Kitab indd

53
Arxivlərdə azərbaycanlıların soyqırımını  təsdiq edən yetərincə 
sənəd var. Xalq qəzeti.-1 aprel 2007; 
8.  Денстервилль  (Генерал  майор).  Британский  империа-
лизм в Баку и Персии. 1917-1918. Воспоминания. (Пер.с англ. 
Руденко).  Тифлис:  Совет.  Кавказа, 1925, 281 с.;  Ka zim za deh 
F. The Struggle for Transjaujasus (1917-1921). New York, 1951; 
Swietijhovski  T.  Rus sia  and  Azer bai can:  Bor der land  in  Tran si-
tion, New York, 1955; Swietijhovski Ta deusz, Brian Col lins. His-
to ri jal Dij tio nary of Azer bai can. Lon don, 1999; Suny R. The Ba ku 
Com mu ne,  1917-1918.  Class  and  Na tio na lity in the Rus sian Re vo-
lu tion.  Prin je ton,  1972;  Alstadt  Andrey.  The  Azerbai ca ni  Turks: 
Power and İden tity un der Rus sian Ru le. Stan ford, 1992. Маккар-
ти Дж., Маккарти К. Тюрки и Армяне. Баку: Азернешр, 1996, 
158с.  Смит  М.  Память  об  утратах  и  азербайджанское  обще-
ство. 2000 və s.
9. Azərbaycan tarixi. Ən qədim zamanlardan XX əsrədək. Bakı 
1994, s.280
10. Azərbaycan tarixi. Uzaq keçmişdən 1870–ci ilə qədər. Bakı 
1996, s.213, 468, 474, 553-554
11.  Вердиева  Х.,  Гусейнзаде  Р. «Родословная»  армян  и  их 
миграция на Кавказ с Балкан., Баку, 2003 с.78
12. Шавров Н.Н. Новая угроза русскому делу в Закавказье: 
предстоящая
распродажа Мугани инородцам. Баку: Элм, 1990, s. 64
13. Xəlilli F. Şamaxı tarix–diyarşünaslıq muzeyi. Bakı–2009 s. 
135- 136
14. Маевский В.Ф. Армяно-татарская смута на Кавказе как 
один из фазисов армянского вопроса. Баку, 1993 с. с. 29.
15. Üzeyir Hacıbəyov. Seçilmiş  əsərləri.Bakı 1985, s.73, 615; 
“İrşad” qəzeti 7 mart 1907.
16. Rəsulzadə M.Ə. Çağdaş Azərbaycan tarixi. Bakı, Gənclik, 

---

54
1991, s. 2.
17. “Mart qırğını”. “Azərbaycan” qəzetinin xüsusi buraxılışı. 
№ 11, mart 1993.
18.  Азербайджанская  Демократическая  Республика.  Ар-
хивные документы Великобритании. Баку, 2008, s. 183.
19. Paşayev A. Açılmamış səhifələrin izi ilə.Bakı, 2001, s. 228
20.  Азербайджанская  Демократическая  Республика.  Ар-
хивные документы Великобритании. Баку, 2008, с.178.
21. İsgəndərov A. 1918-ci il mart qırğınının tarixşünaslığı. Bakı: 
Mütərcim, 1997, s.110-111.
22. “Коммунист” (Ереван), 26 августа 1989, №199.
23. «Известия  Кавк.  Краев.  Центра  Сов.  Рабоч.,  Солд.  и 
крест. Деп. И Тифл. Совета рабоч. и солд. Деп»., разные годы. 
№72, 1918; Abışov V.Ş. Azərbaycanlıların soyqırımı. 1918-1920-ci 
illər. Bakı: Qartal, 2001, s. 106.
24.  Токаржевский  Е.А.  Из  истории  иностранной  интер-
венции  и  гражданской  войны  в  Азербайджане.  Баку:  Изд-во 
Акад. наук Аз. ССР, 1957, с.55.
25. Qafqazda Sovet totalitarizmi (20-30 -cu illər). Elmi konfransın 
materialları. Xəzər Universiteti 6-7 noyabr 1998.Bakı,1998, s.18-20.
26. Bünyadov Z.M. “Qırmızı terror” Bakı 1993, s. 3
27. Газета «Азербайджан», 1918 года, 21 октября.
28. Сеидов  М. Г. Армянский Вандализм.-Новосибирск.–2010, 
c.100 (azərbaycan, rus və ingilis dillərində) 
29. Quliyev D.P. Tarix şahiddir ki. 1918-1920-ci illərin hadisələri 
bu günün gözü 151ilə: faktlar və  şərhlər. Həyat, Bakı, 1992, 22 
may, №100; ЦГАОР АзССР, ф. 261, on. 1, д. 105, л. 102-103.
30.Tariximizin faciəli səhifələri:soyqırım. (azərbaycan və ingilis 
dillərində) Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin nəşri. Bakı 
2000,s.21.
31. Bax: Рустамова-Тогиди Солмаз Али кызы. Куба. Апрель-

---

55
май 1918 г. Мусульманские погромы в документах. Баку, 2010, 
s. 64; Paşayev A. Açılmamış  səhifələrin izi ilə.Bakı, 2001, s.229; 
İsgəndərov A. 1918-1920-ci illər türk-müsəlman soyqırımları. 
“Azərbaycan”, 31.03.2009; Qəniyev S. H. 1918-ci il Şamaxı 
soyqırımı. Bakı, 2003, s.135-136; Данные архивных материалов о 
зверствах армян в Шемахинском уезде (1918 г.). ARDA, f. 1061, 
siy. 2, iş 85, 87, 100; iş. №3, f.1061, s..1; f. 1061, siy. 1, iş. 11, v.65
32. Bax: Azərbaycan Respublikası Prezidentinin İşlər 
İdarəsi Prezident kitabxanası. Azərbaycanlıların soyqırımı  və 
deportasiyası. Bakı 2010,s. 86-87; 
33. Bax: Qəniyev S. H. 1918-ci il Şamaxı soyqırımı. Bakı, 2003, 
s.67-68; www.shamaxi-mks.az
34. Paşayev A. Açılmamış  səhifələrin izi ilə.Bakı, 2001, s.229; 
(Bax: ARDA. f. 1061, siy. 1, iş 100, vər. 19-24).
35. Arzumanlı V., Həbiboğlu V., Muxtarov K. 1918-ci il 
qırğınları. Tarixi araşdırmalar. Bakı1995, s. 21-34.
36. “Новый Восток”, 1922, ч.3, с.184; F.Q.Köçərli. Qarabağ. Bakı, 
2002, s.128; Elçin Qaliboğlu “Ermənilər Azərbaycanın Güneyində 
də soydaşlarımıza qarşı soyqırımı törətmişdilər”. “Xalq Cəbhəsi” 
31 mart 2009 
37.  Горянин  А.,  Севастьянов  А.  Русскому  об  Азербайд-
жане  и  Азербайджанцам.  Москва, 2009, с.23; Abışov V. Ş. 
Azərbaycanlıların soyqırımı. 1918-1920-ci illər. Bakı: Qartal, 2001, 
s.128.
38. Süleymanov M. Qafqaz İslam Ordusu. Bakı 2000, s. 324, 
Yuceer N. Qafqaz İslam Ordusunun Bakı şəhərini azad etməsi.2008, 
s. 333
39.  Рустамова-Тогиди C.Этого  забыть  нельзя. «Зерколо» 
газ.30 марта 2008
40. Zülfüqarlı M. P. Azərbaycanı kimlər idarə edib? (may 1918–
oktyabr 2003). Bakı 2006, s.28

---

56
41. “Odlar yurdu” qəzeti 8-9 aprel, 1990-cı il
42. İstiqlal qəz. (Münhen) 1 aprel 1933, № 31
43. Rəsulzadə M.Ə. Azərbaycan Cümhuriyyəti. Bakı: Elm, 1990, 
s. 37
44. Rüstəmli A. “Azərbaycanlıların soyqırımı bədii ədəbiyyatda 
(Mart, 1918) ”
Bizim Əsr qəz. 01 aprel 2003.
45. Абдулбагиева С. Мартовский геноцид1918 г. Бакинский 
рабочий газ. 30 марта 2010.
46.  Рустамова-Тогиди C. Этого  забыть  нельзя. «Зерколо» 
газ.30 марта 2008
47. Гончаров M. C. Армяне и молокане в Шемахинских со-
бытиях 18г.2009;  Смольников  Т.  Н.  Ответ  на  статью  «ЭТОГО 
ЗАБЫТЬ НЕЛЬЗЯ» д.и.н. Солмаз Рустамовой-Тогиди, опубли-
кованную в газете “Зеркало” 30 марта 2008. www.molakans.ru; 
Ишханян  Б. “Великие  ужасы  Баку.  Анкетное  исследование 
сентябрьских событий 1918г.”, изданно 1920г. на армянском и 
русском языках, Манасян A. Карабахский конфликт, Ереван, 
1998; Дадаян X. “Армяне и Баку. 1850-1920гг.” (Изд-во “Нора-
ванк”), 2006; Акопян А. “Татоязычные армяне” (историческо-
этнографическое  исследование),  диссертация  на  соискание 
ученной степени к.и.н., Ереван, 2002 (на арм.).
48. Kaspi qəz. 30.03.10; İlqar Səfərov. ANS PRESS. 22.04.2010 
49. Həftə içi qəz. 19 noyabr 2010.
50. Azəri soyqırımı...və Neftçala hadisələri.“31 Mart 
Azərbaycanlıların Soyqırımı günü” ilə əlaqədar tövsiyə-
bibloqrafik göstərici. Neftçala rayon mərkəzləşdirilmiş kitabxana 
sistemi. Metodika-Biblioqrafiya şöbəsi 2009
51. Azərbaycan qəz., 03 fevral 2010.
52. Tariximizin faciəli səhifələri:soyqırım. (azərbaycan və 
ingilis dillərində) Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin nəşri. 

---