KitabxanaşÜnasliq
Yüklə 3,72 Kb. Pdf görüntüsü
|
23 mübadil əsi edirdi.Bunların arasında 28 elmlər akademiyası, 120 universitet və institut, 29 milli kitabxana, 209 kitab ticar əti müəssisəsi, 23 nəşriyyat və firma, 27 muzey v ə başqa müəssisələr var idi.1984-cü ildə Mərkəzi Elmi Kitabxanaya 10.615 nüsx ə xarici nəşr daxil olmuşdu. Kitabxana respublikamızda ən çox dövri nəşrlər, xüsusilə elmi, elmi-texniki jurnallar alan mü əssisə idi. Təkcə 1984-cü ildə kitabxana 1.246 adda xarici jurnal alıb.Kitabxananın dövri mətbuat və jurnal fondu respublika alimlərinə dünya elminin son nailiyy ətləri ilə tanış olmaq imkanı verirdi ki, bu da elmi ictimaiyy ət tərəfindən çox yüksək qiymətləndirilirdi. Kitabxananın xarici ədəbiyyat fondunun ardıcıl olaraq komplektləşdirilməsi nəticəsində bu fond respublikanın kitabxanaları içərisində ən böyük fonda çevrilmişdi. 1986-cı ildə bu fonda 1 milyon nüsx ədən artıq ədəbiyyat toplanmışdır.(6, s.102) Qeyd etm ək lazımdır ki, xaricdən alınan kitabların xeyli qismi də şərq ədəbiyyatına aid olmuşdur. Bu səbəbdən də beynəlxalq kitab mübadiləsi Şərq ədəbiyyatı fondunun formalaşmasında mühüm rol oynayır. Beyn əlxalq əməkdaşlıq nəticəsində kitabxana bir sıra nüfuzlu t əşkilatların, o cümlədən 1998-ci ildə Beynəlxalq Kitabxanaçılıq Assosiasiyaları Federasiyasının (İFLA), Avrasiya Kitabxana Assambleyasının, Beyn əlxalq Elmlər Akademiyaları Assosiasiyası Direktorlar Şurasının, Zaqafqaziya İnformasiya Mütəxəssisləri Assosiasiyasının və s. Üzvlüyünə q əbul edilmişdir. Belə bir qənaətə gəlmək olar ki, nəşriyyat və mətbəələrdən, ayrı-ayrı kitab müəlliflərindən, humanitar təşkilatlardan hədiyyələrin alınması beyn əlxalq kitab mübadiləsi hesabına və “Kitabxana işi haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununa əsasən məcburi nüsxələrin alınması kitabxananın komplektl əşdirilməsi problemini qismən də olsa həll etmiş oldu.(5, s.42) Beyn əlxalq kitab mübadiləsi nəticəsində 2006-cı ildə kitabxanaya 4010 nüsx ə ədəbiyyat alınmışdır. Eyni zamanda Şərq ölkələrinə 330 nüsxə , Qərbi Avropa ölk ələrinə 914 nüsxə, MDB ölkələrinə 1514 nüsxə ədəbiyyat gönd ərilmişdir. 2008-ci ildə isə beynəlxalq kitab mübadiləsi vasitəsilə 4073 nüsx ə ədəbiyyat alınmışdır. Eyni zamanda Şərq ölkələrinə 666 nüsxə, Qərbi Avropa ölk ələrinə 344 nüsxə, MDB ölkələrinə 724 nüsxə ədəbiyyat gönd ərilmişdir.(5, s. 48) Müst əqilliyin bərpasından sonra ölkənin digər kitabxanaları kimi MEK da öz xidm ət işini yeni şəraitə uyğun tələblər əsasında qurmağa başlamışdır. Bel ə ki, beynəlxalq əməkdaşlıq nəticəsində kitabxana bir sıra nüfuzlu t əşlikatların üzvlüyünə qəbul edilmişdi. Kitabxanada “Kitabxana işinin avtomatlaşdırılması” şıbəsi yaradılmışdır. 2003-cü ildən İRBİR-in tətbiqi ilə m əşğul olmağa başlanılmışdır. Kitabxanada “MEK-da kitabxana-biblioqrafiya prosesl ərinin avtomatlaşdırılmasının əsas istiqamətlərinin təxmini planı” hazırlanmışdır. Bunlar: komplektləşdirmə istiqamətində, elektron kataloqun yaradılması istiqamətində, oxuculara kitabxana xidməti istiqamətində, 24 Beyn əlxalq Kitab Mübadiləsi istiqamətindən ibarət olmuşdur. Şöbə Şərq ölkələrindən mübadilə yolu ilə aldığı ədəbiyyatın komplektl əşdirilməsi, təsviri və sistemləşdirilməsi, redaktəsi, şərq dillərində əlifba, sistemli, kitab adlarının göstəricisinə görə və xidmət kataloqlarının t ərtibi və redaktəsi üzrə işlərin təşkili, məlumat-biblioqrafiya bülletenlərinin ild ə 2 nömrəsinin hazırlanması, çap edilməsi, şöbəyə daxil olan jurnalların qeydiyyatı, jurnal məqalələrinin təsviri, mövzu sərgilərinin təşkilində iştirak etm ək, şərq ədəbiyyatı fondundan oxuculara yüksək səviyyəli xidmət, şifahi v ə yazılı arayışların tərtibi, dövrü mətbuatın qeydiyyatı, ərəb, fars, türk, Az ərbaycan dillərində ərəb əlifbası ilə alınan ədəbiyyatın aktlaşdırılması, mikrofilml ər və fotosurətlərin kataloqlarına və ərəb əlifbası ilə Azərbaycan dilind ə olan inqilaba qədərki dövri mətbuata nəzarət, elmi konfranslarda, sessiyalarda iştirak etmək kimi vəzifələri yerinə yetirir. Şərq ədəbiyyatı şöbəsi 1975-ci ildən 2002-ci ilə qədər ildə 2 buraxılış (¹1, ¹2) Az ərbaycan Elmlər Akademiyası Mərkəzi Elmi Kitabxanasına Şərq dill ərində daxil olan yeni kitablar – Biblioqrafik məlumat və Şərq dillərində jurnal m əqalələri (¹1, ¹2) – Biblioqrafik məlumat Bülletenlərini hazırlayıb çap etmişdir. Bu bülletenlərdən əlavə, Şərq ədəbiyyatı şöbəsi Yaxın və Orta Şərq xalqları dillərində toplanmış ədəbiyyatın bir qismini çap edərək, aşağıdakı «Kataloqları» hazırlamışdır: Şərq ədəbiyyatı şöbəsi 1977-ci ildən 1998-ci il daxil olmaqla, Xarici ədəbiyyatın komplektləşdirilməsi və Beynəlxalq kitab mübadiləsi şöbəsi ilə birlikd ə «Kitabxananın sifariş etdiyi xarici dövri mətbuatın kataloqu: İctimai elml ər» seriyasını (20 kataloq) və 1980-ci ildən 1986-cı ilə qədər isə Şərq ədəbiyyatı şöbəsi Bakı kitabxanalarına Şərq ölkələrinə aid Şərq və Avropa dill ərində daxil olan kitabların biblioqrafik siyahısını (1 və 2-ci buraxılışlar olmaqla) 15 kataloqda hazırlamışdır. Şərq ədəbiyyatı şöbəsinin əməkdaşları 1963-cü ild ən M.Muradova və M. Fituhi, 1978-ci ildən Z.Müseyibova, 1973- cü ild ən N.Bayramova və 1997-ci ildən isə A.Hüseynovanın şöbənin fəaliyəti il ə bağlı mətbuatda 40-dan artıq elmi məqalə və yazıları dərc olunmuşdur. 1900-cü ild ən başlayaraq nəşr olunan, Azərbaycanda savadsızlığın l əğv olunması uğrunda mübarizədə istifadə edilən müxtəlif dərsliklər, qiraət kitabları: M.Mahmudbəyovun «Qiraət kitabı», H.Zeynallı və A.Şaiqin «Ədəbiyyat dərsləri», həmçinin qədim və orta əsr Azərbaycan ədəbiyyatının nadir nüsx ələri: M.Füzulinin «Leyli və Məcnun»u, M.P.Vaqifin, S.Ə.Şirvanin əsərləri, F.Köçərlinin «Azərbaycan ədəbiyyatı materialları» və s. Şərq ədəbiyyatı fondunu zənginləşdirən qiymətli əsərlərdir. Fondda dünya ədəbiyyatından, o cümlədən rus ədəbiyyatından və Şərq dillərindən tərcümə əsərləri də vardır. Örnək olaraq «Kəşfül-Həqayiq»(Quranın 3 cildlik t ərcüməsi), C.Zeydanın «Ərmənusə», «Əzra və Qureyş», Sədinin «Gülüstan», V.Şekspirin «Hamlet», «Otello», A.S.Puşkinin «Kapitan qızı» və s. göstərmək Yüklə 3,72 Kb. Dostları ilə paylaş:
|