Xulosa.
Shelf (materik sayozligi) chuqindilari. Dengiz sohilidagi buzona chuqurligi 20m dan 200m gacha bo`lgan va suv ichkarisi tomon 250 km masofadagi joyni o`z ichiga oladi. Ba`zi joylarda shelfning kengligi 600km ga yetadi. Bunday joylar xilma xil chukindi jinslarining hosil bo`lishi va ularni tekshirish qo`layligi bilan ajralib turadi. Bu zonaga yotqiziqlari materik, orol va yarim orol sohillariga yaqin, ya`ni tulqin kuchi bilan chuindilar keltirib tuplanadigan joylar kiradi.Shelf zonasining quriqlikka yaqin va uncha chuqur bulmagan qismlarida yerikroq chukindilar tuplanadi. Bunday joylarda chuqindining tuplanishi ustida kupgina olimlar tekshirish ishlari olib borganlar. Batial chuqindilari asosan ikki xil bo`ladi: terrigen va organogen bo`ladi. terrigen jinslar yaxshi saralangan mayda qum yoki qumli gil va gillardan iborat bo`lib, ularni shelf zonasidan dengiz osti oqimi olib keladi. Terrigen jinslar ko`k, yashil, qizil ranglarda bo`ladi. . Bu yerlar qirg`okdan ancha uzoq masofada bo`lganligidan to`lkiq olib ketgan chukindi borib yetmaydi. Okean osti chukindisi ikki xil: a) organik, b) okeandagi anorganik chukindidir.
Foydalanilgan adabiyotlar
Islomov O.I. “Umumiy geologiya” «O`qituvchi» 1991 yil.
Shoraxmedov SH.SH. “Umumiy va tarixiy geologiya” «O`qituvchi» 1989 yil.
Qurbonov A.S. “Geologiya” «O`qituvchi» 1991 yil.
Abdullaev O., Toshmatov Z., Uzbekiston ekologiyasi bugun va ertaga. T. Fan, 1992 y.
Dostları ilə paylaş: |
