Kitabın nəşrinə göstərdiyi köməyə görə Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin deputatı
Yüklə 7,98 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Referatların mövzuları
- Tədiyyə balansının məzniıınıı.
iştirak etdiyi, eqoistik maraqların açıq formada toqquşması nəticəsində «ədalətli beynəlxalq iqtisadi münasibətlər» anlayışının belə, istehza ilə qarşılandığı beynəlxalq konfransların işində; •
«beynəlmiləl bürokratiya həmrəyliyi» özünü G7 və G8 sammitlərinin keçirilməsi zamanı ən aşkar formada bümzə verir. Dünya ictimaiyyətinin liderləri zahiri atributlara daha çox fikir verərək, ən mühüm qlobal problemləri ümumi xülasələrlə ifadə etməklə, nümayəndələrin görüşlərini keçirməklə kifayətlənirlər. Bu gün isə beynəlxalq siyasi və iqtisadi arenada iştirak edən əsas dövlətlərin, onların müasir dünyanın reallıqlarını dərindən başa düşən istedadlı nümayəndələrinin qüvvəsinin bir yerə cəmlənməsi zəruridir.
•
iqtisadi diplomatiya BİM-in və xarici iqtisadi siyasətin ən mühüm hissələrindən biridir. Qeyd olunmalıdır ki, bu xüsusi elmə təkcə öz dövlətinin xarici iqtisadi əlaqələrinin inkişaf etdirilməsi ilə məşğul olan dövlət qulluqçuları deyil, həmçinin, şirkətlərin əcnəbi tərəfdaşlarla müxtəlif əməliyyatlar aparan işçiləri də yiyələnməlidir. Buna görə də biz nəzəri məsələlərlə yanaşı, danışıqların texnikası və texnologiyası kimi praktiki aspektlərə və problemlərə diqqət vennişik. •
Buna müvafiq olaraq, həm xarici iqtisadi əlaqələrin özünün qavranılma aparatının, fomıalanmn, növlərinin və əlamətlərinin, həm də xarici iqtisadi əməliyyatlar aparan, o cümlədən əcnəbi tərəfdaşlarla müxtəlif işgüzar müqavilələr bağlayan mütəxəssisin xüsusi lüğətinə daxil olan anlayışların mənimsənilməsi vacibdir. •
Hər bir xarici forma (əməlİ3^at) konkret münasibətlərin (əlaqələrin) yaranmasını şərtləndirən müxtəlif tənzimləyicilərin (qaydaların) təsiri altında formalaşır və həyata keçirilir. Onların xassələri və meydana çıxma mənbələri fərqlənsə də, ən başlıcası, fəal dövlət tənzimlənməsi aləti olmasındadır. Buna görə də dövlətin xarici iqtisadi siyasəti nəzərə alınmalı, onun əsasları dövlətin nəzərdən keçirilən sahədə fəaliyyət kompleksi kimi öyrənilməlidir. 106 Yoxlama sualları 1.
iqtisadi diplomatiya anlayışı və onun məzmunu. 2.
Dövlətin siyasəti və iqtisadi diplomatiyası. 3.
İqtisadi diplomatiya təcrübəsi nəyi təsdiq edir? 4.
Amerikanın iqtisadi diplomatiyasının xüsusiyyətləri hansılardır? 5.
Rusiyanın iqtisadi diplomatiyası nədən ibarətdir və onun alətləri hansılardır? 6.
7.
Rusiya iqtisadi diplomatiyasının hansı uğurları vardır və onlar nədə ifadə olunur? Referatların mövzuları 1.
Dövlətin xarici iqtisadi siyasəti: nəzəriyyə və praktika 2.
İqtisadi diplomatiya; mahiyyəti və məzmunu 3.
Müasir dövrdə iqtisadi diplomatiyanın əhəmiyyəti niyə artır? 107 Fəsil 5 BEYNƏLXALQ TİCARƏTDƏ TƏDİYYƏ BALANSLARI 5.1. Tədiyyə balansının ümumi təsviri Anlayış. Tədiyyə balansı və onun alətləri (mexanizmi) vasitəsilə malların, xidmətlərin və kapitalın, pul resurslarının (axınlarının) hərəkətinin başqa fonualarınm milli və beynəlmiləl bazarlarının birləşməsi baş verir. Öz formasına görə tədiyyə balansı - idxal və ixrac olunan malların və xidmətlərin dəyərini, xarici yardımın, borclar və hədiyyə formasında kapitalın məbləğini, xarici turizmdən daxilolmaları, ölkəyə gətirilən və ölkədən çıxarılan qızılın qiymətini əks edən hökumət sənədidir. Bütün bunlar müəyyən dövr ərzində ölkənin xaricə ödəmələrinin və xaricdən ölkəyə daxilolmaların məbləği arasındakı nisbəti təhlil etməyə imkan verir. Beləliklə, birincisi, tədiyyə balansı müəyyən dövrdə (il, rüb, ay və s.) ölkə rezidentlərinin başqa ölkələrlə apardığı bütün iqtisadi əməliyyatların sistemləşdirilmiş təsviri kimi, dövlətin xarici iqtisadi mövqeləri barədə obyektiv nəticələr əldə etmək imkanı verir; ikincisi, makroiqtisadi (büdcə-vergi, pul-kredit və s.) siyasət işlənib hazırlanarkən səmt göstəricisi kimi istifadə olunur. Başqa sözlə, tədiyyə balansı bir ölkənin rezidentləri (ev təsərrüfatları, fımıalar, hökumətlər) ilə qalan ölkələr arasında aparılan bütün əməliyyatların nəticələrinin sistemləşdirilmiş qaydada qeydiyyatıdır. «Tədiyyə balansı» termini firmanın kommersiya fəaliyyəti üçün toplanılan pul vəsaitlərinin mənbələrini və onlardan istifadə olunmasını müəyyənləşdirən «uçot sistemi» tennini ilə əlaqəlidir. Bu, dövlətin tədiyyə balansında pul vəsaitlərinin ödənilməsi və alınması əməliyyatları ilə bağlıdır.
müəyyən dövr ərzində həyata keçirilən xarici əməliyyatlar və müqavilələrin nəticələri barədə dürüst məlumatlar əldə etmək cəhdləri ilə bağlı olan sənəd kimi fonnalaşmışdır. İxrac və idxal olunan malların və xidmətlərin, borcların, kreditlərin və başqa daxilolmaların (eynilə onların ölkədən axınının) real dəyəri pul amilləri məcmusu əsasında müəyyən olunduğuna görə bu sənəd milli 108 Yüklə 7,98 Mb. Dostları ilə paylaş:
|