Kartel W. Ter Horst Algemene orthopedagogiek

Kartel W. Ter Horst

• Algemene orthopedagogiek

• &

• Het herstel van het gewone leven

Biografie Ter Horst

• °1929

• 1977: Herstel van het gewone leven

• 1980: Algemene orthopedagogiek

• Hoogleraar universiteit Leiden

• Vooral praktijk van alledag

Algemene orthopedagogiek

• Holisme

• Werkingssferen

• POS

• Multidisciplinair model

• Praktische theorie

Holisme

• Mens maakt deel uit van de werkelijkheid

• Werkelijkheid = holon

• een complex geheel
• verschillende factoren
• meer dan de som van de onderscheiden delen
• Niet alleen een Sein, maar ook een Sollen

• Werkelijkheid bestaat uit verschillende werkingssferen

Werkingssferen

• Structuur van de werkelijkheid

• Onderlinge samenhang

• De werkingssferen zijn als concentrische cirkels te beschouwen.

Werkingssferen

• F-sfeer: funderende levenslagen, het personale substraat

• Ff-sfeer
• Fb-sfeer
• Fa-sfeer

Werkingssferen

• D-sfeer:

• de personale zijnswijze
• dialoog

• O-sfeer:

• werkelijkheid die het kind omgeeft

• T-sfeer:

• overstijgen van het menselijke verstand

Werkingssferen

• I-sfeer indirect werkende factoren

• Io-sfeer
• Isc-sfeer
• Im-sfeer

POS

• Problematische opvoedingssituatie

• Situatie is perspectiefloos

• Deskundige nodig om terug perspectief te krijgen

• POS: niet alleen opvoeder en opvoedeling

Multidisciplinair model

• Beslissingen nemen in samenspraak met andere disciplines

• Verschillende multidisciplinaire modellen

Multidisciplinaire model

• centripetaal model <=> diagonaal model

Praktische theorie

• Veel nadruk op het praktische

• Geen overhaasting in specialistische theorieën

• Zie het herstel van het gewone leven

Het herstel van het gewone leven

• De opvoeders

• Het kind

• De omgeving

• De werkelijkheid achter de omgeving

Heeft het kind wel echte opvoeders?

• Kind- zijn betekent opgevoed worden

• Verbondenheid

• Drie kenmerken

• gratis
• helderziend
• kringsgewijs

• Kinderen die van niemand zijn

Open voor en gericht op kinderen?

• Openheid

• Openheid is soms beperkt
• tekort aan vitaliteit
• pedagogische vooroordelen
• ...

• Intentionaliteit

• signalen uitsturen die afgestemd zijn op de ontvangstmogelijkheden van het kind

Bijtanken?

• Gesprekken andere opvoeders

• Invoegen wijdere samenlevingsvormen

• Rolverandering

• Opvoedersvakantie

Voldoende eigens?

• Eigen = het unieke van iedere mens

• Teveel eigens

• Kinderen die er uitspringen
• Etnische minderheden

• Te weinig eigens

• bevorderen
• versterken

Uit zijn schulp?

• Open genoeg

• Intentionaliteit = gerichtheid op de werkelijkheid

De omgeving om in groot te worden?

• Omgeving= het stuk werkelijkheid waarmee het kind in aanraking komt

• Wereld= de betekenisvolle omgeving

• Kind is ook zijn omgeving

Volheid van de omgeving?

• De volle werkelijkheid bestaat voor de mens allereerst uit mensen

• Mensen
• God
• Dieren
• Planten
• Elementen

Geordend voor het kind?

• Ordening in ruimte, tijd en handeling

• Ruimte in orde
• Tijd in orde
• Handelen in orde
• Het programma
• Teveel ordening

Uitdagend genoeg?

• Mogelijkheden tot ontwikkeling

• Apart appèl gedaan op zijn speciale gaven

Opvoedingsbelemmerende factoren vlak achter de omgeving?

• In het gezin achter de schermen

• “Is er iets in ons leven dat eigenlijk zou moeten veranderen?”

Verderliggende indirecte opvoedingsbelemmerende factoren?

• Derde invloedsfeer = samenleving, maatschappij, cultuur, macro- structuur

• Weinig vat op deze factoren