istehlakçı üzərində hökmranlığı c)nemətlərin istehsalının ictimai tələbatdan geri qalması d)istehlak predmetlərinin bölgüsünün mərkəzləşdirilməsi e)istehlakçıların istehsalçılar üzərində suverenliyi 175 Azərbaycanda bazar iqtisadiyyatına keçid dövrünə başlanmışdır: a)1990 b)1989
c)1991 d)1988
e)1992 176
Qeyri-maddi nemətlər istehsalı sahəsinə aid deyil: a)təhsil, b)səhiyyə, c)kənd təsərrüfatı, d)elm, e)mədəniyyət 177 Tədqiqat metodlarına aid deyil: a) analiz-sintez, b)induksiya-deduksiya, c)elmi abstraksiya, d) eksperiment, e)rəqabət 178
İqtisadi sistemin formalarına aid deyil: a)ənənəvi, b)inzibati-amirlik, c)bazar, d)qapalı, e)qarışıq 179 Özəlləşdirmənin məqsədinə aid deyil: a)iqtisadiyyatin liberallaşdirilmasi b)sahibkarliğin inkişafi c)rəqabətin formalaşdirilmasi d)investisiya cəlbi e)mərkəzləşdirilmə 180
Azərbaycan respublikasinin konstitusiyasinda təsbit olunmuş mülkiyyət formalari : a)dövlət, xüsusi, bələdiyyə. b)dövlət, firma, şəxsi . c)fərdi , dövlət, xüsusi. d)özəl, dövlət , hərbi. e)fərdi , xüsusi, bələdiyyə. 181
Bazar Iqtisadiyyatinin Formalaşmasina aid deyil: a)Mülkiyyətin çox böyük hissəsinin dövlətin tabeliyindən çıxarılması b)İnzibati-amirlik idarəetmə metodlarından imtina edilməsi və idarəetmənin demokratikləşdirilməsi c)Sərbəst və tənzimlənən qiymətlərdən istifadə edilməsi d)Ölkənin sosial-iqtisadi inkişafında mühüm rol oynayan vergi sisteminin yaradılması e)Mərkəzləşdirilmə prinsipinə əsasən istehsalın planlaşdırılması 182 Liberal iqtisadi Modelə (Amerika Modelinə) aid deyil: a)Iqtisadiyyatda dövlətin kiçik payi b)Dövlətin məhdud tənzimlənməsi c)Kəskin sosial təbəqələşmə d)Gəlirlərdə ciddi fərqlər e)Sosial problemlərin həllində dövlətin güclü təsiri
183 Sosial demokrat modelə (isveç modelinə) aid deyil: a)Dövlət mülkiyyətinin nisbi yüksək çəkisi b)Milli gəlirin böyük hissəsinin dövlət tərəfindən bölgüsü c)Əmlak bərabərsizliyinin məhdudlaşdirilmasi d)Iqtisadiyyatda dövlətin kiçik payi e)Bəzi hallarda qiymətlərin formalaşmasina dövlət müdaxiləsi 184
Sahibkarliq fəaliyyətinin əsas funksiyalarına aid deyil: a)İqtisadi fəaliyyət üçün zəruri olan bütün resursları bir yerə toplamaq b)Yenilikçilik c)Risk
d)İnhisarlıq e)İqtisadi fəaliyyətin ən əsas məsələləri üzrə qərarlar qəbul etmək 185 Mülkiyyətin iqtisadi məzmunu hansı anlayışlarla ifadə olunur? a) Sərəncam vermək,yiyələnmək, istifadə etmək, mənimsəmək. b) Təsnifat subyektləri, müəssisələr, zavod və fabriklər. c) Əmlak, sahibkarlıq, sərvət. d) Hüquqi təminat, özəlləşdirmə,milliləşdirmə. e) Gəlir və onun müxtəlif formaları. 186
Əmtəə təsərrüfatının təşkilati formaları hansılardır? a) Müəssisələr, zavodlar, digər təsərrüfatlar. b) Sadə, kapitalist, planlı. c) Firmalar, kampaniyalar, inhisarlar. d) Səhmdar cəmiyyətlər, korperativlər, fermer təsərrüfatları. e) Xüsusi və dövlət. 187 Pul necə meydana gəlmişdir? a) Bazar iqtisadiyyatının yaranması nəticəsində. b) Əmək bölgüsünün inkişafı nəticəsində. c) Mübadilənin və dəyər formalarının tarixi inkişafı nəticəsində. d) Dövlətin meydana gəlməsi nəticəsində. e) Qızılın istifadəsi nəticəsində. 188
Tələbə təsir edən qeyri-qiymət amillərinə aid deyil : a)alicilarin zövqü b)alicilarin sayi c)alici gözləmələri d)qarşiliqli əvəzedici məhsullarin qiymətləri (substitut əmtəələr) e)topdansatış qiymətləri 189 Təklifə təsir edən qeyri-qiymət amillərinə aid deyil : a)resurslarin qiyməti b) texnologiyanin səviyyəsi c)pərakəndə qiymətlər d) vergilərin həcmi e) saticilarin sayi 190
Əmtəələrin təklifinin 14%, tələbin 30% eyni zamanda yüksəlməsi nə ilə nəticələnir? a) İstehsalın stabilləşməsi və qiymətin aşağı düşməsi ilə. b) Qiymətlərin aşağı düşməsi və əmtəələrin miqdarının azalması ilə. c) Qiymətin stabilləşməsi və istehsalın artması ilə d) Qiymətin artması və əmtəələrin miqdarının azaldılması ilə. e) Qiymətlərin aşağı salınması və əmtəənin miqdarının artırılması ilə.
191 Bazar iqtisadiyyatının hansı modelləri vardır? a) Kortəbii və planlı b) Liberal, sosial-yönümlü, sosial- demokratik. c) Planlı, tənzimlənən, tənzimlənməyən. d) Tarazlı, kortəbii, deformasiyaya uğramış. e) Kapitalist, sosialist, mənəvi. 192
Bazar mexanizminin ünsürləri hansılardır? a) Qiymət, tələb, təklif, rəqabət. b) Sərbəstlik, bərabərlik, mülkiyyət azadlığı, inhisarçılıq. c) Tarazlıq, elastiklik, çeviklik. d) Planlaşdırma, tənzimləmə, təşkilatlanma. e) Subsidiyalar, kreditlər, birjalar. 193 İstehsal xərclərinin hansı tərkib hissələri vardır. a) Ümumi xərclər, sabit xərclər, dəyişən xərclər. b) Fərdi xərclər, ümumi xərclər, dövlət xərcləri. c) İstehsalçının xərcləri, alıcının xərcləri, daşınma xərcləri. d) İlkin xərclər, son xərclər, alternativ xərclər. e) Aşağı və yüksək xərclər 194
Mənfəətin kütləsi 20 man.istehsal xərcləri 80 man olarsa, mənfəətin norması nəyə bərabər olar? a) -25% b) -20% c) -30% d) -10% e) 5% 195
Mikroiqtisadiyyat nə deməkdir? a) Dövlət səviyyəsində təşkil olunan iqtisadiyatdır. b) Kiçik həcmli iqtisadiyyatdır. c) İri həcmli iqtisadiyyatdır d) Təsərrüfat vahidi səviyyəsində iqtisadiyyatdır. e) Yüksək göstəricisi olan iqtisadiyyatdır. 196 İstehsal xərcləri ilə mənfəət arasında neçə asılılıq vardır? a) İstehsal xərcləri azaldıqca, mənfəət artır. b) İstehsal xərcləri azaldıqca, mənfəət də azalır. c) Onların arasında heç bir asılılıq yoxdur. d) İstehsal xərcləri artdıqca mənfəət də artır. e) Sabit gəliri sabit xərclər təmin edir.
197 Menecmentin, idarəetmənin zəruriliyi nə ilə müəyyən olunur? a) Firmanın rəqabət qabiliyyəti olmasının təmin edilməsi ilə. b) Firmanın fəaliyyət həcmi ilə. c) Dövlətin tələbləri ilə. d) Firmanın quruluşu ilə. e) Mənfəəti artırmaq zəruriyəti ilə. 198
Qiymətin müəyyən edilməsində hansı əmək məsrəfləri həlledici rol oynayır?
a) İctimai-zəruri əmək məsrəfləri. b) Qabaqcıl istehsalçıların əmək məsrəfləri. c) Fərdi əmək məsrəfləri. d) Geridə qalan istehsalçıların əmək məsrəfləri. e) Əlavə əmək məsrəfləri. 199
İstehsal xərcləri 20%, mənfəətin kütləsi 10% artmışdır.Mənfəət norması necə dəyişir? a) Artmışdır. b) Dəyişmir. c) Azalmışdır. d) Proporsional olaraq artmışdır. e) Bərabər paylarla artmışdır. 200
Mənfəət norması 20%, mənfəətin kütləsi 20manatdır. Xərclərin məbləğini tapın. a) 100 man. b) 80 man. c) 70 man. d) 90 man. e) 60 man. Yüklə 179,07 Kb. Dostları ilə paylaş:
|