8)
inkişafdan geridə qalan ərazilərə və rayonlara öz iqtisadi artım
potensialının yaradılmasında yardım göstərilməsi;
9)
iqtisadi inkişaf problemlərinin başa düşülməsi üçün texniki
informasiyanın toplanılmasmm, öyrənilməsinin və təhlilinin təmin olunması,
onların yerli səviyyədə həlli üçün qeyri-federal resursların səfərbər edilməsi;
10)
əsas sahələrdə milli azlıqların nümayəndələrinə mənsub olan
müəssisələrin inkişafına imkanlar yaradılması, onların eoğrafı baxımdan
yerləşdirilməsi üzrə tələblərə riayət olunması;
11)
milli azlıqlara mənsub olan müəssisələrin malij^ə resurslarını əldə
etməsi sisteminin təkmilləşdirilməsi;
12)
metrologiya və standartlaşdmna üzrə milli infrastruktura texniki
rəhbərliyin təmin olunması; milli metrologiya və standartlaşdırma sisteminin
möhkəmləndirilməsi, malların xassələrinin milli standartların tələblərinə
uyğunluğunun təmin edilməsi;
13)
xırda istehsalçıların rəqabət qabiliyyətinin möhkəmləndirilməsi üçün
onlara müşayiətedici xidmətlər göstərilməsi proqramının həyata keçirilməsində
yardım edilməsi;
14)
əmək məhsuldarlığının və istehsalın səmərəliliyinin daim
yüksəldilməsi məqsədilə Amerika sahibkarlarına milli keyfiyyət nişanının
verilməsi proqramı çərçivəsində yardım göstərilməsi;
15)
sənaye ilə xərclərin mütənasib bölgüsü şərtləri əsasında əməkdaşlıq
münasibətlərinin qurulması yolu ilə ən yeni texnologiyaların işlənib hazırlanması
hesabına ABŞ-m iqtisadi artımının stimullaşdırılması;
16)
sənaye istehsalının rəqabət qabiliyyətinin yüksəldilməsi məsələləri
üzrə müəssisələr, akademiyalar və ştatların administrasiyası ilə birlikdə
idarələrarası işlərin yerinə yetirilməsinin əlaqələndirilməsi və buna rəhbərlik
edilməsi;
17)
əqli mülkiyyət hüquqlarının ABŞ-da və xaricdə qorunması sisteminin
inkişafına, mühafizəsinə və genişləndirilməsinə yardım göstərilməsi;
18)
bütün amerikalılar üçün əlçatan olan milli infonuasiya
infrastrukturunun işlənib hazırlanmasının dəstəklənməsi;
19)
beynəlxalq bazarların açılması və ABŞ-m maraqlarının təmin
olunmasına kömək göstərilməsi üçün beynəlxalq telekommunikasiya sahəsində
milli maraqların qorunması;
20)
federal səvij^ədə radio tezliklərindən səmərəli və məqsədəmüvafiq
95
tərzdə istifadə olunması istiqamətlərinin işlənib hazırlanması;
21)
milli səviyyədə telekommunikasiya və yeni öncül sahələrdə siyasətin
istiqamətlərinin işlənib hazırlanmasına rəhbərliyin həyata keçirilməsi;
22)
naviqasiya və kartoqrafıya sahələrində inqilabi elmi-texniki
nailiyyətlərin tətbiqi sayəsində gəmiçiliyin təhlükəsizliyinə yardım göstərilməsi;
23)
ictimai təhlükəsizlik sisteminin möhkəmləndirilməsi üçün operativ
xəbərdarlıq və havanın proqnozlaşdırılması sisteminin təkmilləşdirilməsi.
BTİ-nin 70 ölkədə nümayəndəliyi vardır və burada xarici ticarət sahəsində
ixtisaslaşmış mütəxəssislər çalışır. Bu idarələr xarici bazarlar haqqında
infonnasiyanı toplayır və təhlil edir, Amerika biznesinin maraqlarını xaricdə
təmsil edir. BTİ aşağıdakı funksiyaları yerinə yetirir;
•
Amerika istehsalçılarının məhsullarının bazara çıxarılması imkanlarını,
habelə Amerika biznesinin iştirakı ilə həyata keçirilə bilən perspektiv layihələri
üzə çıxarır;
•
ticarətin maliyyələşdirilməsi məsələləri də daxil olmaqla, Amerika
şirkətlərinə məsləhət vennəklə yardım göstərir;
•
ticarət siyasəti problemləri, habelə bazara daxilolmanın mümkünlüyü
məsələləri üzrə bazar tədqiqatları və təhlilləri aparır; irimiqyaslı layihələr həyata
keçirilərkən, satınalma əməliyyatları aparılarkən Amerika şirkətləri adından
onların maraqlarını qoruyur;
•
ABŞ-m xarici ticarətinin genişlənməsinə yardım göstərilməsi üzrə
tədbirləri təşkil edir və həyata keçirir.
İxrac Nəzarəti Bürosu çoxtərəfli nəzarət rejiminin səmərəliliyinin
yüksəldilməsində aparıcı rol oynayır. İNB bioloji silahların qadağan edilməsi
Konvensiyasının məsələləri üzrə fəaliyyət sahəsində ABŞ sənayesini beynəlxalq
arenada təmsil edir. ABŞ-m kimya sənayesi İNB-nin proqramlarında iştirak
sayəsində siyasətin sahə üçün mühüm olan istiqamətlərinin işlənib
hazırlanmasında səs hüququ qazanır. İxrac müqavilələri üzrə son istehlakçılara
münasibət və ixrac olunan mallardan istifadə olunması məsələlərinə nəzarət də,
İNB-nin funksiyalarına daxildir. İNB xarici dövlətlərin ixrac nəzarəti
xidmətlərinin nümayəndələri ilə əməkdaşlıq edir. Mərkəzi Avropanın və Şərqi
Asiyanın bəzi ölkələrində ABŞ-m səfirliklərinin müvafiq xidmətləri və onların
yerləşdiyi dövlətlərin hökumətləri ilə birgə ixrac nəzarətini həyata keçirmək
üçün orada öz heyətini saxlayır.
96
iqtisadi statistika idarəsinin nəzdindəki İqtisadi Təhlil Bürosu beynəlxalq
təşkilatların standartlaşdınna məsələləri üzrə işində iştirak edir və bu, beynəlxalq
statistika sisteminin eyniləşdirilməsinə, keyfiyyətinin yüksəlməsinə xidmət
göstərir. Bu isə, öz növbəsində, ABŞ hökumətinə iqtisadi inkişafın
qiymətləndirilməsini və təhlilini təkmilləşdirmək üçün şərait yaradır.
Milli Standartlaşdırma və Texnologiyalar İnstitutu (Texniki idarənin
tərkibinə daxildir) beynəlxalq ticarətin inkişafına yardım göstərilməsi məqsədi ilə
beynəlxalq metrologiya və standartlaşdırma sistemlərinin hanuonizasiyası üzrə
işlərə başçılıq edir. İnstitut ABŞ-da aparılan sınaqların xarici yaxud beynəlxalq
standartlara uyğunluğunun qarşılıqlı tanınması haqqında müqavilələrin işlənib
hazırlanmasında iştirak edir.
ABŞ-m ticarət naziri ticarətin inkişafına yardım üzrə Əlaqələndinuə
Komitəsinin - vəzifələri ABŞ Prezidenti və Konqres tərəfindən
müəyyənləşdirilən, milli ixrac strategiyasının həyata keçirilməsinə xidmət edən
təş- kilatlararası işçi orqanın sədridir. Komitənin işi Amerika şirkətlərinin xarici
bazarlara çıxmasına yardım göstərməklə, rəqabət qabiliyyətinin yüksəldilməsi
sahəsində federal hökumətin fəaliyyətini istiqamətləndirməkdən ibarətdir. Dövlət
Departamenti, Maliyyə Nazirliyi, Müdafiə Nazirliyi, Daxili İşlər Nazirliyi, Kənd
Təsərrüfatı Nazirliyi, Əmək Nazirliyi, Nəqliyyat Nazirliyi, Energetika Nazirliyi,
Ticarət Nümayəndəsi Aparatı, İqtisadi Müşavirlər Şurası, Beynəlxalq İnkişaf
Agentliyi, Kiçik Biznes İşləri üzrə İdarə, Ətraf Mühitin Mühafizəsi üzrə
Agentlik, ABŞ İxrac-idxal Bankı (Ex-Im Bank of the United States), Özəl Xarici
İnvestisiyalar Korporasiyası (OPIK - Overseas Private Investment Corporation),
Ticarət və İnkişaf üzrə Agentlik, (USTDA - United States Trade and
Development Agency), bu Komitənin tərkibinə daxil olan federal idarələr ticarət
və onun maliyyələşdirilməsinə yardım üzrə dövlət proqramlarının inkişafına və
möhkəmləndirilməsinə istiqamətlənmiş işi həyata keçirir.
Ticarət Nazirliyi həmçinin, dövlət və özəl sektor arasında qarşılıqlı
əlaqələr yaradır (məsələn, ABŞ Prezidenti yanında İxrac Şurası və sənaye
şirkətləri üçün məsləhət Proqramları vasitəsilə).
Elm və texnika sahəsində öncül mövqelərin əldə olunmasına yönəlmiş
strateji məqsədə nail olunması Ticarət Nazirliyinin Amerika sənayesinin yüksək
rəqabət qabiliyyətinin saxlanması üzrə işinin ən mühüm elementlərindəndir.
Güclü və zəif cəhətlərin təhlili əsasında ETTKİ-nin inkişafına və yeni
texnologiyaların yaradılması proqramlarına kapital
97
Dostları ilə paylaş: |