Kitabın nəşrinə göstərdiyi köməyə görə Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin deputatı
Yüklə 7,98 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Rusiya əhalisinin ümumi sayı və onun dünya əhalisinin sayındakı payı* (milyon nəfər) Göstəricilər 1991
- Rusiya ÜDM-nin sahə strukturu*
Cədvəl 8.1 Rusiya əhalisinin ümumi sayı və onun dünya əhalisinin sayındakı payı* (milyon nəfər) Göstəricilər
* Müəllif tərəfindən UNCTAD-ın məlumatları əsasında tərtib olunmuşdur, 2010. Cədvəl 8.2 Rusiya ÜDM-nin sahə strukturu*, % Göstəricilər
ÜDM-də kənd təsərrüfatının xüsusi çəkisi
7,58
6,68
6,83
6,61
6,67
6,01
5,42
4,98
4,86
4,87
4,85
4,75
ÜDM-də
sənayenin xüsusi çəkisi
37,23
37,95
35,70
33,03
32,91
36,51
38,21
37,33
36,70
36,12
36,0
36,3
ÜDM-də
xidmətlərin xüsusi çəkisi
55,18
55,37
57,47
60,36
60,42
57,48
56,38
57,69
58,45
59,01
60
60,1
Müəllif tərəfindən UNCTAD-ın məlumatları əsasında tərtib olunmuşdur, 2010. 198
Cədvəl məlumatlarından görünür ki, 1991-2009-cu illərdə Rusiyanın əhalisi təqribən 7 milyon nəfər azalmışdır. Bu hadisə prezident Yeltsin hökumətinin həyata keçirdiyi son dərəcə sərt (daha doğrusu, qəddar) sosial-iqtisadi siyasəti müəyyən dərəcədə əks edir. Həmin siyasətin nəticəsində aqrar-sənaye kompleksləri məhv edilmiş, iqtisadiyyat tərk-sənaye olunmuş, yoxsulluq *• kütləvi hal almış, əhali arasında xəstəliklər geniş yayılmış, ömür müddəti sürətlə qısalmışdır (1990-cı ildəki 70,1 yaşdan 2000-ci ildə 55 yaşadək). ÜDM-in dinamikası. Ölkənin məhsuldar qüvvələrinin deqradasiyasının (iqtisadiyyatın tərk-sənaye olunmasının) nəticəsi kimi, 1991-2000-ci illərdə ÜDM-in əhalinin hər nəfərinə düşən məbləği 5 min dollardan 2,3 min dollaradək azalmışdır. Bu cür enməni Rusiya ilə müqayisə oluna bilən heç bir ölkədə müşahidə etmək mümkün deyil. Yalnız 2001-ci ildə iki amilin: dünya bazarlarında neftin qiymətinin sürətlə bahalaşması və Rusiyanın idarə olunmasına yeni adamların gəlməsi nəticəsində dayanıqlı artım başlanmışdır. Bu artım 2003-cü ildən 2008-ci ilədək - həmin göstəricinin 2,9 min dollardan 11,8 min dollara yüksəldiyi dövrdə xüsusilə nəzərə çarpır. 2009-cu ildə güclü iqtisadi tənəzzülün təsiri altında ÜDM-in əhalinin hər nəfərinə düşən həcmi 8,8 min dollara enmiş, amma 2010-cu ildə yenidən 10,2 min dollaradək qalxmışdır. Dünya üzrə məcmu məhsulda Rusiyanın ÜDM-inin xüsusi çəkisi cüzidir, 1991-2000-ci illərdə bu göstərici üç dəfə ixtisar olunmuş, onun artımı 2001-ci ildə başlanmış və bu gün 2%-dən bir qədər çoxdur. Rusiyanın DDM-də ən yüksək payı 2008-ci ildə 2,76%-ə çatmış, 2009-cu ildə isə yenidən enərək 2,17% olmuşdur. Həmin göstəricilər mütləq rəqəmlərlə bu cür ifadə olunur: 1991-ci ildə Rusiya Federasiyasının ÜDM-i 2,6 trilyon dollar, 1997-ci ildə 1,2 trilyon dollar, 2008-ci ildə 1,7 trilyon dollar. Cari onilliyin, demək olar ki, hər ilində Rusiya iqtisadiyyatı artmış və miqyası genişlənmişdir. 2008-ci ildə baş verən ümumdünya böhranının Rusiya iqtisadiyyatına neqativ təsiri 2009-cu ildə ÜDM-in 1,2 trilyon dollara enməsində əks olunur (Rusiya iqtisadiyyatının sahə strukturu 8.2-ci cədvəldə göstərilir). 1999-2010-cu illərdə Rusiyanın ÜDM-ini sahə kəsimində nəzərdən keçirərkən görürük ki, xidmət sahələri ən böyük xüsusi çəkiyə (60%-ə yaxın) malikdir. İkinci yerdə ÜDM-in təqribən 35%-i həcmində olan sənaye durur. ÜDM-in 6%-dən az həcmlə kənd təsərrüfatı üçüncü yerdədir. Bu məlumatlar 2003-cü ildən (yeni minillikdə enmənin aşağı nöqtəsi) başlayaraq, 2008-ci ilin sonunadək (Rusiyada böhran başlayanadək) 199 Yüklə 7,98 Mb. Dostları ilə paylaş:
|