usullar tizim ini o'rgatish bilan bilim ini material tom ondan boyitish va
uni aqliy tom ondan o'stirish hisoblanadi.
Mantiqiy mashqlar bolalam ing so 'z boyligi va tilining um um iy
o'sishida katta ahamiyatga ega bo'lib, lug'at ishi va tilga oid boshqa
ishlar bilan bog'lab olib boriladi. Logik mashqlar juda xilm a-xil:
1. Narsalarning mavzuga tegishli guruhini tuzish:
ust kiyimlar
(ко ‘ylak, kostum,
. ..) va oyoq kiyimlar
(botinka, tufli,.. )\
uy hayvonlari
va y o w o y i hayvonlar kabi. Bunda bolalar
„Bu nima?"
so'rog'iga javob
berishga o'rgatiladi:
Bu nima?
—
Avtobus. Avtobus nima? — Mashina.
2. Bir turdagi narsalarni sanab k o ‘rsatish va umumlashtiruvchi bir
s o ‘z bilan nomlash.
M asalan,
stol, slul, shkaf
larni bir so'z bilan qanday
nom lash mumkin?
(Mebel)
3. Berilgan narsalardan bir guruhga kirm aydiganlarini ajratish.
M asalan,
qalam, chizg'ich, o ‘chirg‘ich, stul
ko'rsatiladi, o'quvchilar
o'quv qurollarini ajratadilar,
stul
o'quv quroliga kirmasligini, mebel
ekanini aytadilar.
Bunday mashq o'yin tariqasida o'tkazilishi ham mumkin: m a ’lum
so'zlar berilib, ortiqchasini topish va nima uchun ortiqcha ekanini
tushuntirish talab etiladi:
qaldirg'och, chumchuq, mushuk, musicha.
4. P redm et nom lari va belgi bildirgan s o ‘zlarni guruhlarga ajratish.
Bunda so ‘zlar
choynak, tesha, bolta, piyola, arra, tarelka
Dostları ilə paylaş: |
