Kitabın nəşrinə göstərdiyi köməyə görə Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin deputatı
Yüklə 7,98 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- İnkişaf etmiş ölkələr İnkişaf etməkdə olan ölkələr Afrika
Məlumatlar İTA-nm fəaliyyətinin nəticələrinin həm sahə, həm də ölkələr nöqteyi-nəzərindən müxtəlif olduğunu göstərir. Birincisi, onların inkişaf etməkdə olan ölkələrdə, ikincisi isə, elektroenergetika, avtomobil yolları, hava limanları sahələrində payı daha çoxdur. Burada TMK-nm ölkə ilə əməkdaşlıq etməsi üçün ümumi şərtlərin və xüsusi şəraitin yaradılmasının böyük əhəmiyyəti vardır. Müvafiq qanunvericilik bazasının yaradılması, habelə bürokratiyanm və rüşvət- xorluğun aradan qaldırılması zəruridir. Əks halda, ölkənin TMK-lar üçün açılması nəticəsində ziyana düşməsi təhlükəsi yaranır. Bundan başqa, istənilən ölkədə tələsik liberallaşma həyata keçirilərsə, bu prosesin dayandırılması əksər hallarda mümkün olmur. Məhz buna görə də islahatlara başlayan ölkələr, ilk növbədə, onların ardıcıllığını müəyyən etməlidir. Bu cür ardıcıllıq potensial investorlar üçün oyun qaydalarını dəqiqləşdirməyə və hökumətlərin konkret layihənin həyata keçirilməsinə daha yaxşı hazırlaşmasına imkan yaradır. Amma reallıqda, xarici investisiyalar üçün şərait kompleks islahat aparılanadək yaradılır və nəticədə, nisbətən zəif pozitiv effekt əldə olunur. Nüfuzlu tənzimləmə orqanları yaradılanadək, inkişaf etməkdə olan ölkələrin öz kommunal müəssisələrini dövlət sektorunda saxlaması daha
UNCTAD-m Hesabatmdakı bu nəticə prinsip baxımından vacibdir və keçid iqtisadiyyatlı ölkələr qrupuna, o cümlədən Rusiyaya birbaşa aidiyyəti vardır. Hərçənd ki, Rusiyada bu fikir hələ 1992-ci ildə, UNCTAD- dan 17 il öncə Rusiya Ali Sovetinin sədri tərəfindən ifadə olunmuşdu. Adətən TMK-lar infrastruktur layihələrinin həyata keçirilməsinə cəlb edilərkən, məsuliyyət dövlət orqanları işçilərinin üzərinə qoyulur və onlar məsələyə ikinci dərəcəli, asan kimi yanaşmamalıdır. Bundan başqa, həmin məsuliyyət getdikcə güclənməlidir. İnfrastruktura investisiya qoyuluşları üçün qəbul edən ölkə ilə investor arasında müqavilənin bağlanması üzrə danışıqlar aparılmalıdır. Bu müqavilə hər bir layihənin özəl tələblərini və danışıq aparan tərəflərin niyyətlərini nəzərə alan xüsusi razılaşmadır. Buna görə də ölkələr tərəfindən TMK-nm arzu olunan iştirak səviyyəsini və formalarını müəyyənləşdirmək, müvafiq danışıqları aparmaq, layihələrin həyata keçirilməsinə nəzarət etmək təcrübəsinin toplanması zəruridir. Biz əvvəlki fəsillərdən birində «danışıqlar texnologiyasını» nəzərdən keçirərkən müvəffəqiyyətin əsas şərtinin zəka, yüksək peşəkarlıq və şübhəsiz ki, öz ölkəsinin maraqlarını tam həcmdə təmin etmək səyi
olduğunu
müəyyənləşdirmişdik. 488 Cədvəl 17.4 İnfrastrukturun konkret sahələrində XBİ-nin stimullaşdırılması ilə məşğul olan İTA-nın xüsusi çəkisi (regionlar üzrə bölgü)’*' İnfrastruktur sahəsi
ölkələr
olan ölkələr
Karib dənizi hövzəsi
Avropa və MDB
Nəqliyyat: •
Avtomobil yolları
• Dəniz limanları
•
Hava limanları
• Dəmiryolları
31
37
41 24
5
30 35
15
42 42
40
28 43
50
57 50
46
31 23
23
38 44
38
13 48
29
71 29
Elektrik enerjisi:
• istehsal
49 30
56
79 46
44
57 • Ötürmə
19
0
26 36
23
19 29
• Paylama
17 5
23
36 23
13
14 Telekommunikasiya:
• Stasionar rabitə 29
20
30 50
23
19 43
• Mobil rabitə
40 40
40
57 38
25
43 • internet xidmətləri
44
45
42 71
31
25 57
Su təchizatı və kanalizasiya:
• Su təchizatı
33 26
33
43 23
31
57 • Kanalizasiya
26
15
28 29
23
31 43
Cavabların sayı
70 20
43
14 13
16
7 * UNCTAD. World Investment Report, 2008: Transnatoinal Corparations and the Infrastructure Challenge. Table V. P. 3. Yüklə 7,98 Mb. Dostları ilə paylaş:
|