19
ARAYIŞ
Vasif Vaqif oğlu Hüseynov həqiqətən Bakı şəhərində Atatürk prospekti, 35-
ci evin 43-cü mənzilində yaşayır.
Arayış Maliyyə Nazirliyinə təqdim edilmək üçündür.
6№-li Mənzil - İstismar
İdarəsinin rəisi:
Mövzu 4. İŞGÜZAR MƏKTUB MƏDƏNIYYƏTI.
Sual 16.
Epistolyar üslub barədə məlumat verin.
Yunanca – epistole, latınca – epistola sözləri “məktub” deməkdir. Amma
epistolyar üslub təkcə məktubları əhatə etmir. Epistolyar üslub ən mübahisəli
üslubdur. Çünki bu üslubu müstəqil üslub hesab etməyənlər vardır. Epistolyar
üsluba hansı yazı nümunələri daxildir? Bu məsələ ətrafında da yekdil fikir yoxdur.
Amma ən tutarlı arqument üslubun adıdır. Bir halda ki, epistola “yazıb göndərmə,
iki tərəf arasındakı yazışma” deməkdir, onda epistolyar üslubu mübahisəli hesab
etməyə ehtiyac yoxdur. Bundan əlavə, nəzərə almaq lazımdır ki, epistolyar üslubda
korrespondent (yazan) ve adresat (alan) olur. Buna görə də, təkcə məktublar
deyil, nəsihətnamələri, öyüdnamələri, dəvətnamələri, çağırış tipli yazıları da
epistolyar üsluba aid etmək olar.
Sual 17.
Məktub barədə məlumat yazın.
Əməli yazıların ən geniş yayılmış növlərindən biri məktubdur. Bu yazı
növünə təhsilindən asılı olmayaraq, hər bir insanın gündəlik həyatında daha çox
təsadüf edilir.
20
Məktublar. “Məktub” sözü ərəb mənşəlidir. Məktub yazışmanın ən qədim
növlərindəndir. Məktubun yazanı və alanı olur. Habelə məktubun yazılma vaxtı və
yeri olur. O, monoloji daxili, yazılı nitq formasında olur. Məktubda onun
məzmunundan asılı olaraq, habelə yazışanların münasibətindən asılı olaraq
müxtəlif söz və söz birləşmələrindən istifadə olunur.
Əgər məktub yazan və məktub alan arasında səmimi münasibət varsa, burada
əzizim, dostum, qardaşım, əziz bacım və s. kimi söz və söz birləşmələri
işlənəcəkdir. Əksinə, qeyri-səmimi münasibət qeyri-səmimi sözlərlə, xoşagəlməz
ifadələrlə ifadə ediləcək.
Məktub yazarkən aşağıdakı sistem gözlənilməlidir:
1.
Müraciət hissəsi. Yazının bu hissəsində şəxsin adı, sənəti və hörmət
əlaməti olaraq ona verilən təxəllüs göstərilməlidir.
Bəzi hallarda müraciət olunan şəxsin ad və soyadı ayrı-ayrı nəzakət
ifadələri ilə müşayiət olunur: Məsələn: «Azərbaycan Respublikasının Baş naziri
Rasim Həsənov cənablarına».
Məktub bir neçə ünvana göndərilməli olduqda bu zaman ünvan qeyd
edildikdən sonra məktubun surətinin kimə göndərildiyi də əlavə edilir.
Məsələn: «Göyçay rayon İcra hakimiyyətinə.
Surəti: Göyçay şəhəri, S.Rüstəm küçəsi, mənzil 45. Nüşabə Ramiz qızı
Məmmədovaya»
Məktubda əsas mətn 2 hissədən də ibarət ola bilər: məsələnin mahiyyəti
(mövcud vəziyyət) və xahiş edilən mətləb. Məktubun əsas mətni həm sadə geniş
cümlə şəklində, həm də mürəkkəb cümlə şəklində ola bilər. Murəkkəb cümlə
şəklində olan variant Azərbaycan dili üçün daha münasib, daha səlis səslənir.
Müraciət hissəsi məktubun başlığı sayılır. Belə başlıq, əsasən, əmr cümləsi
şəklində qurulur.
21
Ümumi hissə. Burada məktublaşan şəxslərin əhval-ruhiyyəsi, vəziyyəti öz
əksini tapır:
-
Hörmətli dostum, necə istirahət edirsən, kefin necədir?
Arzum budur ki, həmişə gümrah və xoşbəxt olasan.
-
Əziz bacım, yaz görüm, dərslərin necə gedir? Dərs ilini hansı
qiymətlərlə başa vuracaqsan? Məndən narahat olma. Çalışıram ki, bütün
qiymətlərim əla olsun və s.
3. Fərqləndirici hissə. Bu, məktubun əsasını, məzmununu əhatə edir.
Burada yazılanlara aid olan xarakterik əlamətlər açıq şəkildə şərh edilir:
«Hörmətli müəllim, Sizin təklif etdiyiniz kitablardan F.Kərimzadənin
«Çaldıran döyüşü», S.Rüstəmxanlının «Ömür kitabı», E.Mahmudovun «Kainat
gəmisi» adlı əsərlərini oxumuşam. Onların hamısı xoşuma gəldi.
4.Yekunlaşdırıcı hissə (məktubun sonluğu)
«Hörmətli müəllim, Sizi narahat etdiyim üçün üzr istəyirəm. Sizə uğurlar
arzulayıram.
Hörmətlə, tələbəniz Günel Təbrizli»
Yaxud: «Əziz bacım, məktubu bitirirəm. Səbirsizliklə cavab gözləyirəm.
Xudahafiz, sevimli bacın İlahə».
15 mart 2014-cü il.
Sual 18. İşgüzar məktub nümunələri yazın.
Mətbuat yayımı şöbəsinə
2015-ci il üçün abunə yazılışı kampaniyasında aşağıdakı mətbu orqanlarına
abunə yazılmaq üçün (qəzet və jurnalların siyahısı verilir) ödəniləcək vəsaitin
miqdarını göstərməyinizi xahiş edirik.
----------- rayon bələdiyyəsinin sədri: M.Məmmədov
22
Məlumat məktubuna aid nümunə
Göndərilən materialların qiymətləndirilməsi tələbinə cavab olan
qısa məlumat məktubu
Şirkət işçilərinin attestasiyasının keçirilməsi üzrə metodiki tövsiyələrin
təqdim olunmuş rəyinə aşağıdakı irad verilmişdir: şirkətdə 10 il iş stajına və
əvvəlki attestasiyalarda müsbət nəticələrə sahib olan işçilərin attestasiyasını
aparmaq lazım deyil.
Qalanları metodiki tövsiyə layihəsi ilə razıdırlar.
“Məlumat veririk ki,.. ” açar ifadələri ilə başlayan qısa məlumat məktubu
Məlumat veririk ki, şirkətimizin məhsullarından ibarət sərginin müddətinin
3 həftəyə qədər uzadılması təklifi ona göstərilən yüksək səviyyəli maraq
səbəbindən qəbul olunacaqdır.
Dəvət məktubu
Dəvət məktubu keçirilən hər hansı tədbir haqqında informasiyadan
ibarət olmaqla, adresata bu tədbirdə iştirak etməsi üçün dəvəti özündə ehtiva
edən işgüzar məktubdur.
Dəvətlər məktub blankında tərtib olunduğu kimi müxtəlif bədii tərtibat
elementli sərbəst formatda da tərtib oluna bilər.
Dəvət məktublarında bir qayda olaraq adresata şəxsi müraciətlər edilir və
“Hörmətli...!” , “dəvət edirik” kimi açar ifadələrdən istifadə olunur:
“sizi... ...iştirak etməyə dəvət edirik”
“...sizi sərgiyə dəvət edirik”
“... sizi ... iştirak etməyə dəvət edirik”
Yuxarı təşkilatlara, hakimiyyət orqanları və idarələrinə, məşhur şəxslərə
göndərilən dəvət məktubları təşkilat rəhbəri tərəfindən imzalanmalıdır. Bu
məktublar onlara poçt və ya kuryer vasitəsilə göndərilir. Elektroəlaqə (xüsusilə də
faksimil əlaqə) vasitəsilə göndərmək məqbul sayılmır.
Poçt və ya faksimil əlaqə vasitəsilə dəvət məktublarının göndərilməsinə
yalnız keçirilən tədbirin işçi xarakteri (müşavirələr, kollegiya, komissiya, şura
Dostları ilə paylaş: |