|
Жаҳон санъати тарихиjahon sanati tarixiЖАҲОН САНЪАТИ ТАРИХИ
6
Rangtasvir asarlari xarakteriga ko‘ra monumental, dekorativ, mo‘’jaz,
dastgohli turlarga bo‘linadi.
Monumental rangtasvir me’morchilik bilan bog‘liq bo‘lib, ular uylarning
devorlarini, shiftlarini bezashda qo‘llaniladi. Katta hajmda uzoqdan ko‘rishga
mo‘ljallanganligi uchun bular yaxlitlashtirilgan holda ishlanadi, ranglar ham
shartli ravishda olinadi.
Mo‘’jaz san’at asarlari turli mamlakatlarda shu jumladan O‘zbekiston
hududida juda ham qadim zamondan taraqqiy etib, qadimiy qo‘lyozmalarga
ishlangan. Chunonchi, Alisher Navoiyning “Hamsa” asarlariga ishlangan
rasmlar bunga misol bo‘la oladi.
Dastgohli rangtasvir asarlari keng tarqalgan bo‘lib, maxsus matolar, karton,
yog‘och, romkaga tortilgan mato-xolst va shu kabilarga ishlanadi. Dastgohli
rangtasvir moybo‘yoq, guash, suvbo‘yoq, tempera buyoqlarida maxsus dastgoh
(molbert)larga o‘rnatilib ishlanadi.
Grafika
- lotincha “grafo” so‘zidan olingan bo‘lib, “yozaman”,
“chizaman” degan ma’noni anglatadi. Tasviriy san’atning bu turiga oddiy va
rangli qalamda ko‘mir, pastel, sangina, suvbuyoq, guash va tushda ishlangan
bezaklar, turli plakatlar, hajviy rasmlar va haqazolar kiradi.
Haykaltaroshlik
- tasviriy san’at turlaridan biri. U lotincha “skulpo”
so‘zidan olinib, qattiq materiallarga “qirqish, kesish, o‘yish, taroshlash” orqali
ishlov berish ma’nosini anglatadi.
Tasviriy san’atning turlari.
Portret
- rangtasvir janrlari ichida eng qadimiylaridan bo‘lib, kishilarning
tashqi va ichki kechinmalarini tasvir orqali ochib beradi. Portret janrida
ishlangan tasviriy san’at asarlari bizga musavvir yashagan davrni, madaniyatini
hamda tasvirdagi kishining ruhiyatini asarda talqin etadi.
Dostları ilə paylaş: |
|
|