Kitabın nəşrinə göstərdiyi köməyə görə Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin deputatı
olunacağını bəyan etdi. Aydın idi ki, qəzanın əsas səbəbi neft nəhənginin təhlükəsizlik
Yüklə 7,98 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- TMK-nm fəaliyyətinə nəzarət.
- Qovuşmalar və qəsblər. Qovuşma
- Şirkətin qəsbi
olunacağını bəyan etdi. Aydın idi ki, qəzanın əsas səbəbi neft nəhənginin təhlükəsizlik texnikası tədbirləri hesabına qənaətə cəhd göstərməsi idi. Bu isə, öz növbəsində, maksimum qazanc əldə etmək istəyindən irəli gəlirdi; dünyada TMK-nm fəaliyyətinin əsas amalı məhz budur. 2009-cu ildə Sibirdəki nəhəng Sayano-Şuşenskaya SES-də faciə baş verdi. Yeni sahiblər (Rusiya TMK-rı) düşünülməmiş özəlləşdirmə nəticəsində bu böyük SES-i ələ keçirərək, onun təhlükəsiz istismarı yollarını tapmaq barədə (bu isə, xeyli maliyyə vəsaiti tələb edir) fikirləşməmişlər. Analoji hadisə Kemerevo vilayətinin «Raspadskaya» şaxtasında olmuş, dərinlikdə baş verən partlayış böyük insan tələfatı ilə nəticələnmişdir. TMK-nın doğma sahillərdən uzaqda, İngiltərədə yaşayan sahibi də təhlükəsizlik tələblərinə etinasızlıqla yanaşmış və şaxtaçıların əmək haqqında qənaət etməyə çalışmışdır. * • Ən iri TMK-lar açıq bəyan etməsələr də, sözsüz ki, qlobal strategiya həyata keçirir. Həmin strategiyanın tərkib hissələri bunlardır: •
TMK-nm və onun filiallarının fəaliyyətinin satış bazarları baxımından qlobal miqyasda planlaşdırılması; •
mübarizəsinin hərtərəfli, çevik və texnoloji, o cümlədən komprador zümrənin nümayəndələrinin menecmentə cəlb olunması metodlarından istifadə edilməsi; •
elmi-texniki əsasda kifayət dərəcədə qapalı klasterlərin yaradılması; • TMK-nm müəssisələri əsasında maliyyə mərkəzləri baş mənzil- qərargaha tabe edilən vahid beynəlxalq idarəçilik şəbəkəsinin yaradılması.
ölkələrin ictimaiyyəti tərəfindən narahatçılıqla qarşılanır. Onların fəaliyyətini tənzimləyən dəqiq müddəalar 1970-ci illərin əvvəlində BMT-nin TMK-lar üzrə komitəsi çərçivəsində qəbul edilmişdir. Məsələn, 1974-cü ildə inkişaf etməkdə olan ölkələrin maraqlarının nəzərə alındığı «TMK-nm davranış Məcəlləsi» qəbul edilmişdir. Məcəllədə TMK-nm fəalij^ətini həyata keçirərkən, bütün ölkələrdə həll etməli
olduğu sosial-iqtisadi məsələlərin geniş
dairəsi müəyyənləşdirilmişdir. Amma sahibkarlıqda təcavüzkarcasma yalnız mənfəət əldə olunmasına istiqamətlənmiş neoliberal-monetar ideologiyanın dominant- lığa başladığı şəraitdə bu «Məcəllə» işləyə bilmədi və qlobal korporasiyaların, onların lobbiçilərinin təzyiqi altında sadəcə olaraq kənara atıldı. Hələ 1976-cı ildə İƏİT çərçivəsində «Xarici investisiyalar və çoxmillətli şirkətlər haqqında 419 Bəyannamə», habelə «Çoxmillətli Şirkətlər üçün Tövsiyələr» qismində Bəyannaməyə Əlavələr qəbul edilmişdir. Bu tövsiyələrdə TMK-nm riayət etməli olduğu şərtlərin siyahısı: sosial inkişafın dəstəklənməsi, ETTKİ və təhsilin stimullaşdırılması, yerli kadrların hazırlanması və s. verilmişdir. Lakin qeyd etdiyimiz kimi, bu şərtlər məcburi olmadığından, TMK-lar onlara əməl etmir. Aydındır ki, beynəlxalq ictimaiyyət TMK-nm fəaliyyətini bəşəriyyətin maraqları mövqeyindən tənzimləyən qaydalar külliyyatını işləyib hazırlamalıdır. Transfer qiymətləri. Beynəlxalq korporasiyaların xarici iqtisadi fəaliyyətini əsaslandıran nəzəriyyələrin, demək olar ki, hamısında transfer qiymətlərindən istifadə olunması yolu ilə transmilli xərclərin azaldılması xüsusi yer tutur. Transfer qiymətləri beynəlxalq inhisarların korporasiyadaxili ticarətində tətbiq olunan, kortəbii (tələb və təklifin təsiri altında) deyil, şirkətlərin strateji məqsədlərinə əsasən formalaşan daxili şərti-hesablaşma qiymətləridir. Buna görə də onlar tətbiq edilmə məqsədindən və konkret vəziyyətdən asılı olaraq, dünya qiymətlərindən həm yuxarı, həm də aşağı kənarlaşa bilər. Firmadaxili ticarətdə transfer qiymətlərindən istifadə edilməsinin məqsədləri bunlar ola bilər: •
•
yeni satış bazarlarının ələ keçirilməsi; •
vergilərin və gömrük rüsumlannm minimuma endirilməsi; •
valyuta nəzarətindən yayınma, valyuta möhtəkirliyi, zəif valyutadan güclü valyutaya konvertasiya olunma; •
inflyasiya templərindəki fərqdən istifadə edilməsi; •
mənfəətin köçürülməsi yolu ilə xarici filialın maliyyə vəziyyətinə təsir göstərilməsi; •
Qovuşmalar və qəsblər. Qovuşma - təsərrüfatçılıq subyektlərinin birləşməsi nəticəsində əvvəl mövcud olan iki və daha çox strukturun birləşməsi yolu ilə vahid iqtisadi zəncirin yaradılmasıdır; fınnalarm birləşməsi nəticəsində onlardan birinin salamat qalması, qalanlarının isə öz müstəqilliyini və mövcudiyyətini itirməsi.
üzərində mülkiyyət hüququnun tam yaxud qismən əldə olunmaqla, müvafiq 420 Yüklə 7,98 Mb. Dostları ilə paylaş:
|