İZMİr-ankara-erzincan okyanusu iÇİnde jura sürecinde okyanusal kabuk oluşumu ve başkalaşim olaylari: eldivan (Çankiri) BÖlgesinden biR Örnek



Yüklə 25,79 Kb.
Pdf görüntüsü
tarix11.04.2018
ölçüsü25,79 Kb.
#36828


65.Türkiye Jeoloji Kurultayı 

2-6 Nisan/April 2012 

   65

th

 Geological Congress of Turkey

462


İZMİR-ANKARA-ERZİNCAN OKYANUSU İÇİNDE JURA 

SÜRECİNDE OKYANUSAL KABUK OLUŞUMU VE BAŞKALAŞIM 

OLAYLARI: ELDİVAN (ÇANKIRI) BÖLGESİNDEN BİR ÖRNEK 

Ömer Faruk Çelik

1

, Massimo Chiaradia

2

,

 

Andrea Marzoli

3

, Zeki Billor

4

, Robert Marschik

5



Kocaeli Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, Jeoloji Mühendisliği Bölümü, 41380 Kocaeli



University of Geneva, Section des Sciences de la Terre, CH-1205 Geneva, Switzerland.



Dipartimento di Geoscienze, Università di Padova, 35100-Padova, Italy



University of Auburn, Department of Geology and 

Geography 117 Petrie Hall, Auburn, Alabama, USA



Department of Earth and Enviromental Sciences, Ludwig-Maximilians Universität, 

80333 Munich, Germany

(celikfrk@gmail.com)

ÖZ 

İzmir-Ankara-Erzincan Kenet Zonu içinde yer alan Eldivan ve çevresi, ofiyolit ve ofiyolitik 

melanj birimlerinin yüzlek verdiği alanlardandır. Ofiyolitik melanj genel olarak serpantinit, 

serpantinize peridotitler, gabroik kayaçlar, volkanitler, çamurtaşları, radyolaryalı çörtler, ve 

metamorfitlerden meydana gelir. Melanj içinde yer alan metamorfitler, amfibolitik kayaçlar 

ile  meta-sedimanter  ve  meta-volkanik  kayaçlardan  meydana  gelir.  Melanj  içerisinde  bir 

dilim olarak yer alan Eldivan ofiyoliti başlıca peridotitler (ör. harzburjit, dünit), piroksenitler, 

izotropik gabrolar, kümülat gabrolar, gabro-pegmatitler ve dolerit daykları ile temsil edilir. 

Eldivan ofiyolitine ait gabroik kayaçlar arazide bantlı ve masif görünümlü olup ince kesit 

görünümlerinde taneli, ofitik ve kümülat dokuları gösterirler. Plajiyoklaz ± olivin ± piroksen 

± amfibol ± sfen ± opak mineral gabroik kayaçların mineral topluluğunu oluşturur. Epidot, 

klorit,  kuvars  ve  prehnit  mineralleri  çatlaklarda  ve  kayacın  bünyesinde  ikincil  mineraller 

olarak  gözlemlenmiştir.  Mineral  kimyası  çalışmalarına  göre  gabro  ve  dolerit  dayklarının 

amfibolleri kalsik amfiboller olup magnezyumlu-hornblend, aktinolitik-hornblend ve aktinolit 

ile temsil edilirler. Klino-piroksenler diopsit ve ojit bileşimlidirler (Wo

26.2–48.5 

En

43.8–58.9 



Fs

7.0–


13.6

). Dolerit ve izotropik gabroların plajiyoklazları oligoklaz, andezin ve labrador bileşimleri 

gösterirken, kümülat gabroların plajiyoklazları daha kalsik bileşimlidirler. Kümülat gabrolara 

ait olivinlerin forsterit (Fo) içerikleri 79.0 ile 80.3 arasındadır.

Gabroların  amfibollerinden 

40

Ar/



39

Ar  ölçümleri  ile  Geç  Jura  (~150  My)  oluşum  yaşları 

elde edilmiştir. Tüm kaya ana, iz ve nadir toprak elementleri analizleri, Eldivan ofiyolitine 

ait  gabroik  kayaçlar  ile  dolerit  dayklarının  toleyitik  özellikte  olduğunu  ve  yitim  ile  ilgili 

ortam koşulları içerisinde oluştuğunu göstermektedir. Ofiyolitik melanj içersinde yer alan 

ofiyolitlerle ilgili amfibolitik kayaçların başkalaşım yaşı Orta Jura olarak tespit edilmiştir. 

Bu kayaçlar jeokimyasal olarak okyanus adası bazaltları (OIB), okyanus ortası sırtı bazaltları 

benzeri (MORB-like) ve ada yayı toleyitleri gibi farklı manto kaynaklarından türemişlerdir. 

Dolayısıyla  Orta  Jura’da  gerçekleşen  yitim  süreci  ofiyolitlerle  ilgili  amfibolitik  kayaçları 

oluşturmuş ve devam eden süreçlerde yitim zonu üzerinde Geç Jura yaşlı Eldivan ofiyoliti 

meydana gelmiştir.

Anahtar Kelimeler: 

40

Ar/



39

Ar yöntemi, başkalaşım, jeokimya, melanj, ofiyolit




65.Türkiye Jeoloji Kurultayı 

2-6 Nisan/April 2012 

   65

th

 Geological Congress of Turkey

463


THE OCEANIC CRUST OCCURENCE AND 

METAMORPHIC EVENTS IN THE İZMIR-ANKARA-

ERZİNCAN OCEAN DURING JURASSIC TIME: AN 

EXAMPLE FROM ELDİVAN (ÇANKIRI) REGION

Ömer Faruk Çelik

1

, Massimo Chiaradia

2

,

 

Andrea Marzoli

3



Zeki Billor

4

, Robert Marschik

5



Kocaeli Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi, 

Jeoloji Mühendisliği Bölümü, 41380 Kocaeli, Turkey



University of Geneva, Section des Sciences de la Terre, CH-1205 Geneva, Switzerland



Dipartimento di Geoscienze, Università di Padova, 35100-Padova, Italy



University of Auburn, Department of Geology and 

Geography 117 Petrie Hall, Auburn, Alabama, USA



Department of Earth and Enviromental Sciences, Ludwig-Maximilians Universität, 

80333 Munich, Germany

(celikfrk@gmail.com)

ABSTRACT

Eldivan and its surrounding are one of the areas for ophiolite and ophiolitic mélange in the 

İzmir-Ankara-Erzincan Suture Zone. The ophiolitic mélange consists mainly of serpentinite, 

serpentinized  peridotite,  gabbroic  rocks,  volcanics,  mudstones,  radiolarian  cherts  and 

metamorphic rocks. The metamorphic rocks in the mélange are composed of amphibolitic 

rocks, meta-sedimentary and meta-volcanics. Eldivan ophiolite which is a slab in the mélange, 

is mainly represented by peridotites (e.g. harzburgite, dunite), pyroxenites, isotropic gabbros, 

cumulate  gabbros,  gabbro-pegmatites  and  dolerite  dykes.  Gabbroic  rocks  in  the  Eldivan 

ophiolite are seen as banded and massive (isotropic gabbro) appearances in the field. They 

consist of plagioclase ± olivine ± pyroxen ± amphibole ± sphene ± opaque mineral and are 

present a granular, ophitic and cumulate texture under the microscopic view. Epidote, chlorite, 

quartz, prehnite are observed both in the rock and in their fissure as secondary minerals. 

According to mineral chemistry all investigated amphiboles from gabbros and dolerite dyke 

are calcic amphiboles which are represented by magnesio-hornblende, actinolitic hornblende 

and actinolite. Clino-pyroxenes are diopside and augite in composition (Wo

26.2–48.5 

En

43.8–58.9 

Fs

7.0–13.6

). While plagioclases of dolerite and gabbroic rocks are oligoclase, andesine and 

labrodorite compositions, those of cumulate gabbros are more calcic composition. Forsterite 

(Fo) composition of olivines in cumulate gabbros is between 79.0 and 80.3.

40

Ar/

39

Ar  measurements  for  amphiboles  from  gabbros  yielded  Late  Jurassic(~150  Ma) 

crystallization plateau ages. Gabbroic rocks and dolerite dykes from Eldivan ophiolite are 

tholeiitic and they were formed in the subduction related environment, based on whole rock 

major, trace and rare earth element analyses. The metamorphism age of the ophiolite-related 

amphibolitic rocks located in the ophiolitic melange is Middle Jurassic. The amphibolitic 

rocks were derived from different mantle sources such as the ocean island basalts (OIB), the 

mid-ocean ridge basalt-like (MORB-like) and the island arc basalt (IAT). Accordingly, the 

subduction in the Middle Jurassic lead to generation of ophiolite-related amphibolitic rocks 

and then the Eldivan ophiolite was generated as the supra-subduction zone type ophiolite in 

the Late Jurassic.

Keywords: 

40

Ar/

39

Ar method, geochemistry, mélange, metamorphism, ophiolite

Yüklə 25,79 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə