Kiberterrorizm. Kiberterrorchilik bu tahdid yoki qoʻrqitish orqali



Yüklə 230,82 Kb.
Pdf görüntüsü
tarix04.02.2023
ölçüsü230,82 Kb.
#100164
media 30 mavzu



 Kiberterrorizm.
Kiberterrorchilik bu tahdid yoki qoʻrqitish orqali,
internetdan foydalangan holda, siyosiy yoki
mafkuraviy muvaffaqiyatga erishish maqsadida
uyushtiriluvchi kiberhujumlardir. Kompyuter
viruslari, kompyuter qurtlari, fishing, zararli
dasturlar, apparat usullari, dasturlash skriptlari kabi
vositalar yordamida kompyuter tarmoqlarini,
xususan, Internetga ulangan shaxsiy
kompyuterlarni qasddan, keng miqyosda buzish
harakatlari internet terrorizmining koʻrinishi boʻlishi
mumkin[1]. Kiberterrorizm munozarali atamadir.
Baʼzi mualliflar maʼlum terroristik tashkilotlar
tomonidan signalizatsiya, vahima yoki jismoniy
buzilishlarni yaratish maqsadida axborot tizimlariga
qarshi hujumlarni buzish bilan bogʻliq juda tor
taʼrifni tanlaydilar. Boshqa mualliflar esa


kiberjinoyatni oʻz ichiga olgan kengroq taʼrifni afzal
koʻrishadi. Kiberhujumda ishtirok etish, hatto
zoʻravonlik bilan amalga oshirilmagan boʻlsa ham,
terror tahdidi idrokiga taʼsir qiladi[2]. Baʼzi taʼriflarga
koʻra, onlayn faoliyatning qaysi holatlari
kiberterrorizm yoki kiberjinoyat ekanligini farqlash
qiyin boʻlishi mumkin[3].
Kiberterrorizmni shaxsiy maqsadlar yoʻlida vayron
qilish va zarar yetkazish uchun kompyuterlar,
tarmoqlar va ommaviy internetdan qasddan
foydalanish sifatida ham eʼtirof etish mumkin.
Tajribali kiberterrorchilar, buzgʻunchilik boʻyicha
juda malakali boʻlganlar hukumat tizimlariga katta
zarar yetkazishi va keyingi hujumlardan qoʻrqib,
mamlakatni tark etishi mumkin[4]. Bunday
terrorchilarning maqsadlari siyosiy yoki mafkuraviy
boʻlishi, bu esa terrorning bir koʻrinishi deb
hisoblanishi mumkin[5].
Hukumat va ommaviy axborot vositalarida
kiberterrorizm yetkazilishi mumkin boʻlgan ziyon
haqida xavotirlar talaygina. Bu esa Federal Qidiruv
Byurosi (FQB) va Markaziy Razvedka Boshqarmasi
(CIA) kabi davlat idoralarini kiberhujumlar va
kiberterrorizmga chek qoʻyishga unday boshladi[6].


Kiberterrorizmning bir necha asosiy va kichik
holatlari boʻlgan. Al-Qoida internetdan tarafdorlari
bilan muloqot qilish va hatto yangi aʼzolarni yollash
uchun foydalangan[7]. Estoniya, Boltiqboʻyi
mamlakati, texnologiya jihatidan rivojlanib
borishmoqda, 2007-yil aprel oyida Estoniya poytaxti
Tallinda joylashgan Ikkinchi Jahon urushi davridagi
sovet haykali koʻchirilishi bilan bogʻliq
tortishuvlardan soʻng kiberterror uchun kurash
maydoniga aylanib qoladi

Yüklə 230,82 Kb.

Dostları ilə paylaş:




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©genderi.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

    Ana səhifə