Kendi Kendine

106 Astım
Astımda kendi kendine hipnozu, bronchodilator ilaçları püskürten araçlarla, steroid
ilaçları püskürten araçlarla ve antibiotikleri kapsayan medikal tedaviyle birlikte
uygulamak uygundur. Astım nefes darlığı, hırıltılı soluma, öksürme ve göğüste sıkışma
gibi semptomların yaşanmasını kapsayabilir. Bu semptomlar çeşitli farklı faillerle
hızlanabilirler. Bazı örneklerde bu, hayatı tehdit edici bir durum haline gelebilir.
Kaygı
Daha fazla hırıltı
Daha fazla kaygı
Şekil 9 Bir astım atağında kaygının sebep olduğu kısır döngü
Astım idman allerji ve enfeksiyondan etkilenir. İlaveten, araştırmalar (söz gelimi French ve
Alexander, 1941) duygusal unsurun sık sık astım semptomlarını faaliyete geçirdiğini
artırdığını hatta bazı vakalarda bunları ortaya çıkardığını öne sürmektedir. Bunu akılda
tutarak, hastalığın hızlandırıcı faktörlerini araştırmaya ve olumsuz duygulan engellemeye ve
gidermeye yardım etmede kendi kendine hipnoz uygun olabilir . Bu bölümde adet öncesi
sendromda açıklanan sıcak hava balonu egzersizi bu açıdan faydalı olabilir
Astım için kendi kendine hipnoz temel olarak koruyucu bir tedavidir. Sözgelimi
astımlılar genellikle bir atak başlangıcını kollama pozisyonundadırlar ve bununla kaygı
ve nefesini tutama-
Sakl
ı
 Kütüphane
www.e-kitap.us

---

107
yacağı korkusu içine girebilirler. Bu, Şekil 9'da gösterilen kısır döngüyü oluşturarak bir
atak gelişimini bir hayli ağırlaştırabilir.
Gevşemek için uygun hipnoz sonrası telkinleri atak sinyalleriyle bağlantıya geçirmek ve
gündelik düşünceleri sakinleştirici tarzda çalıştırmayı sürdürmek genelde atakları önler.
Daha sonra, potansiyel stres durumlarını zihninizde kendinizi gevşemiş bir halde,
rahatça nefes alarak onlarla baş edebilen bir halde görerek prova etmek de faydalı
olabilir.
Astımla ilgili işin büyük bir kısmı muhtemel ataklardan önce icra ediliyor olsa da; bir atak
başladığında durumu rahatlatmanın da yollan vardır. Yaratıcı olmanıza, telkin ve tasavvuru
mümkün olan en iyi şekilde kullanmanıza yardımcı olmak için astımın patofizyolojisine
kısaca bakmak uygun olacaktır. Astım nöbeti geçirilirken akciğerdeki hava göstergesinde
bir düşüş olur. Daha sonra hava akışında özellikle de nefes alıp vermede zorluk başlar. Bu
havayolu büyüklüğünün azalmasından üç tane faktör sorumludur.
1. Bronchoconstriction- bronşlar (veya akciğerlerdeki havayolları) daralır.
2. Balgamın fazla salgılanması - hava yolları üzerindeki hücreler fazla miktarda balgam
salgılar ve balgam tıkaçları oluşur.
3. Mukozal ödem- havayolları üzerindeki hücreler şişer.
Aşağıdaki alıştırma astım atağının başlangıcında ve devamında fiziksel olarak neler
olduğu anlayışından kaynaklanan tasavvur ve telkinleri içerir. Aynı zamanda Gibbons'ın
(1979) bu alandaki çalışmalarından da bazı fikirler ödünç alınmıştır.
Alıştırma
1
. Eğer bir atağın geldiğini hissediyorsanız veya halihazırda başladıysa bile gözlerinizi kapatın,
sizin için en iyi olan yöntemi deneyerek kendinizi rahatlatın.
Sakl
ı
 Kütüphane
www.e-kitap.us

---

108
2. Zihninizde yavaşça 50'ye kadar saymaya başlayın.
3. Her bir sayıdan önce derin bir nefes atın ve yumruklarınızı sıkın.
4. Her bir sayıda "sakin" kelimesini kendinize tekrarlayarak bu nefesi bırakın, Yumruklarınızı,
ellerinizi geniş bir şekilde açarak gevşetin. Bunun bronş duvarlarınızdaki kasın giderek daha da
gevşemesiyle açılan nefes yolunu ve boğazınızı temsil etmesine izin verin. Bedeninizi mümkün
olduğu kadar çok gerginliği mümkün olduğunca salması için cesaretlendirin.
5. Telkinlerinizi ve seçtiğiniz tasavvuru işe dahil edin. Sözgelimi:
- Nefes yolunuzun orta ilerine dikilmiş minyatür bir itfaiyeci hayal edin. Onu, bronş
duvarlarınıza su sıkarak, mukoza plakalarını gevşetip temizlerken, atağı sakinleştirirken ve
şişkinliği azaltırken hayal edin. Zihninizde bunu gördükçe, göğsünüzün giderek genişlediğini
hissedin.
-/ Olimpik bir koşucuyu bir yarışta hayal edin. Nefesiniz, o bitiş çizgisine doğru koşarken ve
yarışı kazanırken, onun nefesine uymaktadır. Rahat bir koşmaya doğru yavaşladıkça ve en so-
nunda yürüyüş hızına indikçe, bu atletin solumasının nasıl yavaşladığına ve kolaylaştığına dikkat
edin. Nefesinizin benzer şekilde yavaşlamasına ve hatta akciğerlerinizin ve göğüs kaslarınızın
giderek gevşedikçe aynı hale gelmesine izin verin.
6. Alıştırmayı saymayı tamamladığınızda sona erdirin ve nefes almanız normale dönsün. Açmış
olduğunuz nefes yolundan serin, temiz havanın serbestçe aşağıya inişini görselleştirin.
Kendi kendine hipnozun ilaç tedavisi yerine kullanılmak üzere düzenlenmemiş olduğuna
dikkat etmek önemlidir. Kendi kendine hipnozun, daha önce de belirtildiği üzere, daha
ziyade doktorunuzun reçeteyle yazdığı içe çekilen ilaçları püskürten araçlarla birlikte
kullanılması uygundur Zamanla bu içe çekilen ilaçları püskürten araçlara ihtiyacınız
azalabilir veya doktorunuz tıbbi tedavinin artık gerekmediğine karar verebilir.
Sakl
ı
 Kütüphane
www.e-kitap.us

---

109 Yüksek Tansiyon
Yüksek tansiyon Batı toplumunda çok yaygındır. Nüfusun yaklaşık %15'i yüksek
tansiyonlu olarak görülebilir. Yüksek tansiyon, birincil (esas) ve ikincil olarak
sınıflandırılabilir. Birincil yüksek tansiyon yüksek kan basıncı vakalarının %85'ini oluşturur-
ken; ikincil yüksek tansiyon kalan %15'ten sorumludur. İkincil yüksek tansiyon, böbrek
hastalığı veya ağızdan alınan kontraseptif ilaçların kullanılması gibi belirli bir sebepten
dolayıdır.
İngiliz Hipertensiv Topluluğu kan basıncının tedavisinde rehber olarak 160mm Hg sistolik
ve 90mm Hg diastolik gibi rakamlar kullanmaktadır. Doktorunuzun yüksek kan basıncını
teşhis edebilmesi için sizin olağan kan basıncınızı temsil eden bir grafiğe sahip olması
gerekir. Bu da pek çok kan basıncı grafiklerinin olmasını gerektirir. Eğer hipertansiyon
teşhis edilirse bu ikincil sebeplerin geçersiz olduğunu gösterir. Doktorunuz bunu sizin
için otomatik olarak kontrol edecektir.
Yüksek kan basıncının tedavi edilmesinin neden bu kadar önemli olduğunu
sorabilirsiniz. Eğer kan basıncı normal göstergelerin hafifçe bile üzerine çıkarsa ve yıllar
boyunca kontrol edilmeden kalırsa; bu durum; beyin, kalp, böbrekler ve göz gibi önemli
organlara zarar verebilir. Normal olmayan yüksek seviyedeki kan basıncı tıbbi acil durum
demektir; çünkü zayıflamış arterlerin kopmasına sebep olur ve bu, eğer beyinde olursa,
kişi bir felç geçirebilir ve hatta ölebilir.
Eğer doktorunuz hafifçe yükselmiş bir kan basıncı göstergesi okuyorsa takip eden birkaç
ay boyunca yakından izlenmelisiniz ve hemen "ilaçsız" tedavi başlamalı. Bu, stresi ve
kaygıyı kontrol etme, sigarayı bırakma, (eğer gerekiyorsa) kilo verme, düzenli idman
yapma ve tuz, alkol, kafein alınmasını azaltmayı içerir. Kendi kendine hipnoz, bu ilaçsız
tedavi alanlarına yardım etmekle kalmaz (bu bölümde anksiyete, sigara içme ve za-
yıflamayla ilgili yerlere bakınız), aynı zamanda kan damarları-
Sakl
ı
 Kütüphane
www.e-kitap.us

---