İsveçrə Əməkdaşlıq Təşkilatının
Yüklə 4,34 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 3.1. İqtisadi inkişaf və məşğulluq
10
Keçmiş nailiyyətlər və təcrübələr
İsveçrənin 2013-2016-cı illər üzrə 111 milyon isveçrə frankı təşkil edən Əməkdaşlıq Strategiyası aşağıdakı üç müdaxilə sahəsi üçün hazırlanmışdır: (i) iqtisadi inkişaf və məşğulluq; (ii) idarəetmə və ictimai xidmətlər; və (iii) insanların təhlükəsizliyi və mühafizəsi. 3.1. İqtisadi inkişaf və məşğulluq
Özəl sektorda çalışan müxtəlif aktyorların dəstək göstərdiyi kənd təsərrüfatı üzrə dəyər zəncirlərinə əsasən kənd yerlərində iqtisadi inkişaf fəaliyyətlərində əhəmiyyətli dərəcədə iştirak (məs., süd, ət və meyvə kimi dəyər zəncirləri üzrə mal təchizatçıları, xidmət təminatçıları, istehsalçılar). Nəticədə, təsərrüfata dəstək xidmətlərinin keyfiyyəti və həmin xidmətlərə (o cümlədən, baytarlıq aptekləri, maliyyə və ixtisasartırma xidmətləri) çıxış imkanlarının təmin edilməsində xeyli irəliləyiş əldə olunmuşdur ki, bu da məsələn, Gürcüstanda ferma təsərrüfatı və mal-qaranın məhsuldarlığını artırmışdır, 53%-dən çox markalı pendir (hər il üzrə təxminən 1400 ton pendirə bərabər) layihə iştirakçılarından əldə edilmişdir. Ümumilikdə, 170,000-dən çox fermer və onların ailəsinin gəliri xeyli artmış, kənd təsərrüfatı ilə əlaqəli işgüzar dairələrdə bir neçə min iş yeri açılmışdır. Qadınların heyvandarlıq və ferma təsərrüfatının idarə edilməsində daha fəal rola malik olması sayəsində onların investisiyalar ilə bağlı qərarvermə prosesində iştirakı da həmçinin artmışdır. Bu nailiyyət miqrasiya təzyiqini azaltmağa köməklik etmişdir. Məsələn, Ermənistanda hədəf ərazilərdə digər regionlarla müqayisədə iki dəfə az daxili miqrasiya baş
vermişdir. Nəticədə, Azərbaycanda süd
və süd
məhsulları istehsalçısı olan fermerlərin gəlirləri artmış, baytarların bacarıqları inkişaf etmiş, təlim və tədris məktəbləri gücləndirilmiş və süd məhsullarının dəyər zəncirində məşğulluq imkanları yaxşılaşdırılmışdır. Təəssüf ki, İƏİA 2015-ci ildə Azərbaycanda kənd təsərrüfatı ilə bağlı layihələrinə xitam verməli olmuşdur, çünki İsveçrənin icraçı tərəfdaşının qeydiyyat müddəti Azərbaycan Respublikasının hökumət orqanları tərəfindən uzadılmamışdır.
Azərbaycanda maliyyə sektoru
İsveçrə hökumətinin səyləri nəticəsində müasirləşdirilmiş və diversifikasiya edilmişdir. Onlayn biznes qeydiyyatı kimi yeni elektron xidmətlərin təqdimatı xərclərin əhəmiyyətli dərəcədə azalmasına səbəb olmuşdur (illik 13 milyon ABŞ dolları). Milli poçt ofisi "Azərpoçt" yeni maliyyə xidmətləri, o cümlədən pul köçürmələri, valyuta mübadiləsi və debit kartların verilməsi kimi xidmətlər təmin etməklə kənd yerlərində yaşayan əhalinin maliyyə vəsaitləri və xidmətlərə çıxış imkanını əhəmiyyətli dərəcədə artırmışdır.
Gürcüstanda İsveçrə məcburi köçkünlər, həssas əhali qrupları və təbii fəlakət qurbanları ilə bağlı siyasətin hazırlanmasında fəal iştirak etmişdir. Nəticə etibarilə, məcburi köçkünlərin yaşayış şəraiti və mənzillə təmin olunması ilə bağlı narahatlıq doğuran məqamlar hökumətin Məcburi Köçkünlərin Yaşayış Şəraitinə dair Fəaliyyət Planı və Məcburi Köçkünlərin Fəaliyyət Planında öz əksini tapmışdır. 181 ailə üçün yeni yaradılan gəlir imkanları və 3700-dən çox ailəyə xidmət göstərən kiçik icma infrastrukturunun (təcili yardım maşınları və ya bağçalar) təmiri sosial-iqtisadi inkişafı artırmış və Gürcüstanda həssas əhali qruplarının rifahını yaxşılaşdırmışdır.
Baytarlıq aptekləri müxtəlif dəyər zəncirlərinin bütün hissələri boyunca yerli fermerlərə xidmət göstərmək məqsədilə yaxşı təchiz olunmuşdur.
təhlükəsizliyi, biznes və marketinq üzrə biliklərini artırdığına görə onların istehsal göstəriciləri iki dəfə artmışdır.
11
Kənd yerlərində yaşayan əhali indi "Azərpoçt" şirkəti tərəfindən təklif edilən yeni maliyyə xidmətləri və məhsullar sayəsində pul köçürə, mübadilə edə və ala bilər.
12
İdarəetmə və ictimai xidmətlər bölməsinə gəldikdə isə İsveçrə regional və yerli hakimiyyət orqanlarına daha böyük səlahiyyətlər vermək, vətəndaşların planlaşdırma və qərarvermə proseslərində daha çox iştirakını təmin etmək və dövlət resurslarının daha şəffaf və səmərəli şəkildə istifadə edilməsi üçün islahatlarla bağlı təşəbbüsləri dəstəkləmişdir. Ermənistan və Gürcüstanda İsveçrənin dəstəyi sayəsində milli, regional və yeri hakimiyyət orqanları hüquqi- normativ bazaları yaratmağı daha yaxşı bacarır, eləcə də sosial və iqtisadi inkişaf strategiyaları və büdcələri hazırlaya bilirlər. "Vahid pəncərə" prinsipi ilə işləyən ofislər və elektron hökumət təsis edilmiş və inzibati xidmətlərin təmin edilməsini təkmilləşdirmişdir. Ermənistanın İsveçrə tərəfindən dəstək göstərilən icma genişləndirmə prosesi indiyə kimi 165,000 sakin üçün daha az xərcli və daha yüksək ictimai xidmətlərə səbəb olmuşdur. Qadınların siyasi qərarların verilməsi proseslərində iştirakı güclənmişdir. Azərbaycanda ictimai infrastrukturla bağlı investisiyaların həmmaliyyələşdirilməsi və texniki yardım ictimai xidmətlərin təkmilləşdirilməsi, o cümlədən kommunal xidmətlərin daha da
yaxşılaşdırılması və
daşınmaz əmlakın
qeydiyyatının asanlaşdırılması ilə nəticələnmişdir. Ermənistan və Gürcüstanda İsveçrənin dəstəyi təbii fəlakətlərlə bağlı risklərin idarə edilməsi və davamlılığını artırmışdır. Ermənistanda 1.75 milyon sakin (ölkə əhalisinin 65%-i) təbii fəlakətlərə qarşı cavab tədbiri görmək üçün daha peşəkar imkanlardan faydalanırlar. İlk xilasedicilər üçün İsveçrə
beynəlxalq standartlara uyğun olaraq regional xilasetmə komandaları yaratmış və onlara təlim keçilməsi, eləcə də onların davamlı peşəkar inkişafını təmin etmişdir. İsveçrə həmçinin Ermənistana təcili tibbi yardım qruplarının yaradılması, onlara təlim keçirilməsi, onların təchiz edlməsi, o cümlədən bacarıqların resertifikasiyası üçün sistem yaradılmasında köməklik göstərmişdir. İsveçrə Gürcüstanda təbii fəlakətlər ilə bağlı risklərin kompleks idarə edilməsi ilə əlaqədar milli
və yerli
hakimiyyət orqanlarının bacarıqlarını artırmışdır ki, bu da insanlar və onların vəsaitlərinin daha yaxşı mühafizə olunması ilə nəticələnmişdir. Bundan əlavə, İsveçrə
dağlıq ərazilərdə ixtisaslaşmış xilasetmə qruplarına təlim keçirilməsi və onların təchiz edilməsinə dəstək göstərməklə ölkənin dağlıq
ərazilərində xilasetmə sisteminin yaradılmasına başlamaqda milli və yerli hakimiyyət orqanlarına köməklik göstərmişdir.
Eyni zamanda, İsveçrə Gürcüstanda münasib (sosial) mənzillərin təmin olunması kimi uzunmüddətli fəaliyyətini davam etdirmişdir. Sosial məkan və şəhər inkişafı, sosial mənzil, sosial iş və evsizlik kimi mövzuların əks olunduğu tədris planı ilk dəfə hazırlanmış və Gürcüstanın üç aparıcı universitetlərinin akademik proqramlarına daxil edilmişdir. İqtisadiyyat və Davamlı İnkişaf Nazirliyi münasib mənzillərin təmin olunması üçün şəhərsalma normaları və memarlıq standartları qəbul etmişdir.
Azərbaycanda vətəndaş cəmiyyəti ilə bağlı vəziyyətin pisləşməsi insan hüquqları və demokratiya sahəsində əhəmiyyətli irəliləyişin əldə olunmasına mane olmuşdur. Bununla belə, Azərbaycanda dövlət maliyyəsinin idarəedilməsi sahəsində irəliləyiş əldə
olunmuşdur. İsveçrə istifadə olunan audit növlərini diversifikasiya edərək və auditlə bağlı idarəetmə imkanlarını təkmilləşdirərək xarici audit sisteminin gücləndirilməsində öz dəstəyini təmin etmişdir. Yaxşı qəbul edilmiş elektron qeydiyyat platformasına start verilmişdir ki, bu da kadastr və daşınmaz əmlakın qeydiyyatı prosesini yaxşılaşdırmışdır. Ermənistanın Alaverdi şəhərində təxminən 20,000 sakin istifadəyə verilən "vahid pəncərə" prinsipi ilə təmin edilən xidmətlərdən faydalanır.
Azərbaycanın kənd əhalisi hazırda müntəzəm qaydada içməli su əldə etmək imkanı var.
Yüklə 4,34 Mb. Dostları ilə paylaş:
|