Journal of selcuk communication

Selçuk İletişim, 7, 3, 2012 
 
190 
leşme  Ekseninde  Kapitalist  Devlet,  İletişim 
Yayınları, İstanbul, 301-342. 
Jessop  B  (2005c)  Küreselleşme  ve  Man-
tık(sızlık)ları  Üzerine  Düşünceler,  B  Yarar  ve 
A  Özkazanç  (der),  Y  Karahanoğulları  (çev), 
Hegemonya,  Post-Fordizm  ve  Küreselleşme 
Ekseninde Kapitalist Devlet. İletişim Yayınları, 
İstanbul, 267-299. 
Low  L  (2002)  Economics  of  Information 
Technology  and  The  Media  Singapore 
University Press, Singapore. 
Koloğlu  O  (2006)  Osmanlı’dan  21.  Yüzyıla 
Basın Tarihi, Pozitif Yayıncılık, İstanbul. 
Ozanich G ve Wirth M O (2006) Structure and 
Change: A Communication Industry Overview, 
A F Alexander, ve ark (ed), Media Economics: 
Theory  and  Practice.  Mahwah,  Lawrance 
Erlbaum, New York,  69-84. 
Şeni N (1981) Ekonomik Kriz ve Yeni Birikim 
Modeli  Senaryosu  Üzerine,  Toplum  ve  Bilim 
Derg, 14, 44-63. 
Taş  O  (2006)  İletişim  Alanında  Yöndeşme 
Eğilimleri  Teknoloji,  Pazar  ve  Düzenleme, 
Kültür ve İletişim Derg, 9, 33-62. 
Topuz  H  (2003)  Türk  Basın  Tarihi,  Remzi 
Kitabevi, İstanbul. 
Törenli  N  (2003)  EİT  Dolayımında  Kapitalist 
Üretim  İlişkilerinin  Yeniden  Yapılandırılması: 
Enformasyon  Toplumu  ve  Düşündürdükleri, 
SBF Derg, 58, 191-219. 
Törenli  N  (2005)  Yeni  Medya  Yeni  İletişim 
Ortamı Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara. 
Van  Dijk  J  (1999)  The  Network  Society,  Sage 
Publications, London. 
GÖRÜŞMELER 
Dayan  S  A  (2009)  Hürriyet  Gazetecilik  ve 
Matbaacılık  A.Ş.,  Yatırım  İlişkileri  Koordina-
törü. 
Dayan  S  A  (2011)  Hürriyet  Gazetecilik  ve 
Matbaacılık  A.Ş.,  Yatırım  İlişkileri  Koordina-
törü. 
Kibar  Y  Ş  (2011)  Bilgi  Teknolojileri  ve 
İletişim  Kurumu,  Sektörel  Araştırma  ve 
Stratejiler Dairesi Başkanlığı. 
Özer  A  (2009)  Hürriyet  Gazetecilik  ve  Matba-
acılık  A.Ş,.  Strateji  ve  İş  Geliştirme  Grup 
Başkanı. 

---

GENETİĞİ DEĞİŞTİRİLMİŞ ORGANİZMALARA İLİŞKİN TARTIŞMALARIN TÜRK 
BASININDA ÇERÇEVELENMESİ 
Seyhan Aksoy

 
 
ÖZET 
Son  yıllarda  genetiği  değiştirilmiş  organizmalar  (GDO)  Türkiye’de  önemli  bir  tartışma  konusu 
haline  gelmiştir.  Bu  tartışmalarda  hükümet,  muhalefet,  sivil  toplum  örgütleri  ve  tarım  sektörü 
arasında fikir çatışmaları yaşanmış ve ilgili tarafların bakış açılarındaki farklılıklar doğrultusun-
da GDO, medyada çeşitli şekillerde çerçevelenmiştir. Bu doğrultuda çalışmanın temel amacı ge-
netiği  değiştirilmiş  organizmalara  ilişkin  tartışmanın  basında  hangi  çerçevelerle  sunulduğunu 
ortaya koymaktır. Çalışmada, farklı bakış açılarına sahip Sabah, Hürriyet, Zaman ve Cumhuriyet 
gazetelerinin internet sitelerindeki arşivlerinde yapılan tarama sonucunda doğrudan konu ile ilgili 
toplam 368 habere ulaşılmış ve 368 haber ilk olarak çerçeve analizine temel oluşturması bakımın-
dan  niceliksel  olarak  çözümlenmiştir.  Ardından  da  çalışmanın  amaçları  doğrultusunda,  mevcut 
çalışmalardan da hareketle oluşturulan haber çerçeveleri derinlemesine analiz edilmiştir. Sonuçta 
GDO’ya ilişkin haberlerde çoğunlukla denetim, risk ve politika çatışması çerçevelerinin kullanıl-
dığı ortaya konulmuştur. 
Anahtar sözcükler: Çerçeveleme, basın, GDO. 
FRAMING THE DEBATES REGARDING TO GENETICALLY MODIFIED 
ORGANISMS IN THE TURKISH PRESS  
ABSTRACT 
In  recent  years,  genetically  modified  organisms  (GMO)  have  become  an  important  discussion 
subject  in  Turkey.  A  clashing  of  ideas  were  seen  between  the  government,  the  opposition,  civil 
society organizations and the agricultural sector in these discussions, and GMO has been framed 
in different ways in the media according to the differences between the perspectives of the related 
parties. Accordingly,  the  basic  purpose  of  the  study is  to  reveal  in  which  frames  the  discussions 
regarding genetically modified organisms were represented in the printed press. As a result of the 
survey  of  the  archives  in  the  internet  sites  of  the  newspapers  Sabah,  Hürriyet,  Zaman  and 
Cumhuriyet, who have different perspectives, a total of 368 news items directly related to the issue 
were found and these 368 items were first analyzed in terms of quantity in order to construct the 
base for the framing analysis. And later, pursuant to the purposes of the study, the news frames, 
established  by  setting  off  from  existing  studies,  were  analyzed  in  more  depth.  As  a  result,  it  is 
revealed that control, risk and policy conflict frames were used in the majority of the news items in 
regards to GMOs.  
Keywords: Framing, press, GMO. 
                                                

 Arş. Gör., Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi  
GİRİŞ 
Genetiği değiştirilmiş organizmalar (GDO) tüm 
dünyada  olduğu  gibi  Türkiye’de  de  önemli  bir 
tartışma  konusu haline  gelmiştir.  Her ne  kadar 
genetiği  değiştirilmiş  tarım  ürünlerinin  Türki-
ye’ye girişi 1996 yılı olsa da konuyu gündeme 
taşıyan  esas  gelişme,  26  Ekim  2009  tarihli 
Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 
ve  kamuoyunda  tartışmalara  neden  olan  ''Gıda 
ve  Yem  Amaçlı  Genetik  Yapısı  Değiştirilmiş 
Organizmalar  ve  Ürünlerinin  İthalatı,  İşlenme-
si,  İhracatı,  Kontrol  ve  Denetimine  Dair  Yö-
netmelik” olmuştur.   
Yönetmelikle  birlikte  GDO’lu  tarım  ürünleri-
nin  Türkiye’ye  girişinin  önündeki  engellerin 
kaldırıldığı,  GDO’lu  ürünlerin  girişine  yasal 
olarak  izin  verildiği  yönünde  tartışmalar  baş-
lamıştır.  Ancak  konu  yalnızca  yasal  düzlemde 

---