2-topshiriq.
1.Turkistonda sovet hokimiyati o’rnatilishi oqibatlarini sanab o’ting
.
Javob:
Sovet hokimiyati Turkistonda 1917-yilning oktabr oyida boshqa
mamlakatlarda mavjud Sovet hokimiyati tuzilishiga o'xshash holda
o'rnatildi. Bu jarayonda, milliy istiqlol uchun kurashga qatnashgan
turk milliy bo'lib, uning o'zining xalqaro tarixi va madaniyati mavjud
edi. Sovet hokimiyati o'rnatilishiga qaramay, 1917–1920-yillarda
Turkistonda qirg'izlar, tojiklar, qozoq, uyg'urlar, o'zbeklar va boshqa
millatlarning o'zaro kurashlari o'tkazildi. Sovet hokimiyati tashkil
etilgandan so'ng esa, milliy xavfsizlik xizmati o'rnatildi. Bu jarayonda,
siyosiy, iqtisodiy va ijtimoiy sohalar o'zgarishga uchradilar. Qishloq
xo'jaligi va kolxozchilik tizimlari o'rnatildi.Biroq, Sovet hokimiyati
o'rnatilishi Turkiston xalqi uchun ham olmagan talabga ega edi.
Sovetlar davri Turkistonida bir qancha qat'iyyatlarsizliklar, qon va
yig'ishlar, deportatsiyalar, milliy va diniy zulm va boshqa inson
haqiqatlari buzilgan hollarda yashayotgan ko'p nafar odamlarning
hayotida katta ta'sir qoldirdi. Sovet hokimiyati jarayonida ko'pgina
milliy yozuvlar, san'atlar, tarixiy obrazlar va boshqa ma'lumotlar
yo'qotildi yoki buzildi. Sovet hokimiyati tashqi siyosiy ta'sirga o'tish,
ishlab chiqarish va iqtisodiyotni rivojlantirishda xavfli strategiyalar
qo'llanishiga olib kelishdi va bu Turkiston xalqining katta siyosiy va
iqtisodiy zarar ko'rishiga olib kelgan.Boshqa bir ta'sir esa, Sovet
hokimiyati jarayonida Turkiy xalqining milliy identiteti va tarixi qadir-
qimmatligi buzilgan hollarda yashayotgan ko'p nafar odamlarning
ruhiy holati va sog'lomligi ostida qat'iy ta'sir ko'rsatdi. Bu kabi
qat’iyatsizliklar, zulm va boshqa inson haqiqatlari buzilgan hollarda
yashayotgan ko'p nafar odamlarning hayotida katta ta'sir
qoldirdi.Sovet hokimiyati Turkistonida o'tkazilgan jarayonlar tarixi va
boshqa turli ma'lumotlar bugungi kunda turli ilmiy tadqiqotlar
yordamida o'rganilmoqda. Ammo, jumladan, bu jarayonlarning
oqibatlarining bir qismini ta'kidlash mumkin, Sovet hokimiyati
jarayonida Turkiston xalqi uchun bir necha yillik ma'lum katta ta'sir
ko'rsatganligi va bu jarayonlar ko'p nafar odamlar hayotida qanday
o'zgarishlarga sabab bo'ldi, shuningdek, milliy identiteti va tarixiy
qadir-qimmatlikka qarshi qat’iyatsizliklar, zulm va boshqa inson
haqiqatlari buzilganligi. Bunda, Sovet hokimiyati o'rnatilishining
o'ziga xos siyosiy va iqtisodiy strategiyalari va o'zaro kurashlar ko'p
nafar odamlarning zarariga olib kelgan.
2. Rossiyada fevral va oktabr inqiloblarining Turkistonga ta'siri.
Javob:
Rossiyada 1917 yilining fevral va oktabr oylarida o'tkazilgan
inqiloblar, Turkistonga ham ta'sir ko'rsatgan voqealar bo'lib, bu voqea
Turkiston xalqining siyosiy, iqtisodiy va ijtimoiy hayoti uchun katta
o'zgarishlarga sabab bo'ldi.Fevral inqilobi jarayonida, Rossiya
imperiyasining marksiylik va sotsial-demokratik qismi keng ko'rib
chiqqan, millatlararo qirg'inchilik va tashqi siyosat muammolari
yuzaga kelgan. Bu jarayonda, Turkiy millatining yuzaga kelgan
talablari va milliy istiqlol uchun kurashlariga qiziqish ko'rsatilgan va
bu jarayon Turkiy xalqining o'zini mustahkam qilishda katta rol
Dostları ilə paylaş: |