Journal of selcuk communication



Yüklə 4,77 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə68/108
tarix22.07.2018
ölçüsü4,77 Mb.
#58481
1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   ...   108

Selçuk İletişim, 7, 3, 2012 
 
160
maddeleridir (2). Barış gazeteciliği bağlamında 
haber  söylemi  içinde  tüm  aktörlerin  sesini 
duyurmak,  savaşı  bir  sorun  olarak  görmek, 
toplumsal  uzlaşının  sağlanmasında  yaratıcı 
odaklı  olmak,  insani  değerleri  ön  planda  tuta-
rak  bir tarafgirlik  sergilemek  önem  kazanmak-
tadır. 
Barış  gazeteciliği,  savaş  gazeteciliğinin  yani 
savaşı  kışkırtan  gazeteciliğin  karşıtı  olarak 
tanımlanmaktadır. Johann Galtung’a göre barış 
gazeteciliği,  barış-çatışma  yönelimliyken,  sa-
vaş  gazeteciliği  savaş-şiddet  yönelimlidir. 
Birincisi  tarafların  kazançları  üzerine  odakla-
nırken,  diğeri  bir  “kazananlar-kaybedenler” 
karşıtlığı içinden kurulan haberciliği anlatmak-
tadır. Barış gazeteciliği “doğru”, sıradan insan, 
süreç ve çözüm yönelimliyken, savaş gazeteci-
liği  propaganda,  seçkinler,  zafer/sonuç  yöne-
limlidir  (Alankuş  2009:  112).  İnceoğlu  ve 
Sözeri  (2011)  ise  barış  gazeteciliğinin  temel 
ilkelerine ilişkin  
Medya  çarpıtılmış,  eksik,  dramatize  edil-
miş  ve  zaman  zaman  paranoyaya  varan 
komplo  teorileriyle  donatılmış,  geçmişte 
yaşanan  acı,  felaket,  şiddeti,  nefreti  ve 
düşmanlığı  kurcalayan  haberleri  gündem-
de  tutmaktan  ziyade,  barışa  ve  çözüme 
odaklı,  insan  hakları  ve  demokrasiden  ta-
raf, ayrımcılık ve kutuplaşmayı körükleme-
yen  bir  tavır  sergilemesi  ve  en  önemlisi 
yurttaşın  bilgi  edinme  hakkını  ihlal  etme-
mesi gerekmektedir.”(http://bianet.org) şek-
linde vurgu yapmaktadır.  
Habere konu olan olay ve bu olaydan etkilenen 
tüm  kesimler  haberin  içinde  var  olmalıdır. 
İnsanlar  sadece  sayısal  olarak  değil,  az  sayıda 
olsa  dahi  etkilenme  düzeyiyle  haberin  içinde 
olmalıdır.  İnsani  değerler  ön  planda  tutularak 
işlenen  bir haber,  okuyucuyu  pasif  birer alıcı-
lardan -kendisini de aynı insani değerleri taşı-
yan  birey  olarak  görüp-  habere  aktif  olarak 
katılan ve içinde  yaşadığı toplumun sorunları-
na  daha  duyarlı  yaklaşan,  sorunlarına  çözüm 
üretmek  için  birlik  ve  beraberlik  duygusuyla 
hareket eden bireylere doğru bir gelişim göste-
rebilir.  Çözüm  odaklı  bir  bakış  açısıyla  ele 
alınan  haberde  olaydan  etkilenen  tarafların 
içinde bulundukları durum “net” ve “eleştirel” 
bir  yapıda  ortaya  koyulurken  bir  yandan  da, 
benzer  olayların  yaşanmaması  için  öneriler 
içeren bir yaklaşım benimsenmelidir. 
Galtung  1998  tarihinde  yayınlanan  “Barış  Ga-
zeteciliği Seçeneği” yayınında barış gazetecili-
ği  ile  savaş  gazeteciliğinin  karşılaştırmasını 
yaparken  “gazeteciliğin  içine  barış  katmanın” 
yollarını  dört  farklı  odakla  ifade  etmektedir: 
“Barış  odaklı,  gerçek  odaklı,  halk  odaklı  ve 
çözüm  odaklı  bir  gazetecilik  yapmak”  (Korkut 
2007). Barış gazeteciliği ile savaş gazeteciliği-
nin  temel  farklılıklarını  ortaya  koyan  ana  baş-
lıklar aşağıdaki şekilde ifade edilebilir: 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 


Yerel Basında Etnik Çatışma Söylemi: Mersin İli Örneği (155-172) 
 
161 
Tablo 1.  Barış gazeteciliği-Nasıl Yapmalı?
BARIŞ/UZLAŞMAZLIK GAZETECİLİĞİ 
SAVAŞ/ŞİDDET GAZETECİLİĞİ 
I.BARIŞ UZLAŞMAZLIK ODAKLI 
I. SAVAŞ ŞİDDET ODAKLI 
Uzlaşmazlığın oluşumunu keşfeder 
Uzlaşmazlık alanına odaklanır 
Genel “kazan-kazan” yönelimi 
Genel elde var sıfır yönelimi 
Açık uzam, açık zaman; uzlaşmazlıkları saydam-
laştırır herhangi bir yerdeki nedenler ve çıktılar, 
tarih ve kültür dâhil 
Kapalı uzam, kapalı zaman; uzlaşmazlık alanının 
nedenleri ve çıkışları, ilk taşı kim attı 
Bütün tarafların sesini duyurmak; duygudaşlık, 
uzlaşmalığı/savaşı bir sorun olarak görüp anlamak, 
uzlaşmazlıkla ilgili yaratıcılığa odaklanmak 
Onlar-biz gazeteciliği, propaganda, “bizimkilerin 
sesi “onlar”ı sorun olarak görmek, savaşta kimin 
önde gittiğine odaklanmak 
Bütün tarafların insanlaştırılması: bütün silahları 
olumsuzlaştırır. 
“Onların”  insanlıktan çıkarılması; bir tarafın sila-
hını olumsuzlaştırır 
Proaktif: herhangi bir savaş/şiddeti gerçekleşmeden 
önce önlemek 
Reaktif: haber yapmak için şiddetin gerçekleşmesi-
ni beklemek 
Şiddetin görünmeyen etkilerine odaklanmak (trav-
ma ve zafer, yapıya kültüre zarar) 
Şiddetin görünür etkilerine odaklanmak (öldürülen 
yaralananlar ve maddi hasar) 
II. GERÇEK  ODAKLI 
II. PROPAGANDA ODAKLI 
Bütün taraflardaki gerçek dışılıkları ifşa et-
mek/bütün üstünü örtmelerin üstünü açmak 
“onların” gerçek dışılıklarını ifşa etmek/ “bizim” 
üstünü örtmelerimize/yalanlarımıza yardımcı olmak 
III. HALK  ODAKLI 
III. SEÇKİN ODAKLI 
Bütün acılara odaklanmak;kadınlara, yaşlılara, 
çocuklara, bütün sesi duyulmayanların sesini du-
yurmak 
“bizim” acılarımıza odaklanmak;güçlü kuvvetli 
seçkin erkeklere odaklanmak, onların borazanı 
olmak 
Bütün haksızlık yapanları adlandırmak 
“onların” haksızlık yapanlarını adlandırmak 
Halkın içindeki barıştırıcılarına odaklanmak 
Seçkinlerin barıştırıcılarına odaklanmak 
IV. ÇÖZÜM  ODAKLI 
IV. ZAFER  ODAKLI 
Barış=şiddetsizlik+yaratıcılık 
Barış=zafer+ateşkes 
Barış girişimine dikkat çekmek, aynı zamanda daha 
fazla savaşı önlemek 
Zafer elde edilmedikçe barış girişimlerini örtbas 
etmek 
Yapıya, kültüre, barışçıl topluma odaklanmak 
Anlaşmaya, yerleşik kurumlara, dizginlenen toplu-
ma odaklanmak 
Sonuç: çözüm, yeniden inşa, uzlaşma 
Başka bir savaş için ayrılmak, eski alevler yüksel-
diğinde geri dönmek 
Kaynak: Annabel McGoldrick ve Jake Lynch’ten çeviren  Korkut 2007. 


Yüklə 4,77 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   64   65   66   67   68   69   70   71   ...   108




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə