Journal of selcuk communication



Yüklə 4,77 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə6/108
tarix22.07.2018
ölçüsü4,77 Mb.
#58481
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   108

Selçuk İletişim, 7, 3, 2012 
 
12
konusu  araçların  siyasi  partilerce  kullanım 
sıklığının saptanmasıyla birlikte kullanımda ön 
plana çıkan konular da belirlenmektedir.  
Niceliksel  içerik  çözümlemesini  kısaca  açıkla-
yacak  olursak,  “içerik  çözümlemesi  iletişim 
içeriğinin, genellikle önceden belirlenmiş sınıf-
lamalar  (kategoriler)  çerçevesinde  sistematik 
olarak  gerçekleştirilmesini  sağlayan  bir  araş-
tırma  tekniğidir”  (Geray  2004).  Klaus  Merten  
bu  yöntemi,    “sosyal  gerçeğin  belirgin 
(manifest) içeriklerinin özelliklerinden, içeriğin 
belirgin (manifest) olmayan özellikleri hakkın-
da  çıkarımlar  yapmak  yoluyla  sosyal  gerçeği 
araştıran  bir  yöntemdir”  (1983:  15)  şeklinde 
tanımlamaktadır.”  (akt.  Gökçe  2006:  18).  Or-
han  Gökçe  içerik  çözümlemesinin  amacının 
“kamusal alana  yönelik  üretilen  ve  kurgulanan 
metinleri  çözümlemek”  olduğunu  belirtmekte-
dir (2006:20). 
Geray’a  göre  (2004)  içerik  çözümlemesinin 
temel  özellikleri  açık  içeriğin  çözümlenmesi, 
sistematik  bir  araştırma  tekniği,  nicel  betimle-
me  ve  nesnelliktir.  İçerik  çözümlemesinde 
birimlerin  tanımlaması  işlemsel  olmalıdır; 
diğer  bir  deyişle  hangi  göstergenin  ne  anlama 
geldiği  açık  bir  şekilde  ortaya  konmalıdır. 
Bunun  sonucu  olarak  da  kategoriler  birbirini 
dışlamalıdır.  Gökçe  de  “Kategoriler,  homojen 
olmalıdır.  Farklı  içerikler  aynı  kategoride  yer 
almamalıdır.  Kategoriler  karşılıklı  olarak  bir-
birlerini dışlamalıdırlar; ayırt edici ve farklılaş-
tırıcı  olmalıdırlar.  Kategoriler  araştırmacının 
amacına  uygun  ve  anlamlı  olmalı,  araştırma 
amacına  göre  uyarlanmalıdır.”  (2006:63)  şek-
linde kategorileştirmede dışlayıcılığa ve amaca 
uygunluğa dikkat çekmektedir.  
İçerik  çözümlemesinde  sistematik  olmayı 
Alexander  L.  George  şu  şekile  açıklar:  “… 
“konuyla  ilgili  bütün  iletişim  içeriklerinin  söz 
konusu  araştırma  problemini  incelemek  için 
oluşturulan  tüm  uygun  kategoriler  bakımından 
çözümlenmesi”  (2003:  21).  Anders  Hansen 
araştırma biriminin nelerden oluşabileceğini şu 
şekilde  açıklar:  “Araştırma  birimi  bir  kelime, 
cümle,  paragraf,  makale,  haber  programı, 
haber, bir kişi, aktör veya kaynak, programlar, 
senaryo, olay (sözgelimi bir şiddet olayı, alkol 
tüketimi)  vb.  olabilir.”  (2003:  69)  Nesnellik 
ise,  Guido  H.  Stempel  III’e  göre,  “öznel  veya 
izlenimci kavramlarının karşıtı bir anlam içerir. 
Nesnellik,  farklı  kişiler  tarafından  aynı  içeriğe 
uygulanabilmesi  ve  aynı  sonuçların  elde 
edilmesi  için  araştırma  kategorileri  veya 
değişkenlerinin  açık  ve  kesin  bir  biçimde 
belirlenmesi  ve  tanımlanmasıyla  sağlanır” 
(2003: 104-105). 
Birimleştirme  de  dikkat  edilmesi  gereken  bir 
husus, 
malzemelerin 
ölçülebilir 
olması 
gereğidir. 
 
Philipp 
Mayring 
içerik 
çözümlemesinde “kodlama kuralı”nın önemine 
dikkat  çeker,  “kodlama  kuralı”,  kategorilerin 
birbirinden  ayrılması  sorununu  çözmek  için, 
açık bir düzenlemeye olanak kılacak kurallardır 
(2011:  121).  Paul  Skalski’ye  göre,  etkileşimli 
medyada 
içerik 
çözümlemesinde 
dikkat 
edilecek  hususlar  ise,  içerik  yaratımı,  içeriğin 
aranması,  içeriğin  arşivlenmesi  ve  içeriğin 
kodlanma 
sürecidir. 
Kodlama 
sürecinde 
kodlama  mutlaka  denenmeli,  güvenirlilik  testi 
uygulanmalıdır. Özellikle görgül araştırmalarda 
olduğu  gibi  İnternet  araştırmalarında  da  “kod” 
en temel birimdir (Jensen 2011: 52). Gökçe de 
araştırma kategorilerinin net ve açık bir şekilde 
formüle  edilirse,  soruna  ve  içeriğe  iyi  bir 
şekilde  uyarlanırsa,    araştırmaların  üretken 
olabileceğini  belirtir  (2006:  57).  George  de 
benzeri  bir  saptamada  bulunmaktadır:  “Nicel 
içerik  çözümlemesinin  herkesçe  bilinen  bir 
diğer  ön  koşulu,  araştırmacının  mesajların 
içerik  özelliklerini  kodlamaya  başlamadan 
önce, neyi aradığını bilmesidir” (2003: 30). 
Christopher  Weare  ve  Wan-Ying  Lin  web 
arayüzeyinde  gerçekleştirilecek  içerik  çözüm-
lemesinde  örneklem  birimi,  kayıtlama  ve  bağ-
lam  biriminin  önemine  dikkat  çekmektedirler 
(2000:  272-  292).  Özellikle  web  ortamındaki 
bir  malzemeyi  kodlama  emek  yoğun  bir  iştir. 
Arşiv  yapmayı,  yüksek  bir  depolama kapasite-
sini  gerekli  kılar.  Koehler  (1999)  herhangi  bir 
ortalama  web  sayfasının  6  Megabyte  arşiv 
gerektirdiğini  belirtir.  150  web  sitesini  kayıt-
lamak istesek, bu 1 Gigabyte’lık arşiv kapasite-
sini  gerekli  kılmaktadır  (akt.  Weare  ve  Lin 
2000: 287). (4) 
Nitel  içerik  çözümlemesinde  belli    temaların, 
konuların, olguların ne şekilde ne sıklıkla ifade 
edildiği  incelenmektedir  (Mayring  2011:  116). 
Mayring,  nicel  ve  nitel  içerik  çözümlemesinin 
birbirine  karşıt  olmadığını,  aksine  birbirini 


Sosyal Medyada 2011 Genel Seçimleri: Nitel - Nicel Arayüzey… (5-29) 
 
13 
destekler nitelikte olduğunu, “hatta klasik nicel 
araştırmanın  nitel  araştırma  için  bir  ön 
araştırma  özelliği  taşıdığını…”  belirtir  (2011: 
149).  Bu  çerçevede  bu  araştırmada  nicel  ve 
nitel  içerik  çözümlemesi  birbirini  tümleyecek 
şekilde uygulanmıştır.  
2.1. Yöntemin Uygulaması 
2.1.1. Sosyal Medya Ortamlarının 
Betimlenmesi: Facebook Arayüzeyi 
Sosyal  medya  uygulamalarından  Facebook
MySpace,  LinkedIn,  Frendsfeed,  Orkut,  Hi5 
ark.  gibi  bir  toplumsal  paylaşım  ağıdır. 
Toplumsal paylaşım ağları, “bireylerin sınırları 
belli  olan  bir  sistem  içerisinde  açık  veya  yarı 
açık  profil  oluşturmalarına  izin  veren,  farklı 
kişilerle 
bağlantı 
paylaşımında 
bulunan 
kişilerin listesini, bu kişilerin bağlantılı olduğu 
diğer  kişilerin  listesini  gösteren  web  tabanlı 
hizmetler  olarak  tanımlanmaktadır  (Boyd  ve 
Ellison 2007). Bu siteler, kullanıcılar için farklı 
kullanıcılara  karşı  kendini  temsil  etme  yolu 
olan ve kullanıcının hemen hemen bütün kişilik 
özelliklerini  yansıtan  (profili  esas  alan) 
sitelerdir. Danah M. Boyd, toplumsal paylaşım 
ağlarını profili esas alarak, kişilerin oluşturmuş 
oldukları 
profiller 
üzerinden 
yorumda 
bulunarak birbirleriyle ilişki kurdukları bir web 
sitesi 
kategorisi 
olarak 
tanımlamaktadır. 
Toplumsal 
paylaşım 
ağlarının 
çoğunda 
kullanıcılar  yeni  insanlarla  karşılaşma  ve 
iletişime  geçme  amacının  ötesinde  mevcut 
arkadaşları  veya  tanıdıkları  ile  de  iletişimi 
sürdürme  amacını  gütmektedirler  (Boyd  ve 
Ellison,  2007).  Bu  nedenle,  profil  sunumu  ve 
farklı  kişilerle  olan  bağlantıların  açık  bir 
şekilde  ortaya  konması,  hem  iletişime  yeni 
kişileri dâhil etme hem de tanıdıkları bir araya 
getirme 
olanağı 
yaratmasından 
ötürü, 
toplumsal  paylaşım  ağlarındaki  etkileşimin 
temelini  oluşturmaktadır.”  (Toprak  ve  ark. 
2009).  
Facebook,  kullanıcılarına  kişi  hesabı,  sayfa 
hesabı ve grup hesabı olmak üzere üç tür hesap 
oluşturma 
imkanı 
sunan 
bir 
sistemdir. 
Facebook  kullanıcısı  olmak  için  öncelikle  bir 
kişi  hesabı  oluşturulması  gerekir.  Kişi  hesabı 
oluşturulduktan 
sonra 
kullanıcı 
isterse 
kendisine  ayrı  bir  sayfa  hesabı  veya  grup 
hesabı  da  oluşturabilir.  Facebook  hesaplarına 
giriş  yapıldığında  temel  olarak  üç  bölümden 
oluşan  (sol  kısım,  orta  kısım  ve  sağ  kısım)  bir 
ekran  ile  karşılaşılır.  Bu  bölümlerde  yer  alan 
uygulamalar  ise  hesap  türüne  göre  farklılıklar 
gösterir.  Hesap  türlerini  kısaca  açıklayacak 
olursak:  
a. Kişi Hesabı 
Kişi 
hesapları, 
bireysel 
olarak 
açılan 
hesaplardır  ve  daha  özel  paylaşımlar  için 
kullanılmaktadır. 
Hesap 
sahibi 
paylaştığı 
bilgileri  sadece  arkadaş  olarak  eklediği 
bireylerin  görebileceği  şekilde  gizleyebilir  ya 
da bu bilgiler herkese açık olarak ayarlanabilir. 
Hesap sahibi ile paylaşımda bulunabilmek için 
arkadaş  olarak  onaylanmak  ya  da  hesaba 
eklenmek 
gerekmektedir. 
Facebook 
kişi 
hesabında  arkadaş  sınırı  en  fazla  5000  kişidir. 
Kişi  hesaplarında,  ekranın  ilk  bölümü  olarak 
adlandırabileceğimiz  sol  kısım,  kullanıcılara 
incelenen 
kişi 
hesabına 
ait 
bir 
özet 
sunmaktadır.  Kişinin  hesabını  temsil  etmek 
üzere  yüklediği  fotoğraf  bu  bölümün  en  üst 
köşesinde  yer  almaktadır.  Profil  fotoğrafının 
altında sırasıyla Duvar, Bilgiler, Fotoğraflar ve 
Arkadaşlar  uygulamalarına  yönelten  kısayol 
linkleri  bulunmaktadır.  Linklerin  altında  ise 
kişinin  arkadaş  listesini  gösteren  Arkadaşlar 
linki  biraz  daha  geniş  bir  biçimde  sunulmakta, 
kişinin  sahip  olduğu  arkadaş  sayısı  parantez 
içinde  belirtilerek,  kişinin  arkadaş  listesinde 
bulunan 
10 
arkadaşının 
kişi 
hesapları 
gösterilmektedir. 
İkinci 
bölüm 
olarak 
adlandırabileceğimiz  orta  kısım,  hesap  sahibi 
ile  arkadaş  listesinde  bulunan  kullanıcıların 
içeriklerini 
paylaştıkları 
ve 
etkileşimin 
gerçekleştirildiği 
alandır. 
Duvar 
olarak 
adlandırılan  bu  alanda  paylaşılan  içerikler  ters 
kronolojik  biçimde  sıralanmakta  ve  en  son 
paylaşılan içerik en üstte yer almaktadır. İçerik 
paylaşan  kullanıcı  kendi  içeriğini  silmediği  ya 
da  hesap  sahibi  bu  içerikleri  kaldırmadığı 
sürece  geçmişte  dolaşıma  sokulan  her  içerik 
Duvar’da 
görülebilmektedir. 
Paylaşımlar, 
kullanıcıların 
kendilerine 
ait 
fotoğraflar, 
videolar  ve  yazılı  mesajlardan  oluşabileceği 
gibi bir başka kullanıcının dolaşıma soktuğu bir 
içerikten  ya  da  çeşitli  internet  sitelerinden 
aktarılan  içeriklerden  de  (fotoğraf,  video, 
haber, 
duyuru, 
ilan) 
oluşabilmektedir. 
Dolaşıma sokulan her içeriğin altında “Beğen”, 
“Yorum 
Yap” 
ve 
“Paylaş” 
linkleri 


Yüklə 4,77 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   108




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə