İslamda Uşaq Tərbiyəsinin Əsasları
Yüklə 2,45 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
YEDDİNCİ BÖLÜM Uşağın saçının qırxılması və onun çəkisi qədərində sədə- qə verilməsi 104 İslami təqvimlə həftənin yeddinci günü deyildikdə cümə günü nəzərdə tutulur. Çünki, həftənin ilk günü şənbə günü ilə başlayır. (Tər.) 108 Əbu Amr iBn Abdu`l-Bərr demişdir: “Əqiqi kəsildiyi za- man uşağın başının qırxılmasına gəldkdə isə alimlər bu əməli müstəhəb hesab edirlər. Peyğəmbərdən əqiqlə bağlı nəql olunan bir hədisdə deyilir: “(Uşağın) saçı qırxılır və adı qoyu- lur”. əl-Xalləl “əl-Cami” əsərinin “Uşağın saçının qırxılması və onun ağırlığında sədəqə verilməsi” bölməsində yazır: “ Saleh rəvayət edir ki, onun atası (İmam Əhməd) belə demişdir: “Do- ğulduğunun yeddinci günündə uşağın saçının qırxılması müs- təhəbdir”. Həsən rəvayət edir ki, Peyğəmbər demişdir: “Uşağın saçının qırxılması lazımdır”. Salman ibn Amir Peyğəmbərin belə buyurduğunu nəql etmişdir: “Ondan əziyyəti uzaqlaşdırın”. Həsən əl-Basridən Peyğəmbərin “ondan əziyyəti uzaq- laşdırın” sözünün mənası haqqında soruşulduğu zaman o belə dedi: “Yəni uşağın saçını qırxın”. Hənbəl dedi: “Əbu Abdullahın belə dediyini eşitdim: “Uşağın saçı qırxılmalıdır”. əl-Fadl ibn Ziyad demişdir: “Əbu Abdullahdan “Uşağın saçı qırxılmalıdırmı?” – deyə soruşdum. O dedi: “Bəli, amma əqiqin qanından sürtülmür. Çünki bu, cahiliyyə əməlindən- dir”. Saleh bin Əhməd atasının belə dediyini nəql etmişdir: “Fatimə g Həsən və Hüseynin saçlarını qırxdı və tüklərinin çəkisi qədərində pul sədəqə verdi”. 109 Hənbəl bildirir ki, Əbu Abdullahı belə deyərkən eşidib: “Uşağın başının tükü çəkisində sədəqə verməkdə bir problem yoxdur”. İmam Malik “əl-Muvatta” kitabında Cəfər ibn Muhəmməd və atasından belə rəvayət edir: “Fatimə g Həsənin, Hüseynin , Zeynəbin və Ummu Gülsümün g saçlarının tükünü ölçə- rək onun ağırlığı miqdarında gümüşdən sədəqə verdi”. 105 Həmçinin, adını çəkdiyimiz kitabda Muhəmməd ibn Əli ibn Hüseynin belə dediyi rəvayət olunur: “Peyğəmbərin qızı Fatimə Həsən və Hüseynin başlarının tükünü ölçərək onun ağırlığı nisbətində gümüşdən sədəqə verdi”. Ənəs ibn Malikdən rəvayət edilir ki, “Allah Rəsulu Həsən və Hüseynin dünyaya gəldikləri yeddinci günündə onların saçlarını qırxmağı və çəkisi miqdarındakı gümüşü sə- dəqə verməyi əmr etmişdir”. Abdu`r-Razzəq Muhəmməd ibn Əlidən rəvayət edərək de- mişdir: “Allah Rəsulunun qızı Fatimənin g dünyaya gə- tirdiyi elə bir övladı yox idi ki, onun saçının qırxılmasını və ağırlığı qədərində sədəqə verilməsini əmr etmiş olmasın”. 106 Əbu Amr demişdir: “Əta deyir ki, uşağın əqiqi kəsilmədən öncə onun saçı qırxılır”. Hesab edirəm ki, o, belə deməklə san- ki bunun həcc əhkamlarından ayırd edilməsini və ona bən- zəməməsini nəzərdə tutmuşdur. Ən doğrusunu Allah bilir! Həcdə olan üçün isə, sünnət olan qurban kəsməyi başı qırx- 105 “əl-Muvatta”: 2/501. Hədis mürsəl hədisdir. 106 “əl-Musannəf”: 7973. 110 maqdan önə keçirməkdir. Ətadan başqa kiminsə bu görüşdə olduğunu eşitməmişəm. Əli rəvayət edir ki,Allah Rəsulu Həsən üçün bir qoyun kəsdi və buyurdu: “Ey Fatimə! Onun saçını qırx və ağırlığı qədərində gümüşü sədəqə ver”. Biz onun tükünün çə- kisini ölçdük və o, bir dirhəm və ya onun bir neçə hissəsinə bərabər oldu. 107 Beyhaqi İbn Aqil vasitəsi ilə nəql edir ki, Həsən doğul- duğu zaman anası onun üçün iri bir qoçu əqiq olaraq kəsmək istədi. Peyğəmbər gələrək belə dedi: “Onun üçün heç bir şey kəsmə! Sadəcə başının tükünü qırx, Allah yolunda yolda qalmış bir yolçuya, yaxud digərinə (sədəqə əhlinə) onun ağırlığı nisbətində sədəqə ver”. 108 Növbəti ildə isə Hüseyn doğuldu. Fatimə g yenə də eyni hərəkəti etdi. Beyhaqi de- mişdir: “Əgər hədis səhihdirsə, sanki Peyğəmbər qızı Fati- mənin g əvəzinə əqiq kəsməyi öz öhdəsinə götürmüşdür”. Bunu öncədən rəvayət edərək haqqında məlumat vermişdik. Fəsil Saçın bir hissəsini qırxaraq digər hissəsini saxlamaq məsə- ləsi də bu mövzu ilə əlaqəlidir. Buxari və Muslimdə İbn Ömərin belə dediyi rəvayət olunur: “Allah Rəsulu uşağın saçını yarımçıq qırxmağı qadağan etdi”. 109 107 Tirmizi. Sənədi qopuqdur. Ancaq digər bənzər hədislər onu gücləndirir. 108 əl- Beyhaqi “Sunənu`l-Kubra”: 9/304, İmam Əhməd: 6/390. 109 Buxari: 5920-5921, Müslim: 2120. 111 Saçın yarımçıq qırxılması onun bir hissəsinin qırxılıb, digər bir hissəsinin saxlanılması deməkdir. Şeyximiz bu haqda belə demişdir: “Bu, Allah və Rəsulu- nun nizam-intizama olan məhəbbətindən dolayıdır. Çünki, o, insanın şərəfinə dəyər verərək bunu əmr etmiş və saçının bir hissəsinin qırxılıb, digər hissəsinin isə tərk edilməsini qadağan etmişdir. Bu, həm də ona görədir ki, bunu etmək başın bir his- səsinin tüklə örtülü, bir hissəsinin isə qırxılması ilə başa zülüm verməkdir. Bunun bir bənzəri də Peyğəmbərin yarı günəş, yarı kölgə olan yerdə, günəşlə kölgənin arasında oturmağı qadağan etməsidir. Çünki, bu, bədənin bir hissəsinə zülm et- mək anlamına gəlir. 110 Bu, həmçinin Peyğəmbərin insanlara tək bir ayaqqabı ilə yeriməyi qadağan etməsi ilə eyni hökm- dədir. Belə ki, ya hər iki ayağında ayaqabı olacaq, ya da hər iki ayağın ilə də ayaqyalın yeriyəcəksən. Saçın bir hissəsinin qırxılıb, bir hissəsinin olduğu kimi saxlanılmasının dörd şəkli vardır: Birincisi saçın bir az orasından, bir az da burasından qırx- maq. Bu, səmada olan seyrək buludların formasından götürül- müşdür. İkincisi, saçın ortasını qırxıb, kənarlarını olduğu kimi saxla- maq. Bəzi kilsə xidmətçiləri işləyən xristianlar da belə edirlər. Üçüncüsü, kənarlarını qırxaraq ortasını saxlamaq. Bəzi di- lənçi və səfillərin etdiyi kimi. 110 İmam Əhməd “əl-Musnəd”: 3/413, Hakim “əl-Mustədrək”: 4/271. Hədi- sin isnadı səhihdir. Hədisin mətni isə belədir: “Peyğəmbər yarı gün ilə yarı kölgə arasında oturmağı qadağan etdi və buyurdu: “Bu şeytanın məclisidir”. 112 Dördüncüsü saçın qabağını qırxıb, arxasını saxlamaq. Bunların hamısı şəriətdə qadağan edilmiş saç formalarıdır. Ən doğrusunu Allah bilir. Yüklə 2,45 Mb. Dostları ilə paylaş:
|